Microsoft Word bu dunyoda ulib bulmaydi ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
85
qorachig‘iday avaylaydi. 
Endi, inson: «dod, dunyodan ketaman», desa-chi? 
Birov... oting nima, demaydi! Birov... holing nima, demaydi. Hatto, birov... itmisan-
eshakmisan, demaydi! 
«Hay, nomard dunyo, nomard dunyo! — dedi Botir firqa. — Dunyo notanti ekan, notanti! 
Odam dunyoga kelaman desa... Inga-ingani eshitib... quloqlar ding bo‘ladi! Enaga, 
hamshira, do‘xtirlar quchoq ochib keladi! Odam: «dunyodan ketaman», desa... Biror zot 
itmisan-eshakmisan, demaydi! Odam... dardini kimga aytishini bilmaydi! Kampirga 
aytsammikin? Hay-hay, uv-vos solib yig‘laydi! Dunyoni boshiga ko‘taradi! Do‘xtirdan 
maslahat so‘rasammikin? Yo‘q, chol aynib qolibdi, deydi. Unda, insonni dunyodan kim 
kuzatib qo‘yadi? Enaga toifa bir zot bormi? Kimga murojaat etsa bo‘ladi? Kimdan 
maslahat so‘rasa bo‘ladi?» 
Botir firqa o‘yladi. Birdan tan-joni iliq-iliq bo‘ldi. Yuz-ko‘zlari yorug‘-yorug‘ bo‘ldi. 
U shunday maslahatchini topdi. U shunday enagani topdi: 
«Go‘rkov! Qari odamni enagasi — go‘rkov!» 
65 
U ulkan darvoza oldida oyoq ildi. 
Darvoza o‘ngida turmish toshga cho‘kdi. O’tkinchi-ketkinchilarga qarab o‘tirdi. Birorta 
tanish-bilish uchratmadi. Ko‘ngli tinch bo‘ldi. Ohista qo‘zg‘oldi. 
Temir darvozadan ichkariladi. 
Ana shunda, ajab bir sinoatni ko‘rdi: sonsiz qabrlar. Panjara bilan o‘rog‘lik qabrlar. Hovli 
misol o‘rog‘lik qabrlar. Yalt-yult sag‘analar. Marmar plitalar. Ohanjoma toshlar. 
Yolg‘izoyoq yo‘llar... 
«Shahar, misoli shahar! — dedi Botir firqa. — Bu shahar abadiy uyquda yotadi. Mangu 
oyoq uzatib yotadi. Bu shahar ko‘zlarini yumib o‘ylaydi. Faqat o‘ylaydi. Ana, odamzotni 
ibtidosi! Ana, odamzotni intihosi! Odamzotni so‘ngga manzili — bir parchagina yer. 
Odamzotni so‘nggi makoni — bir siqimgana tuproq. Barcha inson ana shu makonga 
keladi. Inson qip-yalang‘och keladi. Inson ship-shiydam keladi. Men... hammadan oldin 
kelaman! O’z oyog‘im bilan kelaman!» 
Botir firqa marhumlar shahri oralab yurdi. Marhumlar yo‘lagi bo‘ylab yurdi. Tevarak-
boshga ko‘z solib yurdi. Bo‘sh joy... bo‘sh joy topolmadi! 
Marhumlar shahri shu qadar seraholi bo‘ldi, shu qadar tig‘iz shahar bo‘ldi! 
U marhumlar shahri oralab yurdi-yurdi, bir kulbaga duch keldi. Kulba eshigani qiya ochib 
qaradi: ichkarida bir odam ustachilik qilib o‘tirdi. 
Usta Botir firqaga bosh irg‘adi. Asbob-anjomlarini yoniga qo‘ydi. Botir firqani ichkari 
taklif etdi. Bir dumaloq kundani qo‘rsatdi. 
Botir firqa dumaloq kundaga o‘tirdi. Ustadan hol-ahvol so‘radi. 
Usta bosh irg‘ab-bosh irg‘ab javob berdi. Botir firqaga bir piyola choy uzatdi. 
Botir firqa kulba ashqol-dashqollarini tomosha etdi. Bosh irg‘ab-irg‘ab tomosha etdi.
— Xo‘sh, keling-keling? — dedi usta. 
— Shunday... O’tgan-ketganlarni yodga olib deganday? — dedi Botir firqa. 
— Yaxshi, yaxshi. O’tganlarni xotirlash savob ish. Ba’zi birovlar o‘z ota-onasini qabri 
qaerdaligini bilmaydi. Ana, obod qilib qo‘ydik. Aylanib ko‘rishingiz mumkin. 
— Aylanib ko‘rdim. Xo‘p obod shahar bo‘pti! 
— Qanaqa bo‘pti-qanaqa bo‘pti? 
— Obod shahar bo‘pti! 

---

Bu dunyoda o’lib bo’lmaydi (qissa). Tog’ay Murod