5-modul. Ashıq anǵarlarda suyıqlıq aǵımınıń tegis háreketi 16-lekciya. Ashıq anǵarlarda suyıqlıq aǵımınıń tegis háreketi Joba

30.4-súwret


30.2. Energiya sóndiriwshi suw urılma qudıǵı hám suw urılma diywalı esabı


Energiya sóndiriwshi suw urılma qudıǵı. Eger sekiriw uzaqlasqan bolsa, onda artıqsha energiyanı joq qılıw ushın energiya sóndiriwshi qudıq qollanıladı.
Energiya sóndiriwshi suw urılma qudıǵın esaplawda qudıqtıń tereńligi d hám qudıq uzınlıǵı l_xov di aniqlaw talap etiledi. Bunda cuw ótkizgishten keyingi bólektiń túbin d tereńlikke páseyttiriledi. Onda qısılǵan tereńlik h_c kemeyip barıp, onıń menen baylanısqan h_c^II artıp baradı. Demek sekiriw biyikligi artıp, usı sekiriwdegi energiya joǵalıwlarıda artadı.
Bunda sekiriw qısılǵan kesimniń ózinde bolıwı shárti, yaǵnıy tómendegi shárt orınlanıwı kerek (30.5-súwret):
E_c^II=E_p.b.+d, (30.1)
bul jerde E_c^II = h_c^II + α(_c^II)²/2g yamasa E_c^II = h_c^II + αQ_mk²/2gω² hám E_p.b. = h_p.b. + α(_p.b.^II)²/2g - sekiriwden keyingi hám tómengi beftegi kesimlerdiń salıstırma energiyaları.

30.5-súwret

Bunnan basqa qudıqtıń uzınlıǵın anıqlaw kerek (30.6-súwret):

30.6-súwret

Bunıń ushın M.D.CHertousov formulasınan paydalanamız:

l_xov=(0,7…0,8)l_sak, (30.2)
bul jerde l_sak–gidravlikalıq sekiriw uzınlıǵı, ol Pavlovskiy N.N. formulası járdeminde anıqlanadı: l_sak = 2,5(1,9h_s^II - h_s^I).
Esaplaw tártibi:

1. 
   Tómengi beftegi kesimniń salıstırma energiyası anıqlanadı:
   

E_p.b. = h_kóm + αQ²/2gω_kóm², (30.3)
bul jerde h_kóm-kómiliw tereńligi; ω_kóm=h_kóm(b_t.sh.+mh_kóm)-kómilgen kesim maydanı; b_t.sh-tezaǵar (sharshara) tómengi bóleginiń eni; m-suw urılma bóleginiń qıyalıq koeffitsienti.
2. Qudıq tereńligi d ǵa bir neshe mánisler berip, h_c=f(T₀^p.b.) grafiginen qısılǵan kesimdegi tereńlikti anıqlaymız.
3. Esaplawlardı keste kórinisinde alıp baramız (30.1-keste):
30.1-keste

d,m	(T0^p.b.+d), m	hc, m	Hc^II, m	ωc^II, m^2	αQ^2/2gωkóm^2, m	Ec^II, m	Ep.b.+ d, m

4. Usı kestedegi esaplanǵan mánislerge qarap, E_c^II=f(d) hám E_p.b.+d=φ(d) grafiklerin quramız (30.6-súwret).