Фармацевтика иқтисодиёти

-д о р и воситаларининг нархларини белгилашни назорат қилиш 
ва мониторингини олиб бориш;
- дори вос.1!:ь'1аринингрекламасини бошқариш;

---

- ҳаётий зарур дори воситаларининг рўйхатини тузиш ва 
бошқалар.
Бозор иқгисодиётига ўтиш даврида вужудга келаётган қуйидаги 
муаммолар мавжуд:
- фармацевтика бозори тизимини бошқаришдаги давлат 
сиёсатини қайта кўриб чиқиш, уни ҳаётга татбиқ этиш дастурини 
ишлаб чиқиш, амалиётга татбиқ этилаётганлигини кузатиш ва баҳо 
бериш механизмларини яратиш;
- дори воситалари ва фармацевтика фаолияти билан 
шуғулланишни, фақат савдо-сотиқ, фойда олиш манбаи эмаслигини, 
балки соғлиқни сяк^таш тизимининг ажралмас қисми сифатида англаш, 
яъни давлатнингдори воситалари сиёсатининг асоси сифатида қабул 
қилиш ва амалиётга татбиқ этиш;
- фармацевтика фаолиятининг давлат хавфсизлиги ва аҳоли 
саломатлигига таъсир этувчи асосий омиллардан бири эканлигини 
тан олган ҳолда ҳамда ривожланган мамлакатлар тажрибаси асосида 
ушбу фаолиятни сертификатлаш, лицензиялаш сифати ва 
стандартларини соҳанинг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олган 
ҳолда янада яхшилаш, дорихоналар низоми ва уларни очиш тартиби 
меъёрларини тасдиқлаш;
- дорихона муассасаларининг (улгуржи, майда улгуржи, 
улгуржи-чакана, чакана), савдо муассасаларининг низоми ҳамда 
уларнинг иқгисодий аҳволини тўлиқ таҳлил қилган ҳолда, дори 
воситаларини сотиш, нархларини белгилашдаги мавжуд савдо 
устамалари фоизини қайта кўриб чиқиш, бунда асосан, эркин 
муомаладаги валюталарга дори воситалари ва тиббий буюмлари учун 
аниқ, объектив улгуржи ҳамда чакана савдо усгамаларини белгилаш;
- дори воситалари сотиб олиш учун ажратилаётган давлат 
маблағларидан оқилона, самарали фойдаланиш мақсадида, ҳозирги 
кунда номигагина қабул қилинган асосий дорилар рўйхатини ҳукумат 
томонидан тасдиқлаш ва мониторингини ташкил этиш;
- даволаш муассасаларида ривожланган данлатлардаги каби дори 
воситалари ва тиббий буюмларни даволаш муассасаси доирхонасидан 
беморларга етказишнинг янги механизмини татбиқэтиш, бунда ортиқча 
бўғинларни тугатиш;
- Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 14 январида қдбул қипинган 
19-сонли “Дори воситалари ва тиббиёт буюмлари сотишни тартибга 
солиш тўғрисида” ги қарори талабларини бажариш, яъни Ўзбекистон 
Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан тасдик/ганган
31

---

рўйхат бўйича шошилинч тиббий ёрдам кўрсатиш учун дори 
воситаларини харид қилиш, шунингдек, давлат эҳгиёжлари учун дори 
воситаларини импорт қилиш очиқтендер, наркозучун, вакциналар, 
зардоб, препаратлари ҳамда гиёҳванд моддаларни харид қилиш, ёпиқ 
тендер савдоларида амалга ошириш;
-
Республикамизда ўзгариб бораётган ижгимоий ва ик^гисодий 
аҳволни ҳисобга олган ҳолда фармацеэтика дори воситалари бозорини 
бошқарувчи, тартибга солувчи тегишли янги ҳамда мавжуд қонун 
ва қонун ости ҳужжатларини яратиш, тегишли қўшимчалар, 
ўзгартиришлар киритиш ҳамда бошқалар.
Шунингдек, бозор иқгисодиётига ўгиш учун зарур бўлган, мавжуд 
муаммоларнинг қонуний ҳамда амапий ечимини ҳукуматга таклиф 
этувчи, дорихона хизматчиларининг ҳуқуқини ҳимоя қилувчи, уларга 
амалий, услубий ёрдам берувчи, нодавлат, нотижорат профессионал 
доришунослар уюшмасини ташкил этиш, ҳозирги кундадори воситалари 
ва фармацеетик фаолиятни тартибга солиш соҳасидаги давлат миллий 
сиёсатининг негизи ҳисобланган кўмаклашувни йўлга қўйиш лозим.
Бунда ушбу уюшма фармацевтика фаолиятининг барча, яъни 
илмий изланиш, ишлаб чиқариш, улгуржи ва чакана савдо, ўқитиш 
соҳаларини бошқарув, назариячилар ҳамда амалиётчиларнинг 
бирлаштирувчи бўлиши лозим.
Ўзбекистон Республикаси Конституциясидаги фуқароларнинг 
малакавий тиббиёт хизматни олиш ҳуқуқи тўғрисидаги ва унга амал 
қилиб, фуқаролар саломатлигини, ишлаш қобилиятини сақлаш ҳамда 
тиклашда дори воситаларининг аҳамиятини тан олиб, дори воситалари 
хавфсизлиги ва сифатини таъминлаш зарурлигини ҳисобга олиб, уларни 
яратиш, ишлаб чиқариш, тайёрлаш, кдцокутш, рўйхатга олиш, сифати 
ва нархини хомашё захираларини назорат қилиш, транспоргда ташиш, 
сак,лаш, сотиш, экспорт, импорт, реклама қилиш ҳамда қўллашни 
назорат этишни ҳуқуқий таъминлаш фармацевтика бозори ти^нмини 
бошқаришдаги давлат сиёсатинингасосий вазифаси ҳисобланади.