Farmatsevtik kimyo
Download 3,34 Mb. Pdf ko'rish
|
Сульфатлар. 10 мл сувга 1 мл аммоний хлорид эритмаси ва 1мл аммиак эритмаси ва 1млл аммоний оксалат эритмаларидан qo‘шиб чайqатилгач 10 минутгача qолдирилади. Эритма лойqаланмаслиги керак.
1 мл аммоний оксалат эритмаларидан qo‘шиб чайqатилгач 10 минутгача qолдирилади. Эритма лойqаланмаслиги керак.
эритмаси qo‘шиб чайqатилгач 1 минутга qолдирилади. Диаметри 1,5 см бo‘лган пробиркани o‘ qи бo‘йлаб qаралганда эритманинг ранги кузатилмаслиги керак.
ВОДОРОД ПЕРОКСИД Пергидрольни таркиби 10г Н 2 О
Антифебрин 0,05г Тозаланган сув 100 мл гача
сувли кисмида антифебрин эритилади ва эритма совутилади. Иккала эритма кушилади ва 10 мл гача сув билан белгисигача олиб борилади.
парчаланади, иситилганда, кайтарувчи ва оксидловчи моддалар ишкорий ва огир металлар таъсирида кисларод ажралиб чикади.
калий эритмаси солинади ва яхшилаб чайкатилади, эфир катлами кук ранга буялади. 30 мл препарат буглатилади ва колган курук колдикли 2-3 мл суюлтирилган хлорид кислота солиниб 3 дакика давомида кайнатилади, совутилаган эритма бирламчи ароматик кислоталарга хос реакция беради.
сарф булиши керак (индикатор – метил заргалдоги)
105˚С 1 соат давомида куритилади. Курук колдик 0,05% дан куп булмаслиги керак.
белгисигача олиб борилади. Сюлтирилган эритмадан 10 мл олинади ва унга 5 мл суюлтирилган сульфат кислота кушилади ва 0,1 н перманганат калий билан титрланади суюклик пушти рангга буялгунгача Т=0,001701г, Н 2 О
препартда 2,7-3,3 % булиши керак.
Сакланиши.Коронги ва салкин жойда, огзи шиша копкок билан зич ѐпиладиган идишларда сакланади. Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
364
Nazorat savollari 8.
Muammoli ta‘lim texnologiyalarining o‗qitishdagi ahamiyati. 9.
Muammoli ta‘lim turlari 10.
Muammoli vaziyat metodi 11.
12.
Muammoli vaziyatlarni hal qilish necha bosqichda kechadi? 13.
Muammoli vaziyatning turlari 14.
Muammoli vazifalarni tashkil qilish. Foydalanilgan adabiyotlar 1.
A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Dori vositalarini zamonaviy tahlil usullari. Toshkent, «Extremum press», 2010 2.
3.
Belikov V.G. Farmatsevticheskaya ximiya, M., ―MEDpress-inform‖, 2009 g. 4.
Arzamassev A.P. Farmatsevticheskaya ximiya, M.,‖GEOTAR-Media‖, 2008 g. 5.
Davlat farmakopeyasi XI nashr, T 1,2 M. 1987, 1990 y. 9-LABORATORIYA MASHG„ULOT: Noorganik tuzilishga ega bo‟lgan dori moddalar tahlili (peroksidlar, galogenidlar, bor, uglerod birikmalari). (magniy, kaltsiy, kumush, temir va mis birikmalari saqlagan dori moddalar tahlili)ni aniqlash. Ishdan maqsad: Noorganik tuzilishga ega bo‘lgan dori moddalar tahlili (peroksidlar, galogenidlar, bor, uglerod birikmalari). (magniy, kaltsiy, kumush, temir va mis birikmalari saqlagan dori moddalar tahlili)ni o‗rgatishdan iborat.
(peroksidlar, galogenidlar, bor, uglerod birikmalari). (magniy, kaltsiy, kumush, temir va mis birikmalari saqlagan dori moddalar tahlili)ni aniqlash lozim.
Р У Х С У Л Ь Ф А Т Ташqи кo’риниши. Рангсиз тиниq кристаллар ёки майда кристаллик кукун, хидсиз. Хавода учувчан. Сувли эритмаси кислотали мухитга эга. Эрувчанлиги. Сувда осон эрийди спиртда амалда эримайди. 10 qисм глицеринда аста секин эрийди. Чинлиги. 0,25 г препаратни 10 мл тозаланган сувда эритилади. Эритма рух ва сульфатларга хос реакция беради. Кислоталиги. Препарат эритмаси (1:20) 1 томчи метил зарғалдоғи qo’шилгандан сo’нг пушти ранг бo’лмаслиги керак. Хлоридлар. 0,8 г препаратни 20 мл сувда эритилади, ушбу эритмани 10 мл хлоридларга текширилади. (препаратда хлоридлар 0,005 % ошмаслиги керак). Нитратлар. 0,25 г препарат 5 мл суюлтирилган сульфат кислотада эритилади. Таёрланган эритмага аста секинлик билан дефиниламин эритмаси qo’шилади, икки суюqлик чегарасида кo’к рангли халqа хосил бo’лмаслиги керак.
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
365
Алюминий, темир, мис. 1г препаратни 10 мл сувда эритилади ва 10мл амиак эримаси qo’шилади 30 даqиqа qолдирилади эритма тиниq ва рангсиз бo’лиши карек.
бo’линади. Биттасига нарий сульфид эритмаси qo’шилганда тиниq оq чo’кма хосил бo’лиши керак.
qo’шилади, эритмада o’згариш бo’лмаслиги керак. Маргимушт. 5 г препарат маргимуштга текширилади. (0,001 % ошмаслиги керак) Миqдори. 0,3 г препарат (аниq тортма) 100 мл сувда эритилади ва 5 мл амиакли буфер qo’шилади. Таёрланган эритма 0,05 н тиолон Б эритмаси билан титрланади. (индикатор кислотали хром qора хусусий). 1 мл 0,05 н тиолон Б эритмаси 0,01438 г
2 4 10
O H ZnSO 2 4 10
тo’ғри келиши керак.
Инъекцион сув 1000 мл гача Эритма фильтрланиб 5 мл ва 10 мл хажмли нейтрал шишадан тайѐрланган ампулаларга қуйиб, автоклавда 15 – 20 дақиқа давомида 120 С
С да буғ ѐрдамида стерилланади. Тасвирланиши. Рангсиз тиниљ суюљлик. Чинлигини аниқлаш. 1 мл эритма тозаланган сув билан 10 мл гача суюлтирилгач кальцийга ва хлоридларга сифат реакциялари қилинади. Кальций ион. 1) 1 мл эритмага 1 мл аммоний оксалат эритмасидан љњшиб, чайљатилади. Суюлтирилган сирка кислота ва аммиак эритмасида эримай суюлтирилган минерал кислоталарда эрувчи оқ чўкма ҳосил бњлади.
1) Эритма билан хўлланган графит таѐқча рангсиз алангани оч қизил рангга ўтказади. Хлорид ион. 2 мл эритмага 0,5 мл суюлтирилган нитрат кислота ва 0,5 мл кумуш нитрат эритмаси қўшилса оқ сузмасимон чўкма ҳосил бўлиб, чўкма аммиак эритмасида эрийди.
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
366
Миқдорини аниқлаш. I Комплексонометрик усул. 10 мл эритма 100 мл хажмли ўлчов колбасига солиб, белгисигача сув билан суюлтирилади (А эритма). 10 мл А эритма коник колбага солиниб, унга 25 мл сув 5 мл аммиакли буфер эритма, 0,1 г кислотали хром тўқ
кўк индикатор аралашмаси қў шилиб, 0,05 моль трилон Б эритмаси билан кўк – бинафша рангга қадар титрланади. 1 мл 0,05 моль трилон Б эритмаси 0,01095 г кальций хлоридга мос келиб, 1 мл дори препаратидаги унинг миқдори 0,095-0,105 г бўлиши керак.
1 10 10 100 K T V K T V Х Nazorat savollari 1.
Muammoli ta‘lim texnologiyalarining o‗qitishdagi ahamiyati. 2.
Muammoli ta‘lim turlari 3.
Muammoli vaziyat metodi 4.
Muammoli ta‘lim texnologiyalarining qanday imkoniyatlarga ega? 5.
Muammoli vaziyatlarni hal qilish necha bosqichda kechadi? 6.
Muammoli vaziyatning turlari 7.
Muammoli vazifalarni tashkil qilish. Foydalanilgan adabiyotlar 1.
A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Dori vositalarini zamonaviy tahlil usullari. Toshkent, «Extremum press», 2010 2.
3.
Belikov V.G. Farmatsevticheskaya ximiya, M., ―MEDpress-inform‖, 2009 g. 4.
Arzamassev A.P. Farmatsevticheskaya ximiya, M.,‖GEOTAR-Media‖, 2008 g. 5.
Davlat farmakopeyasi XI nashr, T 1,2 M. 1987, 1990 y. 10-LABORATORIYA MASHG„ULOT: Organik dori moddalar taxlili. Galogen saklovchi organik dori moddalar, Aldegidlar, spirtlar va efirlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Formaldegid, urotropin, dietil efiri, etil spirti, nitroglitserin, yodoform. Uglevodlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Glyukoza, saxaroza. Ularning dori turlari. Ishdan maqsad: Organik dori moddalar taxlili. Galogen saklovchi organik dori moddalar, Aldegidlar, spirtlar va efirlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Formaldegid, urotropin, dietil efiri, etil spirti, nitroglitserin, yodoform. Uglevodlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Glyukoza, saxaroza. Ularning dori turlarini o‗rgatishdan iborat. Masalaning qo„yilishi: Organik dori moddalar taxlili. Galogen saklovchi organik dori moddalar, Aldegidlar, spirtlar va efirlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Formaldegid, urotropin, dietil efiri, etil spirti, nitroglitserin, yodoform. Uglevodlar guruhiga kiruvchi dori moddalar tahlili. Glyukoza, saxaroza. Ularning dori turlarini aniqlash lozim. Ishni bajarish uchun namuna Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
367
Glyukozaning in'еksiya uchun ishlatiladigan 5%, 10%, 20%, 25% li eritmalari Tarkibi: Suvsiz glyukoza 50 g, 200 g, 250 g Xlorid kislota eritmasi 0,1mol/g dan Natriy xlorid eritmа рН 3,0-4,1 bo‘lguncha In'еksion eritmalar tayyorlash uchun ishlatiladigan suv – 1 l gacha Eritmaning sifati glyukoza va stabilizatorlarni (natriy xlorid, xlorid kislota) taxlil qilish va рН ni aniqlash orqali nazorat qilinadi. Chinligini aniqlash: 1. 1 ml eritmaga 5 ml Fеling rеaktivi qo‘shib, qaynaguncha qizdiriladi. Bunda qizil cho‘kma hosil bo‘ladi. 2-3 tomchi eritmani suv xammomida qizdiriladi. Quruq qoldiqqa 0,01 g timol 5-6 tomchi konts.sulfat kislota va 1-2 tomchi suv qo‘shilganda qizil-binafsha rang hosil bo‘ladi. Miqdorini aniqlash: Glyukoza. Rеfraktomеtr prizmasiga bir nеcha tomchi suv tomizilib nur sindirish ko‘rsatkichi aniqlanadi(n 0 ). So‘ngra prizmani tibbiyot surpi bilan quruguncha artilib, tеkshiruvchi eritmadan bir nеcha tomchi tomiziladi va nur sindirish k o‘rsatkichi aniqlanadi(n). Aniqlash 4-5 marotaba bajarilib, nur sindirish ko‘rsatkichining o‘rtacha qiymati olinadi va glyukozaning gramm miqdorini quyidagi formula yordamida xisoblanadi:
Bu еrda: n –dori turining nur sindirish k o‘rsatkichi n 0 – suvning nur sindirish k o‘rsatkichi 0,00142 – glyukozaning nur sindirish ko‘rsatkichining omili Xlorid kislotasi: 25 ml eritmaga 1 tomchi mеtil qizil eritmasidan q o‘shib, natriy ishqorning 0,02 mol/l li eritmasi bilan sariq rang hosil bo‘lguncha titrlanadi. (A ml) (n-n 0 )*1000
Х=------------------- 0,00142*100 Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
368
1 ml 0,02 mol/l li natriy ishqor eritmasi 0,0007292 xlorid kislotaga mos kеladi. 0,1 mol/l li xlorid kislotaning dori turidagi ml lardagi miqdori quyidagi formula yordamida xisoblanadi
Bu еrda: 0,3546 – 1 ml 0,1 mol/l li eritmadagi xlorid kislotaning grammlardagi miqdori
Eruvchanligi. 50 qism suvda sеkin eriydi, 5 qism suvda eriydi, xloroform va efirda amalda erimaydi. Chinligi. 1:50 nisbatda tayyorlangan eritma kalsiyga xos rеaksiya bеradi A. 1 ml kalsiy glyukonat eritmasiga (0,002-0,02 g kalsiy ionini saqlovchi) 1 ml ammoniy oksalat eritmasidan qo‘shilganda suyultirilgan sirka kislotasi va ammiak eritmalarida erimaydigan, minеral kislotalarda eriydigan oq cho‘kma hosil bo‘ladi.
Б. Xlorid kislota bilan namlangan kalsiy glyukonat alanganing rangsiz qismini g‘ishtsimon qizil rangga bo‘yaydi. Yuqorida tayyorlangan eritmadan 5 ml olib ustiga 2 tomchi tеmir (III) xlorid eritmasidan qo‘shilganda och yashil rang hosil bo‘ladi. А*0,0007292*100*1000 Х=--------------------------------- 25*0,3546 Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
369
Tiniqliligi. 0,1 g prеparatni 100 ml o‘lchov kolbasiga solib, 10 ml suv qo‘shiladi va 30°C li suv xammomiga qo‘yiladi. 30 daqiqa davomida chayqatilib turiladi. Hosil bo‘lgan eritmani loyqaligi etalondan ko‘p bo‘lmasligi kеrak.
Eritma nеytral bo‘lishi kеrak (lakmus) Xloridlar. Hosil bo‘lgan eritmani kеrak bo‘lsa filtrlab, 20 ml filtrat xloridlarga tеkshiriladi ( 0,01% dan oshmasligi kеrak). Sulfatlar 10 ml filtrat sulfatlarga tеkshiriladi (0,05% oshmasligi kеrak). Og‟ir mеtallar. 0,5 g prеparatga 2 ml suyultirilgan HCL va 8 ml suv solib isitiladi. Hosil bo‘lgan eritma arsenga tеkshiriladi (0,0002% dan oshmasligi kеrak). Miqdoriy tahlil. 0,4 g (a.t) prеparatga 20 ml suv qo‘shib isitib eritiladi. Sovutilib 10 ml ammaikli bufеr qo‘shiladi va 0,1 g atrofida indikator aralashmasi yoki 7 tomchi kislotali xrom ko‘k indikatori qo‘shib, 0,05 mol trilon Б bilan tirtlanadi. T 0,02242g. prеparat tarkibida kalsiy glyukonat miqdori 99,5%-103,01% gacha bo‘lishi kеrak. Saqlanishi. Og‘zi mahkam bеrkitilgan idishlarda. Ishlatilishi. Allеrgiyaga qarshi vosita . Nazorat savollari 1.
Muammoli ta‘lim texnologiyalarining o‗qitishdagi ahamiyati. 2.
Muammoli ta‘lim turlari 3.
Muammoli vaziyat metodi 4.
Muammoli ta‘lim texnologiyalarining qanday imkoniyatlarga ega? 5.
Muammoli vaziyatlarni hal qilish necha bosqichda kechadi? 6.
Muammoli vaziyatning turlari 7.
Muammoli vazifalarni tashkil qilish. Foydalanilgan adabiyotlar 1.
A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Dori vositalarini zamonaviy tahlil usullari. Toshkent, «Extremum press», 2010 2.
3.
Belikov V.G. Farmatsevticheskaya ximiya, M., ―MEDpress-inform‖, 2009 g. 4.
Arzamassev A.P. Farmatsevticheskaya ximiya, M.,‖GEOTAR-Media‖, 2008 g. 5.
Davlat farmakopeyasi XI nashr, T 1,2 M. 1987, 1990 y. 11-12-LABORATORIYA MASHG„ULOT: Karbon kislotalar, Ca glyukonat, Na sitrat, Sa laktat, kaliy atsetat. To‟yinmagan polioksikarbon kislotaning laktoni va vitamin ta'siriga ega bo‟lgan karbon kislotalar tahlili, Sa pantotenat, Sa pangomat, askorbin kislotasini aniqlash. Ishdan maqsad: Karbon kislotalar, Ca glyukonat, Na sitrat, Sa laktat, kaliy atsetat. To‘yinmagan polioksikarbon kislotaning laktoni va vitamin ta'siriga ega bo‘lgan karbon kislotalar tahlili, Sa pantotenat, Sa pangomat, askorbin kislotasini o‗rgatishdan iborat.
atsetat. To‘yinmagan polioksikarbon kislotaning laktoni va vitamin ta'siriga ega bo‘lgan karbon kislotalar tahlili, Sa pantotenat, Sa pangomat, askorbin kislotasini aniqlash lozim.
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
370
K A L S I Y L A K T A T
6 Н 10 СаО 6 *5Н 2 О М.О. 306,3 Tasvirlanishi. Hidsiz mayda kristalik oq kukun. Xavoda uchuvchan. Eruvchanligi. Suvda sеkin eriydi, issiq suvda oson eriydi, spirt, efir va xloroformda juda kam eriydi. Chinligi. Dori vositasi kalsiyga xos rеaksiyalarni bеradi. 0,25 g. dori vositasi 5 ml suvda eritilib, suyultirilgan sulfat kislota bilan nordonlashtiriladi va kaliy pеrmanganat eritmasidan qo’shilib isitilganda atsеtalaldеgid hidi sеziladi. Kislotaligi va ishkoriyligi. 1 g dori vositasi 20 ml yangi qaynatilagan suvda isitilib eritiladi. Eritma sovutilgach unga 2 tomchi fеnolftalеin qo’shilganda pushti ranga kirishi kеrak.
tеkshirish olib boriladi. Sulfatlarning foiz miqdori 0,1% dan oshmasligi kеrak. Miqdoriy tahlil. Dori vositasining 0,3 g atrofida (a.t.) 50 ml suvda isitilgan xolda eritiladi. Eritma sovutilgach 6 ml ammiakli bufеr va 0,1g atrofida indikotor aralashmasi yoki 7 tomchi kislotali xrom to’q ko’ki indikatoridan qo’shilib, 0,05 mol trilon Б eritmasi bilan titrlanadi T 0,01091. Dori vositasi tarkibidagi kalsiy laktat 98,0% dan kam bo’lmasligi kеrak. Qizil –
pushti rang Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
371
Ko’k – binafsha rang
bu yerda: V-titrlash uchun sarf bo’lgan 0,05 mol/g trilon Б eritmasini hajmi, ml; Т-Kalsiy laktatning titri 0,01091g ; aniq og’irlikdagi tortma, g. К-Trilon Б eritmasining tuzatish koeffitsiеnti. S A Q L A N I S H I . O G ’ Z I M A X K A M B Е R K I T I L G A N I D I S H L A R D A . I S H L A T I L I S H I . A L L Е R G I Y A G A Q A R S H I V O S I T A .
Pharmaceutical chemistry Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T..
372
Tashqi ko’rinishi: Oq kristallsimon kukun, hidsiz, nordon mazaga ega. Download 3,34 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling