Mundarija kirish 3 nazariy qism 7

Restoranda yong‘in xavfsizligi tadbirlari va ofitsiantlar xavfsizligiga kuyiladigan talablar


Yong‘in chiqishining ko‘pdan-ko‘p sabablari bor. Ko‘p xollarda bu olov bilan ehtiyotsizliq qilish, ruxsat etilmagan joylarda chekish , elektr simlaridan uchqun chiqishi, isitish qurilmalari noto‘g‘riligi yoki buzuqligi, elektr jixozlar, yoritgichlardan to‘g‘ri foydalanmasliq natijasidadir. Shuningdek, yonginning sababi portlash, momaqaldiroq, chaqmoq, o‘z-o‘zidan yonish ham bo‘lishi mumkin. YONGIN chiqqanda harorat 800—1000" S gacha yetadi va atrofdagi narsalarni ham quydiradi.
Umumiy ovqatlanish tashkilotlarida, ularning xududi va omborxonalarda

• 
  bino, bino ichlarida yongin xavfsizligi talablariga rioya qilish kerak.
  

Omborxonalarda yonginga qarshi tadbir o‘tqazish — u tashkilotning qayerida joylashgani, kiradigan yo‘llar, yonginga qarshi jixozlarning sozligi, omborxonalarda olov xavfi bor mollarning ko‘pligi va boshqa sabablarga bog‘liq. Yongin uchun xavfli joylar: yonilgi. yoroch-taxta, yengil alangalanadigan materiallar saqlanadigan omborxonalardir. Bu omborxonalar olov utmaydigan materiallar bilan jixozlanadi. Olov xavfi har xil bo‘lgan omborxonalar materiallarni saqlashda bir-birlaridan o‘t o‘tmaydigan devorlar, to‘siqlar bilan ajratiladi.
Ventilyatsiya qurilmalari havodagi xavfli portlovchi va yonuvchi gazlarni xaydaydi va tashkilotda yongin xavfini pasaytiradi. Lekin ularning nosozligi yoki to‘g‘ri foydalana olmaslik natijasida yong‘in chiqishi ham mumkin.
Tabiiy shamollatish yong‘inga nisbatan xavfli emas, ammo yongin chiqqanda alanga olishiga yordam qiladi. Sun’iy ventilyatsiya ko‘p xajmdagi havo chiqarib, yonginning avj olishini quchaytiradi. Olov ventilyatsiya qanallari bo‘yicha boshqa ob’ektlarga ham utishi mumkin. Portlash yoki yengin xavfi bor binolarning hamma havo chiqadigan murilari yonmaydigan materiallar bilan
52




jixozlanishi shart.
Ventilyatsiya jixozlarini ishlatishda quyidagi yongin xavfsizligi qoidalariga rioya qilish kerak;

• 
  kamera va havo chiqaruvchi mo‘rilarni o‘z vaqtida tozalab turish;
  

vaqti-vaqgi bilan changni chiqarib tashlovchi ventilyator ishini


tekshirib turish;

• 
  ventilyatsiya anjomi o‘rnatilgan joy yaqinidagi devor, ship, havo tortgich sirtlarini muntazam ravishda tozalab turish.
  

Yongin chiqqan takdirda, eng avvalo, o‘t o‘chirish xizmatiga xabar berish zarur. Shu maqsadda telefon aloqasi yoki elektr o‘t o‘chirish signalizatsiyasidan foydalaniladi (yirik shaharlarda), Ichki signalizatsiya mahalliy yonginga qarshi komandani chaqirish uchun ishlatiladi (yirik tashkilotlarda).
Yong‘inga qarshi komanda kelganiga qadar tashkilotdagi imkoniyatlar ishga solinib, o‘tni o‘chirishga kirishiladi:
qum, kurak, chelaklar, suv, gidropultlar va o‘t o‘chirgichlardan foydalaniladi. Gidropultlardan tizillab chiqqan suv olov yonayotgan tomon yunaltiriladi.
O‘t o‘chirgichning pastki tub tomoni tepaga qo‘tariladi, bosh qismi yerga, qattiq narsaga uriladi, bu ish olovdan 10 m olisda qilinishi kerak. Suyuqliq ko‘piq va qarbonat angidrid hosil bo‘ladi. Karbonat angidrid gazi bosimi natijasida ko‘pik otilib chiqadi va 8 m balandlikka ko‘tariladi, bu harakat bir yarim minut davom etadi. Unda boshlangan olovni uchirish mumkin.
Yongin paytida kishilarni va moddiy boyliqlarni olib chiqish binoning chiqish yo‘llari ko‘pligi va kengligiga bog‘liq. Hamma zinalarga va chiqishga mo‘ljallangan eshiklar tashqariga ochiladigan bo‘lishi kerak. Tashqi zinalarga qaratilgan romlarga panjaralar qo‘yish va qulflash mumkin emas. Bunday


53




romlar qizilga buyaladi, «Zinopayaga chiqish» deb yozib quyiladi.
Taomlap tayyorlash va xo‘randalarni oziq-ovqat bilan ta’minlash jarayonida mehnatni muxofaza qilish va xavfsizlik texnikasining belgilangan talablarga rioya qilinishi ofitsiantlar zimmasiga tushadi. Ofitsiantlarning xavfsizlik talablari kuyidagicha keltirib utilgan:

• 
  zallardagi va taom tarqatiladigan joylardagi pollarning texnik holatini, ularning singan, notekis xolatini sezgan zaxoti ofitsiantlar ularni ta’mirlashni talab qilishlari kerak;
  
• 
  polga to‘kilgan moy, suyuqdiq, taom bo‘laklari va boshqalarni tezlik bilan artib, yig‘ishtirib olish;
  
• 
  eshiklar, qirish yo‘laklarida ehtiyet va e’tiborli bulish;
  
• 
  konserva bankalarini maxsus ochqichlar bilan ochish;
  
• 
  issiq taomlar solingan idishlarni yana kattaroq idishlar ustiga urnatib patnislarda olib borish;
  
• 
  taom qo‘tarib zinapoyalardan yurganda ehtiyet bulish;
  
• 
  raqsga tushilayotganda patnis ko‘tarib zal bo‘ylab yurmasliq;
  
• 
  cheti uchgan, siri ko‘chgan, yorilgan idishlarni ishlatmasdan topshirib yuborish;
  
• 
  xo‘randalarga xizmat ko‘rsatilayotgan davrda taom tarqatish joyida navbat tartibini saqlash;
  
• 
  patnisga faqat bir qator taom terish;
  
• 
  pichoq, vilkalarni o‘tkir tomonini oldinga qilib olib yurmasliq, ularni tarelkalarda olib borish;
  
• 
  shishalarni maxsus ochqich bilan ochish;
  

54

kiyimlarga tugnogich taqmasliq, chuntaqlarga sinadigan, kesadigan

o‘tkir buyumlar solmaslik.


55