Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар

Бола – одоБи Билан азиз 
178
Чунки у озорланади ва сени ёмон кўриб қо-
лади.
9. Агар биров сен биладиган бирон ҳикоят-
ни гапираётган бўлса, сўзини бўлиб қўй-
маслигинг учун ҳикояни билишингни айтиб, 
уни ҳижолат қилма. Билсанг ҳам сабр билан 
тингла.
10. Агар бир гуруҳ одамлар ўзларига те-
гишли мавзуда гап-лашаётган бўлишса, 
уларнинг гапига қўшилма. Фақат ўзлари се-
ни суҳбатга таклиф қилишсагина, уларга бо-
риб қўшил.
11. Жамоат жойларда баланд овозда гапи-
рилмайди.
“Махзанул-улум” китобида сўзлашиш 
одоби ҳақида шундай дейилган: “Сўзла-
шиш одоби шундайки, сўзни кам сўзла-
син, чунки лақмалик тентакликнинг белги-
ларидан биридир. Киши айтмоқчи бўлган 
гапини ақл тарозисида ўлчамай туриб га-
пириши номақбулдир. Ҳакимлар: “Кўп ўй-
ла, сўнг сўзла”, дейишган. Эҳтиёж пайдо 
бўлмасдан бир марта айтилган сўзни так-
рор гапирмасин. Бирор киши бирон воқеа-
ни баён қилишга киришса, эшитувчининг 
бундан хабари бўлса-да, хабардорлигини 
ундан яширсин. Чунки гапирувчи хижолат 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Фарзанд тарбиялашда маслаҳатлар
179
чекиши мумкин. Ўзга кишидан сўралса, 
саволга жавоб бермасин. Агар савол кўп-
чиликка берилган бўлса, у мазкур саволга 
жавоб беришга қодир бўлса ҳам, ҳаммадан 
олдин жавоб беришга шошилмасин. Бирон 
киши жавоб берса, қониқарли бўлмаса ёки 
қўшимча қилишга қодир бўлса, оҳиста жа-
вобини айтсин. Ўтиришда бўлаётган музо-
кара ва мунозарага дахли бўлмаган ҳолда 
аралашмасин. Катталарга кинояли сўз айт-
масин. Тушунилиши қийин бўлган сўзни 
мисоллар билан изоҳласин. Баҳс-муноза-
рада чегарадан ташқарига чиқмасин. Ҳар 
бир кишига у тушуна оладиган даражада 
сўзласин”.
Болалар луғати