42
5.2-jadval
Begona aralashmalar
Madaniy
o`simliklar
Begona aralashma
Donli aralashma
Asosiy
Chegaralangan
Asosiy
Chegaralangan
Kuzgi bug`doy
Bahorgi
bug`doy
Zararli aralashmalar hammasi 1% dan oshmasligi kerak.
Oziq-ovqat, em, texnik donlar to`plamidagi
aralashmalarning foiz
miqdoriga ifloslanish deyiladi.
Don ifloslanishiga qarab ikki turga bo`linadi.
1-turda o`tlar urug`i qo`shilib ifloslanadi;
2-turda boshqa donlarning urug`i qo`shilib ifloslanadi.
Har bir partiya donning ifloslanganligi yoki ifloslanmaganligini
aniqlash
donning sifatini baholashda shartli zaruriyat hisoblanadi.
Dondan mahsulot
tayyorlashda har bir to`plamning o`t urug`i yoki
boshqa don turlari bilan
ifloslanmaganligini aniqlash uning sifatiga ma`lum darajada ta`sir ko`rsatadi.
Shuning uchun ifloslanishning tarkibini bilish
va turkumlashni quyidagicha
tartibga solish, muhim ahamiyatga ega.
Yovvoyi o`tli va boshqa aralashmalar:
1. mineral aralashma (tuproq-qum);
2. organik aralashma (o`simlik qismi);
3. maxsus hisobga olinadigan aralashmalar (temir va tosh);
4. yovvoyi o`tlarning urug`i;
5. buzilgan navlar (chirigan, po`kak), bosilgan, ko`mirlangan, mita tushgan
va boshqalar;
6. zararli aralashmalar, kasallik va zararkunandalar.
Asosiy don navlari:
a) don shaklining o`zgarishi (ko`kargan don, qurg`oqchilik
tufayli yaxshi
etilmagan don);
43
b) to`liq etilmagan don (dumbul yoki etilmasdan sovuq urgan don);
v) quritishda yoki saqlashda o`z-o`zidan qizib ketgan donlar;
g) bo`lingan donlar (yarmiga yaqin);
d) boshqa madaniy o`simliklarning donlari. Bular sifati jixa-tidan
madaniy
navga yaqin bo`lib, ulardan ma`lum darajada foydalanish mumkin.
Yuqoridagi punktlar bo`yicha aralashmalar
turi va miqdori aniqlangach,
don partiyasi muayyan maqsadda foydalanish uchun tavsiya qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: