Farmasevtlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash

 
IV. O’tkir zaxarlanishni simptomatik davolash muolajalari. 
Bu usul zaxarlovchi DM-larining spetsifik antidotlari bo’lmagan xollarda keng 
qo’llaniladi. 

Qon aylanishi va nafas funktsiyalariga aloxida axamiyat beriladi; 

YUrak glikozidlari; 

Qon bosimiga ta`sir etuvchi moddalar; 

Mikrotsirkulyatsiyaga ta`sir etuvchi moddalar; 

Nafas stimulyatorlari; 

---


O
2
to’yintiruvchi moddalar; 

Degidratatsiyaga qarshi (mannit) preparatlar; 

Narkotik analgetiklar (morfin); 

Elektrolitlarga xos eritmalar; 

Alkaloz yoki atsidozga qarshi preparatlar va

Dezintoksikatsion muolajalar. 
DM-rini asosiy ta`siri. Bu bemorlarni dardiga davo bo’lish va ularni axvolini 
yaxshilash. 
Bu narsa DM-rini: etiotrop - kasalni sababiga karshi, patogenitik - kasalni 
rivojlanish boskichlariga ta`sir etish, simtomatik - kasalni ma`lum belgilariga karshi 
ta`siridan kelib chikishi. 
Hozir bunga profilaktik - kasalni oldini olish xam kiradi. 
SHu ta`sirlardan boshka nojo’ya ta`sirlarni yuzaga chikishi - DM-larini ziyonli 
ta`siridir. 
DM - larini terapevtik dozalarda yuborilganda yuzaga chikadigan ziyonli 
ta`sirlarni xammasi ularni nojo’ya - kutilmagan ta`sirlari deyiladi. 
Sintetik preparatlar 6 mil.xim. moddalar. 
Ximik sanoatni rivojlanishi, ekologiyani buzilishi, o’simliklardan olinayotgan 
preparatlar. Talidamid vakiyasi. Allergik xolatlar va allergiyalar (15-2 %). 
O’tkir zaxarlanishlarni kundan-kunga ko’payib ketayotganligi. Bunda dorilar 
nojo’ya ta`sirini klassifikatsiyasi: 
1. Dorilarni qondagi terapevtik qontsentratsiyasi yuzaga chikkandagi nojo’ya 
ta`sirlar: 
a) farmakodinamika va farmakokinetikaga bog`liq nojo’ya ta`sirlari. 
b) Allergik reaktsiyalar va ularning turlari. 
v) Genetik o’zgarishlarga bog`liq reaktsiyalar (yukori sezuvchanlik 
g) Psixik va fizik ko’nikishga bog`liq reaktsiyalar. 
d) Simptom "obkradыvaniya" - o’zini o’zi o’kirlash. 
2. Dorilarni qonda toksik qontsentratsiyasi yuzaga chikkandagi nojo’ya ta`sirlar: 
a) Dozasini oshishi bilan zaxarlanish. 

---

b) Embriotoksik, teratogen va fetotoksik ta`sirlar. 
Teratogen ta`sir turli xil urodlarni paydo bo’lishi. Homilani 12 xaftasigacha 
bo’lsa embriotoksik, xomilani keyingi davridagi nojo’ya ta`sirlarni fetatoksik ta`sir 
deyiladi. 
3. Dorilarni qondagi qontsentratsiyasiga bog`liq bo’lmagan nojo’ya a`sirlar. 
a) disbakterioz 
b) gipovitaminoz 
v) immun tizimni susayishi va infektsiyalarga sezuchanlikni oshishi. 
Preparatlarni qontseragennosti xafli shishlarni paydo bo’lishi, mutagennosti esa 
genetik apparatga ta`sir etishidan iborat. 
1) Tasoddifiy zaxarlanish; 
2) Bir maksad - niyatida ongli zaxarlanish (suptsidalnыy - prednamerennыy); 
3) Professiyaga xos zaxarlanish; 
4) DM-lari va ximikatlar bilan o’tkir zaxarlanish ("asr vabosi" xisoblanadi). 
a) sub`ektiv sababli - zaxarlangan bemor xulkiga bog`liq. 
b) ob`ektiv sababli - DM-larini yoki ximikatlarni zaxarlovchi dozasini istimol 
kilish. 
Ob`ektiv zaxarlanishni 3 ta asosi bor: 
1. Turmushni va turmush tarzini okirlashishi natijasida ko’pchilik tomonidan 
turli xil (tinchlantiruvchi dorilarni) dorilarni surinkali ichib yurish. 
2. Sotilayotgan DM-larni yomon nazorat kilish va keragidan ortik reklama bilan 
shug`ullanish. 
3. O’zicha davolashni avj olishi, suniy abort uchun zaxarli modalarni ishlatish. 
Bunday xollarda yordam berish uchun 4 xil yo’l bor: 
1. Zaxarli moddani qonga so’rilishini susaytirish va to’xtatish. 
2. Zaxarli moddalarni organizmdan chikarib yuborishni amalga oshirish. 
3. So’rilgan zaxarli moddalarni zararsizlantirish. 
4. Zaxarlangan to’kima va a`zolarni faoliyatini tiklash-simtomatik davolash.