19 – Мавзу Жамиятнинг фалсафий таҳлили


Download 1.15 Mb.
bet10/10
Sana22.12.2022
Hajmi1.15 Mb.
#1043174
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
12-mavzu. Diniy madaniy an\'analarning ahamiyati2.docx

Бу назарияга кўра меҳнат,
  • сўнгра бурро нутқ инсон
  • жамиятини яратган.
    • З.Фрейд инсон
    • виждонини унинг
    • келиб чиқиш
    • манбаи деб
    • ҳисоблаган.
    • Инсон ҳаётида меҳнат қуролларининг
    • аҳамиятини рад этмаган
    • ҳолда, бу фаразни тасдиқловчи
    • аниқ илмий далилларга
    • дуч келмадик.
    • Иқтисодий кичик тизим.
    • Ижтимоий ишлаб чиқариш тушунчаси
    • Ҳозирги кўринишда жамият такрор ишлаб чиқариш, ўзини ўзи
    • бошқариш ва ўзини ўзи ташкил этиш ички механизмларига эга бўлган
    • тарихан муайян, яхлит ва барқарор тизим сифатида намоён бўлади.
    • Жамият – бу одамларнинг шундай бир бирлашмасики, унинг
    • яхлитлиги ижтимоий ишлаб чиқариш, яъни одамларнинг ишлаб
    • чиқариш, ўз ҳаётини қувватлаш ва такрор ишлаб чиқаришга
    • қаратилган биргаликдаги фаолияти билан таъминланади.
    • Ижтимоий ишлаб чиқариш – вақтда давом этадиган ва вақти-вақти
    • билан такрорланадиган жараён (такрорий ишлаб чиқариш). Айни
    • вақтда у ўзгарувчанликни, муайян ижтимоий динамикани (яъни
    • соф ишлаб чиқаришни) ўз ичига олади. Кўрсатилган омилларнинг
    • бирлиги, бир томондан, анъана, ижтимоий меросга, бошқа томондан
    • эса, амалий ва маънавий тажрибанинг ошиши ва тўпланишига асос-
    • ланади. Ижтимоий динамика, жамиятнинг ривожланиши ишлаб
    • чиқаришда ва одамлар хулқ-атворини бошқаришда тўпланган тажрибани
    • сақлаш ва келгуси авлодларга қолдириш усулларини такомиллаш-
    • тириш билан таъминланади. Тажрибани баҳам кўришнинг муҳим
    • воситалари – тил, намойиш этиш, ўрнак кўрсатиш ва энг муҳими – таж-
    • рибани ўзлаштираётган одам қайси халқ вориси бўлса, шу халқнинг
    • ижтимоий бойлиги ва маданий мулки ҳисобланади.
    • Моддий
    • ишлаб
    • чиқариш
    • Иқтисодий кичик тизим ишлаб чиқариш фаолияти
    • ва кишиларнинг бу жараёндаги муносабат-
    • лари шаклларининг маж-муидир. Ҳар бир жамият
    • ўз мавжудлиги ва ривожланиши учун зарур табиий
    • Бойликларга эга. Аммо ижтимоий бойлик
    • инсон меҳнати билан яратилади. Аждодлар яратиб
    • қолдирган бойликларни сақлаш ва улардан
    • фойдаланиш ҳамда жамиятнинг ишлаб чиқариш
    • кучларини ривожлантириш ижтимоий бойликнинг
    • ўсишига олиб келади. Бунинг натижасида мулк
    • институти ижтимоий ишлаб чиқаришнинг
    • муҳим воситаси ва рағбатлантирувчи омили
    • сифатида вужудга келади. Даставвал куч ҳуқуқи,
    • обрў ва одатга таянган мулкий муносабатлар
    • кейинчалик юридик шакл-шамойил касб этади.
    • Ривожланган кўринишда мулк ижтимоий бойликнинг
    • маълум улушига эгалик қилиш, уни тасарруф этиш ва
    • ундан фойдаланиш ҳуқуқини англатади. У турли
    • шаклларда мавжуд бўлган ва ҳозир ҳам мавжуд
    • бўлиб,бу ижтимоий ишлаб чиқаришнинг
    • шаклини ҳам белгилайди.
    • Иқтисодий
    • Тизим
    • моддий ва
    • маънавий
    • ишлаб
    • чиқаришни
    • ҳамда моддий
    • ва маънавий
    • хизматлар
    • Кўрсатишни
    • ўз ичига
    • олади.
    • Ходимлар, уларнинг меҳнати ва ишлаб чиқариш воситалари – меҳнат қуроллари ва воситалари ишлаб чиқаришнинг муҳим омиллари ҳисобланади. Ишлаб чиқариш моддий-техника воситалари ва уларни ишга солишга қодир бўлган одамлар мажмуи жамиятнинг ишлаб чиқариш кучларини ташкил этади. Ишлаб чиқариш жараёнида одамлар ўртасида турли-туман муносабатлар юзага келади. Уларнинг орасида ташкилий-иқтисодий, ишлаб чиқариш-технологик ва ижтимоий-иқтисодий муносабатлар айниқса муҳим аҳамият касб этади. Ишлаб чиқариш-технологик муносабатлар техника ва ишлаб чиқариш технологиясининг хусусияти ривожланиш даражасига кўп жиҳатдан боғлиқ бўлса, ташкилий-иқтисодий ва айниқса ижтимоий-иқтисодий муносабатлар асосан ишлаб чиқариш воситаларига бўлган мулк шакллари билан белгиланади.
    • Ижтимоий ишлаб чиқариш
    • ва ижтимоий иқтисодий
    • муносабталар
    • Маънавий кичик тизим
    • Одамларнинг маънавий фаолияти жамият
    • мавжудлигининг
    • зарурий шартидир. Одамлар онгли мавжудотлар бўлиб, улар
    • ўз тафаккури билан ижтимоийликнинг барча кўринишларини
    • англаб етади. Бу жараёнда олимлар, рассомлар, журналистлар,
    • турли партиялар ва ҳаракатларнинг мафкурачилари ва шу
    • кабиларнинг ихтисослашган касбий маънавий фаолияти муҳим
    • рол ўйнайди. Уларнинг нисбатан мустақил касбий фаолияти
    • ижтимоий ҳаётнинг турли жабҳаларига хизмат кўрсатади.
    • Маънавий ишлаб чиқаришда иқтисодий кичик тизим қонуниятлари,
    • яъни жамиятнинг хўжалик жараёнлари ўртасидаги
    • такрорланувчи муҳим-зарурий боғланишлар ўзига хос
    • тарзда намоён бўлади. Уларнинг қаторига эҳтиёжларнинг
    • юксалиш қонуни, ижтимоий такрор ишлаб чиқариш
    • қонунлари, қиймат қонунини киритиш мумкин.

    Хулоса

    • Маданият инсон фаолияти билан узвийдир. Унинг тараққиёти мада-
    • ний-тарихий ижодда индивидлар ва ижтимоий гуруҳлар иштироки
    • билан белгиланади. Цивилизация – ўз-ўзини қувватловчи ўзгармас
    • жамият, ижтимоий статика манбаи. Маданият – ижтимоий динамика
    • манбаи, у тарих талабига жавоб бериш ва ижтимоий ўзгаришларга
    • замин яратишга қодир шахсларни шакллантиради ва айни вақтда ўзи
    • ҳам мазкур шахслар томонидан шакллантирилади

    Download 1.15 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling