Корхона ма¦сулоти ва хизматига б¤лган талаб ва таклифни тахлили


Корхоналарнинг молиявий холатини тахлил этишда молиявий тахлилнинг асосий вазифалари ўуйидагилардан иборат булади


Download 5.31 Mb.
bet133/293
Sana05.09.2023
Hajmi5.31 Mb.
#1673158
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   293
Bog'liq
11-Молиявий-ва-бошкарув-тахлили-А.Вохобов-2005-дарслик-1

Корхоналарнинг молиявий холатини тахлил этишда молиявий тахлилнинг асосий вазифалари ўуйидагилардан иборат булади:
- корхонанинг молиявий ахволини хар томонлама урганиб, унинг холатига аниў ва холисона бахо бериш;
- маблаЁ ва манбаларнинг жойланишини текшириш, уларни туЁри йуналишда ишлатилганлигини аниўлаш;
- хисоблашиш ишларининг уз муддатида бажарилганлиги, дебитор ва кредиторлик ўарзлари таркибини урганиш;
- корхонанинг узига ўарашли маблаЁлари билан ўарз маблаЁлари уртасидаги нисбат ва айланма маблаЁларни манба билан таъминланганлигини текшириш;
- молиявий интизомга ўанчалик амал ўилишни аниўлаш ва тулов ўобилиятига бахо бериш;
- корхона мулкининг кадрлиги ва тез пулга айлана олиш даражасини урганиш;
- айланма маблаЁлардан фойдаланишга бахо бериш ва корхонанинг молиявий ахволини яхшилаш буйича таклифлар баЄн этиш ва х.к.
Тахлилнинг асосий маўсади - молиявий фаолиятдаги ютуў ва камчиликларни аниўлаб, маблаЁлардан янада туЁри фойдаланган холда хисоб-китоб тартибини мустахкамлашга ўаратилади. Демак, бу махсулот ишлаб чиўариш ва уни сотиш, харажатларни тежаш, пул-молия алоўалари ва бошўа фаолиятларнинг бир-бирига боЁлиўлигини курсатади. Молиявий тахлилни бажаришда зарур буладиган манбаларга корхона баланси, унга ўилинган иловалар ва бошўа хисобот маълумотлари киради. Шунингдек, бухгалтериянинг синтетик ва аналитик счетлари маълумотларидан хам кенг фойдаланиш лозим. Чунки кейинги йилларда тузиладиган хисоботларнинг хажми ўисўариб, тахлил имкониятларини чегаралашга олиб келмоўда.
Айниўса махсулот ишлаб чиўариш ва уни сотиш, махсус ва маўсадли маблаЁлар, захира жамЁармаси, фойда ва зарарлар, турли хил хисоб-китоблар, ўийматли ўоЁоз ва векселлар буйича маълумотлардан купроў фойдаланилади. Булар хужалик фаолиятининг туЁри бошўарилиши, унинг молиявий барўарор булиши ва тулов ўобилиятининг яхшиланишига бевосита таъсир курсатади.
10.2. Бухгалтерия балансининг таркиби ва тузилиши


Баланс—корхона маблаЁлари ва ўоплаш манбаларининг маълум даврдаги холатини курсатади. Ґисоб-китоб ишларини халўаро анъанавий талаблар буйича юритишга оз булсада яўинлаштирилиши хамда 1997 йилда жорий ўилинган ва корхоналар тузадиган янги бухгалтерия баланси бозор иўтисоди сари ўуйилган дастлабки ўадам булган эди. Мазкур баланс йиллар давомида амалиªтда кулланилди ва уни такомиллаштириш ва халкаро стандартларга янада мослаштириш зарурияти ту¨илди. Шу сабабли хам 2002 йилда янги счªтларга асосланган молиявий хисобот шакллари, жумладан, бухгалтерия баланси хам кабул килинди. Бугунги кунда мазкур баланс амалда кенг кулланилмокда.
Замонавий иш юритиш шарт–шароитига мос келувчи балансда актив ва пассив томонлари булади. Актив томонида корхона маблаЁлари, пассивида эса хужаликнинг узига тегишли манбалар, кредитга ва ўарзга олинган бошўа манбалар курсатилади. Актив маблаЁларнинг ошиши, пассивдаги манбалар ва фойда (даромад)нинг купайиши билан боЁлиўдир. Баланснинг барча булим ва бандларини чуўур урганиш молиявий ахволни тулиў узлаштиришнинг асосини ташкил ўилади. ¡уйида бугунги кунда амалда булган, яъни 2002 йил 27-декабрда тасдикланган бухгалтерия балансининг кенгайтирилган шакли келтирилган.

Download 5.31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   293




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling