Biznes boshqaruv asoslari

Moliyaviy bozorlar – moliyaviy resurslarni taklif qiluvchilarni va ularga extiyoj
sezayotlar oddatda fond birjalariga oʻxshash vositachilar yordamida bitim tuzish uchun
birlashtirish mexanizmidir. Aktsiyalar bozori, obligatsiyalar bozori, auktsionlar bozori kabi
moliyaviy bozorlarning qator turlari bor. Ularni umumiy xususiyati moliyaviy vositani bahosi turli
holatlarda talab va taklifni muvozanat nuqtasini topishlikdadir. Daromadlilik, tavakkalchilik,
inflyatsiyalar, dunyodagi turli vaziyatlar haqida yangi axborotlarni eʻlon qilinishi tufayli talab va
taklif nisbatining oʻzgarishi yangi muvozanatni yoki yangi bozor bahosini oʻrnatilishiga olib
keladi. 3-chizmada investitsiya jarayonini aks ettiruvchi chizmada keltirilgan. Chizmadan
koʻrinishicha pul resurslarini taklif qilayotgan shaxslar unga extiyoj sezayotganlarga moliyaviy
institutlar, moliyaviy bozorlar orqali yoki toʻgʻridan-toʻgʻri berishi mumkin. Moliyaviy institutlar
moliyaviy bozorda talab tomonida va taklif tomonida turib ishtirok etishi mumkin. Moliyaviy
Davlat byudjeti
dan ajratmalar
Kreditga olgan
mablagʻlar
Qarzga olingan
mablagʻlar
Qimmatbaho
qogʻozlar va
zayomlar
chiqarish hisobiga
Investorni oʻz
mablagʻ –
lari hisobi
dan
Инвестиция фаолиятини молиялаштириш
молиялаштириш маналари таркии

bozorni qisqa muddatli sektori pul bozori deb ataladi, uzoq muddatlisi esa kapital bozori deb atalib,

unda fond birjasi oʻrni salmoqlidir.
Investitsiya jarayoni ishtirokchilari. Investitsiya jarayonining bosh ishtirokchilari –
davlat, kompaniyalar va xususiy shaxslar boʻlib, ularni har biri investitsiya jarayonida talab
tomonida, yoki hamda taklif tomonida turib ishtirok etishi mumkin.
Davlat.
Ijroiya hoqimiyatini har bir darajasiga oʻz faoliyatini moliyalashtirishga
katta miqdorda pul kerak boʻladi. Ushbu faoliyat maktab, kasalxona, turar joylar, katta yoʻllar kabi
ijtimoiy inshootlarni kurishga sarflanayotgan kapital qoʻyilmalar bilan bogʻliqdir. Yuqoridagi
loyihalar turli koʻrinishdagi uzoq muddatli qarz majburiyatlar – obligatsiyalar chiqarish yoʻli bilan
moliyalashtiriladi. Pulga boʻlgan talabni boshqa manba boʻlib davlatni joriy extiyojlari
hisoblanadi. Masalan, hukumat soliq koʻrinishida davlat byudjeti daromadiga toʻlangangan
qaraganda koʻp xarajat qilish mumkin. yoki, shahar hoqimiyati joriy faoliyati uchun pul kerak
boʻlgan holda byudjetga soliqlar toʻlanmagan holatlar boʻlishi mumkin.
3-chizma