Фарьона Политехника институти «Бухгалтерия ъисоби ва статистика» кафедраси


Download 0.55 Mb.
bet28/35
Sana17.06.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1527418
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   35
Bog'liq
АУДИТ

7-маoруза:
АСОСИЙ ВОСИТА ВА НОМОДДИЙ АКТИВЛАР АУДИТИ.
РЕЖА:

  1. АСОСИЙ ВОСИТАЛАР АУДИТИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ.

  2. АСОСИЙ ВОСИТАЛАРНИ ЫАБУЛ ЫИЛИШ ВА ЪИСОБДАН ЧИЫАРИЛИШИНИНГ АУДИТИ

  3. Ижарадаги асосий воситалар ъисобининг аудити.

  4. Номоддий активлар аудити.

Таянч иборалари:




Асосий воситалар, асосий воситалар ъисоби, асосий воситаларни баъолаш, асосий воситалар бутлигини таoминловчи шароитлар, асосий воситалар обoектларини баъоланишини текшириш, асосий воситалар ъисобдан чиыарилишини текшириш, асосий воситалар инвентаризацияси, номоддий активлар, номоддий активларни баъолаш, номоддий активлар ъисоби, номоддий активлар аудити.



  1. АСОСИЙ ВОСИТАЛАР АУДИТИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ.

Асосий воситаларнинг саыланиши, ишлатилиши ва ъисобини аудит щтказишдаги бош вазифалари ыуйидагиларни текширишдан иборат:

  • асосий воситаларнинг мавжуд заъираси ва саыланиши устидан назорат щрнатилиши;

  • асосий воситаларни ишлаб чиыариш жараёнида ыатнашуви ва кимга таалуыли эканлиги ъамда бошыа гуруълаш белгиларига кщра туркумларга ажратилиши;

  • асосий воситаларни ъисобда тщьри баъоланиши;

  • асосий воситаларнинг расмийлаштирилиши ъамда ъисобга олиниши;

  • асосий восита обoектларининг эскириши ва таoмирланиши бщйича ъисоб-китобларнинг тщьри тузилганлиги ва бухгалтерия ъисобида ыайдланиши;

  • асосий воситалардан тщьри ва самарали фойдаланиши;

  • мавжуд асосий воситалар ва уларнинг ъаракати тщьрисидаги маoлумотларни бухгалтерия ъисоби ва ъисоботида тщьри ифода этилиши;

  • асосий воситаларнинг бутлигини таoмиловчи тадбирларни бажарилишида моддий жавобгар шахсларнинг тщьри таысимланиши, корхона худудидаги моддий ыийматликларни олиб чиыиш тартиби, асосий воситаларни ашёвий йщыламадан щтказиш, унинг натижаларини щз ваытида расмийлаштирилганлиги, камомадга йщл ыщйган ходимларга нисбатан кщрилган чоралар текширилади.

Молиявий натижалар, бюджет билан ъисоб-китоблар ва асосий воситалар тщьрисида ъисоботларнинг обoективлиги асосий восита обoектларининг ъисобда тщьри баъоланишига боьлиы. Шунинг учун аудитор асосий воситаларнинг баъоланишини жиддий кузатади. Асосий воситаларнинг баъоланиши ыабул ъужжатларига асосан текширилади.
Бухгалтерия ъисоби тщьрисидаги Ыонуннинг 12-моддасига мувофиы ташкилот ва корхоналарда асосий воситалар уларнинг тщлиы бошланьич ыиймати бщйича ъисобга олинади. Тщлиы бошланьич ыиймат корхонанинг щзида тайёрланган ъамда бошыа корхона ва шахслардан сотиб олинувчи асосий воситаларни тайёрлаш, ыуриш ёки сотиб олишдаги ъаыиыий харажатларидан ташкил топади. Таoсисчиларнинг Низом фондидаги бадал тщлови ъисобига ыабул ыилинган асосий воситаларнинг тщла бошланьич ыиймати тарафларнинг келишувига асосан баъоланади. Бошыа корхона ва шахслардан бепул олинган обoектлар экспертиза йщли билан ёки ыабул ыилиш, щтказиб бериш далолатномаси маoлумотларига ыараб баъоланади. Бошыа корхоналардан сотиб олинган ва янги бщлмаган асосий воситалар харид нархларига уларни ташиб келтириш ва щрнатиш харажатларини ыщшиб ъисобга олинади.
Тиклаш ыиймати ишлаб чиыариш технологияси, баъо системасининг щзгариши натижасида ъукумат ыарорига мувофиы щтказилади ва барча асосий воситалар ыайта баъоланади. Ыолдиы ыиймати, асосий воситаларнинг баланс ыийматидан эскириш суммаси айриб ташланганидан сщнг ыолган суммага тенг. Ыурилаётган биноларнинг ыийматини аниылашда ыурилиш муддатлари ъисобга олинади. Республикамизда ыщлланилаётган баъо, тариф ва ставкалар Щзбекистон Республикаси Президенти хузуридаги Вазирлар Маъкамасининг Истиыболни белгилаш ва Статистика вазирлигининг маoлумотларига асосан аниыланади. Фойдаланишдаги бинолар ыиймати хозирги баъолар асосида аниыланади. Корхонадаги бино ва иншоотларнинг келишилган ыиймати тегишли ташкилотлар томонидан тасдиыланиши керак.
Асосий воситалар шаклида Низом фондига хисса ыщшаётган, ушбу воситалар ыийматини аниылашда ыуйидагиларни ъисобга олиш зарур:

  1. воситалар ыийматининг сотиш баъосига нисбатан ортиыча баъоланиши хамкорлик ыилувчи корхоанинг низом фондига ыщшган хиссасини нотщьни аниылашга олиб келади;

  2. ыийматининг ошиши асосий воситаларга ъисобланадиган эскириш суммасининг кщпайишига, натижада харажатларнинг кщпайиши ва корхона фойдасининг камайшига олиб келади;

  3. корхона баланси маoлумотларининг нотщьрилиги хамкорлар хиссасининг ноаниы бщлишига олиб келади;

  4. агар воситалар ыийматига нисбатан камроы баъоланса, сунoий равишда фойда суммасининг ошиб кетиши туфайли корхонаниг ъаыиыий даромад олиш даражаси нотщьри белгиланади.

Асосий восита обoектларининг баъоланиши ыуйидаги текшириш тадбирлари асосида аниыланади:

  • асосий восита ыабул ыилиш ва уларни натижаларини расмийлаштириш бщйича корхонада комиссия ташкил этилганлиги;

  • жисмоний шахслардан сотиб олинган асосий воситаларга сотиш-сотиб олиш шартномаси тузилганлиги ва унда обoект ыийматининг кщрсатилиши;

  • воситалар ыайта баъоланишининг тщьри щтказилиши;

  • ижара шартномаларида асосий воситалар обoектлари ыийматини тщьри кщрсатилиши.




Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling