Umuman olganda ishlab chiharuvchi xojalikga asoslangan Joytun madaniyati shakllanishining ilk bosqichlaridan, dehqonchilik va chorvachilik paydo bo'lgan bo'lsada, o'zlashtiruvchi xojalik shakllarining mavqei baland bo'lgan. Keyingi bosqichlarda dehqonchilik va chorvachilikning ahamiyati ortib, iqtisodning muhim tarmogini tashkil etgan. - Umuman olganda ishlab chiharuvchi xojalikga asoslangan Joytun madaniyati shakllanishining ilk bosqichlaridan, dehqonchilik va chorvachilik paydo bo'lgan bo'lsada, o'zlashtiruvchi xojalik shakllarining mavqei baland bo'lgan. Keyingi bosqichlarda dehqonchilik va chorvachilikning ahamiyati ortib, iqtisodning muhim tarmogini tashkil etgan.
- Uy sharoitida mehnat qurollari tayyorlash, teriga ishlov berish va charmdan buyumlar tayyorlash, yogochga ishlov berish, sopol buyumlar tayyorlash, taqinchoqlar yasash joytunliklarning kundalik mashgulotlaridan biri sanalgan. Jamoa a'zolari ona urugiga asoslangan juft oilalardan tashkil topib, ular umumjamoa ishlarini ya'ni, erga ishlov berish, hosilni yigishtirish, ovchilikni tashkillashtirish, jaoatchilik qurilish ishlarini bajarishda yoki tashqi havf paydo bo'lgan kezlarda yagona jamoaga birlashganlar.
Shunday qilib taxminan mil.avv. VII ming yillikning oxirlariga kelib Turkmanistonning janubida Kopetdog tizmalari yonbagrida qadimgi dehqonchi-lik madaniyati ochoqlaridan biri Joytun madaniyati vujudga keladi. Bu madaniyat Eronning shimoli-sharqiy hududlariga ham yoyilgan. - Shunday qilib taxminan mil.avv. VII ming yillikning oxirlariga kelib Turkmanistonning janubida Kopetdog tizmalari yonbagrida qadimgi dehqonchi-lik madaniyati ochoqlaridan biri Joytun madaniyati vujudga keladi. Bu madaniyat Eronning shimoli-sharqiy hududlariga ham yoyilgan.
- Jebel madaniyati Turkmaniston Respublikasining janubiy-garbida Sharqiy Kaspiybo'yi va Balxanbo'yi hududlarida mezolit davri o'zlashtiruvchi xojalik shaklidagi madaniyatning davomida chorvachilikga asoslangan Jebel madaniyati vujudga keladi. Bu madaniyat nisbatan yaxshi o'rganilgan Jebel yodgorligi nomi bilan yuritiladi. Bu erdagi mezolit davriga oid Jebel, Damdamchashma 1,2, Qaylu, Defichiganoq va boshqa shu turdagi yodgorliklarning yuqori madaniy qatlamlari neolit davriga oid. Bu madaniyat mil.avv. VII-IV ming yilliklar bilan sanalib gorlarda hayot bronza davriga qadar saqlanib qoladi. Tosh qurollariga ishlov berish texnikasi yuqori cho'qqisiga chiqadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |