O r t a m a X s u s, k a s b h u n a r t a L i m I m a r k a z I
TVOROG T A O M L A R IN IN G SIFA TIG A Q O 'Y ILA D IG A N
Download 112 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tvorog taomlarning tayyorlanish texnologiyasi bilan tanishish A sosiy maqsad.
- M ashg‘ulot o ‘tkazish tartibi va kerakli asbob-anjomlar.
- Tekshirish uchun savol va
- 15.1 SO V U Q TA O M LARD A ISH LA TILA D IG A N M A H S U L O T L A R N I TAYYORLASH Sabzavot va ko‘katlar.
- Baliq sovuq taom lari
- G o‘sht va g o ‘sht mahsulotlariga
- 15.2. B U T E R B R O D L A R
- SariyogMi, shokoladli, meva y o g ki yoki margarinli buterbrod.
- Murakkab buterbrodlar
- G azak uchun buterbrodlar (k a n a p ela r).
14.4. TVOROG T A O M L A R IN IN G SIFA TIG A Q O 'Y ILA D IG A N TALABLAR VA ULARNI SA Q L A SH M U D D A TLA R I Pishirishga tayyor tvorogli c h u c h v ara m ahsuloti yarim ov shaklida bo'lib, chetlari yaxshi yopishtirilgan, o 'z a r o bir-biri bilan yopishib q o lm a g a n , o 'z shaklini saqlagan bo'lishi, xam irining qalinligi 2—3 m m dan oshmasligi lozim. Bir d o n a c h u c h v ara n in g xom holdagi o 'r ta c h a vazni 12— 14 g yoki pishgan holda 20—25 g b o 'lad i. Pishirilgan c h u c h v a r a la r o 'z shashklini saqlab, bir xil y u m sh o q lik d a, rangi oq sarg'ish izli, yuzi y og 'ning yaltiroq ko'rinishiga ega, tashqi hid va m azad an xoli nordonligi m e'v o rid a bo'lib, tvorogga xos mazaga, shirinroq t a ’mga ega bo'lishi lozim. 2 4 2 Pishirishga tayyor «D an g asa» tvorogli c h u c h v a ra s i bir xil shaklli: ro m b , to 'rtb u rc h a k . to 'g 'ri to 'rtb u rc h a k yoki p a rr a k -p a rra k shaklda, yopishib qolm agan, deform atsiyaga u c h ra m ag a n , bir do n asining o 'r ta c h a vazni 15 g gacha b o lis h i kerak. Sirniklar shayba shaklida y u m aloq bo'lib, och qizg’ish yoki sarg'ish qobiq bilan qoplan gan , kuygan, uvoqlangan joylari bo'lmasligi, kesilganda ichi bir xil k o'rin ish d a, q u m o q la sh m a g a n , tvorog hidiga, n o rd o n -s h irin mazaga ega bo'lishi ke rak. Tvorogli z a p ek a n k a la r yuzi silliq, y o rilm agan, ku y m ag a n , bir xil qizg'ish yoki sarg'ish qobiq bilan q o p lan gan , kesilganda oq yoki sarg'ish rangda, mazasi n o r d o n ro q -s h irin bo'lishi lozim. T vorog m ahsulotlari taxir, a c h ch iq . zax m azali, o 't a suyuq, o 't a n o r d o n bo'lmasligi kerak. Tvorogli pishirishga tayyor m ahsulotlar va sovuq tao m la r tarqatish jara y o n id a 0 —6 С haroratli m u zx o n a lard a saqlanadi. Tvorogli ch uchv ara, sirnik, b lin c h ik la r tarqatilgunga q a d a r issiq holda 15; p udinglar 30; z a p ek a n k a la r 60 m inutgacha; tvorog va tvorog mahsulotlari sirlangan idishlarga usti berkitilib, sovuqda 6 soa td a n 24 soatgacha saqlanadi. Amaliy mashg'ulot Tvorog taomlarning tayyorlanish texnologiyasi bilan tanishish A sosiy maqsad. Tvorog ta o m la rin in g tayyorlanish texnologiyasi bilan tanishish va bu borada malaka oittirish. Uslubiy ko‘rsatma. M a 'l u m o t l a r m a z k u r kitobning «Tvorog taomlari» bobida bayon etilgan, ularni o 'q ib , bilib olish m aqsadga muvofiqdir. O 'q u v yuitining « F an sikli hay'ati» t o m o n i d a n ta y y o rla n is h g a tavsiya etilgan b a 'z i - b i r ta o m l a r g a k e ta d ig a n o z i q - o v q a t m ah su lo tlarin in g m iqdorini « С б о р н и к р е ц е п т о в б лю д и к у л и н а р н ы х и зд ели й » (М.: Э к о н о м и к а , 1983) kitobidan 481—500-sonli ta o m la r retsepturalaridan hisoblab, aniqlanadi. B u n d a b a rc h a texnologik jarayonlardagi k o rx o n a n in g ishlab chiqarish sexlarida yoki o 'q u v yuitining laboratoriyasida amalga oshiriladi. Ularni tayyorlashda ishlab chiqarilgan texnologik kartalar, plakatlar, diafilm, slaydalardan foydalaniladi. M ashg‘ulot o ‘tkazish tartibi va kerakli asbob-anjomlar. B uning u c h u n h a r xil inventarlar, pichoqlar, taxtakachlar, tovarlar. soteyniklar, protivenlar, durshlag. turli hajmdagi kastryulkalar va shunga o'xshash a sbob-anjom lar kerak bo'ladi. Elektr plitalar, elektr pechlar, tovalar, frityurnitsa va boshqa m exanik va issiqlik jihozlaridan foydalaniladi. Asosiy bajariladigan vazifalar texnologik ja ra y o n asosida olib boriladi. Topshiriq. O 'q u v ch ilar tayyorlagan tao m larin in g ko'rinishi, mazasi, sifati, tayyorlanish texnologiyasi bilan organoleptik usulda tanishadilar. Lozim b o 'lg an m a 'lu m o tla rn i daftariga yozib oladilar. O 'q ituvchi o'tkazilgan m ashg'u lotga yakun yasaydi. 2 4 3 Tekshirish uchun savol va 1. T v o r o g t a r k i b i d a q a n d a y o z i q a m o d d a l a r i b o r ? N i m a u c h u n u o v q a t l a n i s h d a z a r u r m a h s u l o t h i s o b l a n a d i ? 2. T v o r o g m a s s a s i q a n d a y m a h s u l o t l a r d a n t a s h k il t o p g a n ? 3. « T v o ro g li c h u c h v a r a » t a o m i n i t a y y o r l a s h c h i z m a s i n i c h i z i n g v a « D a n g a s a » t v o r o g li c h u c h v a r a t a o m i d a n fa rq in i a n i q l a n g . 4. T v o r o g . b u g ' d o y u n i , t u x u m , s h a k a r , t u z . s a r i y o g '. s m e t a n a m a h s u l o t l a r i d a n f o y d a l a n i b q a n d a y t a o m t a y y o r l a s h m u m k i n ? Bu t a o m n i t a y y o r l a s h u slu b i c h i z m a s i n i c h iz i n g . 5. T v o r o g p u d i n g i q a n d a y t a y y o r l a n a d i va t a r q a t i l a d i ? U n i n g t v o r o g z a p e k a n k a s i d a n farq i n i m a d a ? 6. « S m e t a n a l i si rn ik » v a « T v o r o g li z a p e k a n k a » t a o m l a r i sifati g a t a l a b n i m a d a n ib o r a t ? 7. T v o r o g t a o m l a r i q a n c h a v a q t s a q l a n i s h i m u m k i n ? 2 4 4 XV b o b SOVUQ TAOM VA GAZAKLAR Sovuq ta o m la r tarkibidagi m ah su lo tlar turlicha bo'lganligi sababli, ularning oziqaviy ah am iyati katta. Sovuq ta o m va gazaklar sabzavotlardan, m evalardan, q o 'z iq o rin , tu x u m , go'sh t, baliq yoki g astro n o m m ah su lo tla rid a n tayyorlanadi. U larga q o 's h im c h a m ahsulot sifatida m ay o n ez, sm e ta n a, turli sardaklar ishlatiladi. K o 'p hollarda sovuq tao m va gazaklar o 'z tarkibidagi oziqaviy m ahsulo ti ko'pligi sababli to'yimlilik darajasi yuqori hisoblanadi. Ularga dudlangan c h o ‘chqa go'shtlari, baliq uvuldurug'i, pishloqlar, m ayo n e z sardakli salatlar va bosh q a la r kiradi. Sovuq ta o m tarkibidagi m ah su lo tlar t a ’m jih a td a bir-birining xushxo'rligini oshiradigan qilib tanlansa va did bilan bezatilsa, iste’m o lch inin g ishtahasini oehadi, ta o m yaxshi h a z m bo'ladi. H a m m a sovuq ta o m va gazaklarni quyidagi besh guruhga ajratish m um k in: buterbrodlar, salat va vinegretlar, sabzavotli taom lar, baliq taom lari, go'sht taomlari. Sovuq t a o m va gazaklarni tayvorlash, saqlash, tarqatish jarayon larida sanitariya qoidalariga q a t ’iv rioya qilinishi zarur, ch u n k i ularni tayyorlashda ishlatiladigan m ahsulotlar tarqatishdan avval issiq ishlovdan o'tkazilmaydi. Sovuq tao m va gazaklar did bilan chiroyli bezalishi lozim. Bezash u c h u n m ahsulotlarning sarasi tanlab olinadi va ishlatiladi. P o m ido r, qizil rediska, sabzi, qisqichbaqalar, k o 'k n o'x at, salat bargi, k o 'k a tl a r sovuq t a o m va g a z ak la rn i b e z ash u c h u n ish la tila d ig a n m ahsulo tlar hisoblanadi. Sovuq tao m va gazaklarni tarqatishda ularning harorati 12°C dan oshmasligi kerak. 15.1 SO V U Q TA O M LARD A ISH LA TILA D IG A N M A H S U L O T L A R N I TAYYORLASH Sabzavot va ko‘katlar. Salat va vinegret u c h u n kartoshka, sabzi va lavlagilar po 'sti bilan pishiriladi, sovitilib, ta o m tayyorlashdan avval tozalanib, to'g 'ralad i. Biroq ularni avval tozalab, so 'n g pishirib, t o 'g 'r a b t a o m tayyorlansa, ta o m sifati, sanitariya holatlari yaxshilanadi, saqlash m u d d a ti uzayadi. Q izilcha p o 'c h o g 'i tozalanib, kesiladi va suvda y u m sh o q holga kelgunch a pishiriladi. U n in g rangini saqlab qolish u c h u n tayyor b o i i s h d a n avval 3% li sirka solinadi. Sirkani qizilchani 245 pishira boshlash jarayonida solish tavsiya etilmaydi, chunki sirka qa n c h a erta solinsa, qizilchaning y u m shab pishishi s h u n c h a uzoqqa c h o ‘ziladi. 10 kg qizilchaga 100 g sirka ishlatiladi. Sabzi, sh o lg 'o m tozalanib, b u tu n holda pishiriladi. Sabzini yana tozalab. kesilgandan so'ng biroz suv va o'sim lik yog'i (10 kg sabziga 150—200 g yog' solinadi) q o 'sh ib, q o p q o g 'i yopilib pishiriladi. B unda sabzi tarkibidagi A d a rm on do risi (karatin) y o g'd a crib, saqlanib qolishi bilan birga kishi tanasida hazm bo'lishi yaxshilanadi. Tez m uzlatilgan k o'k n o 'x a t tuzli, qaynab turgan suvga solib qaynatiladi va iste’molga tayyor holga keltiriladi. Pishirilgan sabzavotlar sovitilgan holda a lo h id a -a lo h id a idishlarda 8— 10°C haroratli jo y d a saqlanadi. P o 'c h o g 'i to zalab pishirilgan sabzavot m ah sulo tlari iste’m olga tarqatilgunga q a d a r 12 soat d a v om ida saqlanishi m um kin . Sovuq ta o m la r u c h un garnir sifatida va taom larni bezash uc h u n -sa b z i, oq va qizil o'zakli karam , yangi yoki s h o 'r bodring, m arinovka qilingan p o m id o r, salat bargi, k o 'k piyoz, qirilgan xren ildizi, limon parragi va k o 'k a tla r ishlatiladi. H a r bir sabzavot oddiy ishlovdan o'tk azish bilan birga qaynatib sovitilgan suvda yana bir b o r yuvilishi ko 'k a tla r (salat bargi, k o'k piyoz, petrushka, selderey, ukrop) d iq q at bilan ishlovdan o 'tk az ilish i lozim. C h u n k i u la rn in g b a k te riy a lar bilan zararlanishi yuqori bo'ladi. Avniqsa, issiqxonada vetishtiriIgan k o 'k piyoz bunga j u d a m o y ild ir. K o 'k a t la r g a ishlov berish va y u v ish d a ish latish u c h u n z a r u r m iqdordagilari olinishi va ular 1 soat m o b ay n id a ishlatilishi kerak. Ishlatishgacha ularni so vuqxonalarda saqlash lozim. Baliq sovuq taom lari u c h u n pishirilgan, qovurilgan, d u dlan gan, tuzlangan, konservalangan baliqlar, qisqichbaqa, k a lm a rv a krevetkalar ishlatiladi. Baliqlarning turlari zveno larg a b o 'lin g a n hold a (osyotr oilasidagilari), porsivali bo 'lak larg a b o 'lin g a n holda fllelar ko 'rin ish d a (terili suyakli yoki teri 1 i suyaksiz yoki sof file), dim lab, qaynatib pishirib, sovitiladi Semga, keta, losos kabi baliqlarning suzgich qanotlari, boshi ajratilib, uzunasiga u m u rtq a suyagi b o'ylab ikkiga ajratiladi. terisi bilan tax takachga qo'yib, u m u rtq a va qovurg'a suyaklari ajratiladi, d u m tom oniga qarab burchak ostida porsiyaga taqsimlab, terisini tax ta k ac h d a qoldirib lahm joyi ajratiladi. Baliqning qolgan qismi lahmi ajratib olingan terisi bilan yopib, keyingi ishlatilgunigacha saqlanadi. Baliqning u m u rtq a qismi terisi va u m u rtq a suyaklaridan tozalanadi, qotgan, sh a m o ld a n rangi o 'zgargan qismlari olib tashlanadi va to'q im asiga k o 'n d a la n g holda porsiyasiga 2—3 b o 'lak d a n qilib kesiladi. D u d la n g a n baliqning qovurg'a suyaklari tozalanib, s h a m o l dan rangi o'z gargan qismlari olib tash lan adi va porsiyalanib kesiladi. D u d langan siga, treska, dengiz okuni baliqlari teri, suyaklaridan tozalanib lahm ga ajratiladi. Dudlangan yoki quritilgan baliq terisi tozalanib, ko'ndalangiga suyagi bilan kesiladi. Yirik b a liq la r u m u r t q a suyagi b o 'y l a b u z u n a sig a kesib o lib, s o 'n g 246 k o'ndalangiga porsiyalarga ajratib kesiladi. Seld balig'i suyagi bilan yoki lahm qilib ajratib bo'laklanadi. Konsen'alangan kilki, shprot, sardina, saym va shunga o'xshash baliqlar o 'z holatiga qarab ishlovdan o'tkaziladi. Kilkalar b o c h ka yoki b a n kadan olinib, boshi, ichi, dum i ajratiladi. Shprot, sayra, sardinalar ishlovdan o 'tk az ilm a y iste’molga tortiladi. Konservalar ochilgan zahoti quruq, toza idishga solinadn yoki porsiyalanib tarqatiladi. Sharbati, yog'i yoki sardagi tarqatishda b irx ild a ustidan quyib beriladi. G o‘sht va g o ‘sht mahsulotlariga qaynatib pishirilgan, qovurilgan, dudlan gan, dim lab pishirilgan go'sht, k alla-pocha, p a rra n d a va boshqa m ahsu lotlar kiradi. Sovuq ta o m la r tayyorlashda pishirilgan mol g o 'shti, til, c h o 'c h q a go'shtlari (son, biqin, to 'sh ), qovurilgan, pishirilgan p a rra n d a va ilvasin go'shti, kolbasa, pishloq turlari ishlatiladi. Pishirib dudlangan cho'chqa soni (o k o ro k ) suyaklari, o r tiq c h a v o g 'id a n , terisidan ajratiladi va to 'qim asiga k o 'n d a la n g holda porsiyalanib kesiladi. M ol, cho'chqa, qo'y go'shtlari yirik b o 'lak d a qovurilgan yoki pishirilgan bo'lsa, qotib qolgan bo'laklari yuzaki kesib ajratib olinadi va tarqatishda avval to'q im asig a k o 'n d a la n g kesib porsiyalanadi. Kolbasalar (d u d la n g a n yoki pish irilg an ) ish la tish d an avval so ch iq bilan yaxshilab artilib, yuzi quritiladi. Tarqatish m iqdoriga qarab ichagidan tozalangan zahoti kesib tarqatiladi, chunki tozalan g an holda saqlansa m ikroo rg anizm lar bilan ifloslanadi. Agar kolbasa ichagi ajralishi qiyin bo'lsa, uni 1—2 m in u t issiq suvga botirib olib, quritib, artilib, so 'n g ichagidan tozalanadi. Pishloqlar holatiga qarab to 'g 'ri to 'rtb u rch ak li bo'lsa k o'ndalan-giga, d u m alo q bo'lsa o 'z sektori bo'ylab bo'laklarga bo'linib, yuzidagi qobig'i tozalanadi va 2 m m dan o sh m a g a n qalinlikda kesib, porsiyalarga bo'linadi. S a riyo g 'la r y u z a t o z a l a n i b , t o ' r t b u r c h a k l i u z u n b o 'l a k l a r g a b o 'l i n i b , ko'ndalangiga 0 ,5 — 1 sm qalinlikda kvadrat shaklida kesiladi. Kesilgan sariyog' likobchaga qo'yib beriladi. Sariyog'ni kesishda oziq-ovqat pichog'i yoki arm ko'rinishga ega p ic h o q d a n foydalaniladi. Agar kesilgan sariyog' biroz saqlanishi lozim bo'lsa, m u zd e k suvga solib qo'yiladi. Sariyog'ni tozalash va kesish iste’m olchiga tarqatish oldidan kerakli m iq dord a olinib amalga oshiriladi. 15.2. B U T E R B R O D L A R B uterb rod lar k o 'p ishlatiladigan gazak turi hisoblanadi. Ular u c h u n b u g'd o y yoki javd ar nonlari qobig'i bilan yoki qobiqsiz holda 1 sm qalinlikda kesib ta y yorlanadi. Buterbrodlar uch un go'sht. baliq, gastronom mahsulotlari, pazandachilik 247 m a h s u lo tla ri, p ish lo q lar, p ish lo q m assalari, p ov idlo , d jem , t u x u m , sa riy o g 1, vog' aralashm alari, har xil sardaklar, sabzavotlar, m evalar va boshqa m ahsu lotlar ishlatiladi. Bu m ahsulotlar ta'rni, rangi bilan bir-birining xushxo'rligini oshiradigan bo'lishi lozim. Buterbrodlar u c h u n m ahsulot yupqa kesilishi va n o n ustini to'liq berkitishi kerak. M ahsulot turiga qarab buterbrod ustiga 1—3 b o 'la k d a n kesilishi m u m k i n , lekin u n d a n o rtiq b o 'l a k d a kesish tavsiya e ti lm a y d i.B u te r b ro d la rn i t a y y o r la s h d a m a h s u l o tl a r is te 'm o lg a t a r q a ti s h d a n avval kesilishi lo zim , agar iste’m olga tarqatish jarayoni biroz cho 'zilib qolsa, m ahsulot 30—40 m in u tg ac h a sovuq x o n a d a saqlanishi kerak. B uterb ro d lar tayyorlanishi b o 'y ic h a ochiq, vopiq (sandvich) va gazak u c h u n (kanape) tayyorlanadi. Ochiq buterbrodlar. Bu b u te rb ro d la r oddiy yoki m urakk ab b o i a d i . Oddiy o c hiq b u terb ro d la r bir turdagi m a h s u lo td a n , ya'ni sariyog', pishloq yoki kolbasa va h o k a z o la rd a n tayyorlanadi. Oq bu g 'd o y uni b a to n i yoki jav d a r n o n id a n qobiqsiz holda qalinligi 1 — 1,5 sm, kengligi 10— 12 sm qilib to 'r t b u r c h a k shaklida, vazni 30—40 g hisobida kesiladi va ustiga tayyorlangan, m ahsulot qo'yiladi. Agar buterbrod y o g 's iz m a h s u l o t d a n t a y y o r l a n a d i g a n b o 'l s a , n o n g a sa riy o g ' su rtilish i yoki sariy o g 'dan gul yasab m ah sulot ustiga q o'sh ib berilishi kerak. O c h iq b u terb ro d la r ja v d a r n o n i ustiga c h o 'c h q a yog'i (shpig) kilki, keta balig'i u v u ld u ru g 'i, seld balig'i qo 'y ib tayyorlanadi. M u ra k k a b buterb rod bir ne c h a turdagi m ah sulotlar q o 'y ib ta y y o rla n a d i. O c h iq b u t e r b r o d la r salat bargi, s h p in a t, k o 'k a t ( u k ro p , petrushka, kashnich) p a lla d ia shaklidagi p o m id o r yoki bodring, rediska, marinovka qilingan yoki yangi qalam pirlar bilan bezaladi. Bunda tabiiyki, uning vazni o'zgaradi. SariyogMi, shokoladli, meva y o g ki yoki margarinli buterbrod. Sariyog va yog' turlari kesilgan n o n n i berkitadigan darajada yupqa kesilib, nonga qo'y ib tarqatiladi. Pishloqli buterbrod. Ishlovdan o 'tg a n pishloq qalinligi 2—3 mm qilib non usti yopiladigan m iq d o rd a kesilib tayyorlanadi. Tayyorlangan non ustiga sariyog' yoki m argarin yupq a surtilib, ustiga tayyorlangan pishloq qo'y ib beriladi. Pishloq non yuzasini to 'liq qoplashi kerak. Kolbasali buterbrod. Kolbasa qalinlari k o 'n d a la n g ig a bir b o 'la k hisobida, ingichkalari b u r c h a k ostida 2 yoki 3 b o 'la k d a n qilib kesib tayyorlanadi. N o n g a sariyog', yog'li gorchitsa yoki m argarin surtilib ,ustiga kolbasa qo 'y ib beriladi. Murakkab buterbrodlar (assorti yoki m ark a z c h a ). T a ’mi va rangi o 'z a r o uyushadigan va xushxo'rligini oshiradigan bir necha xil m ahsulotlardan tayyorlanadi. Kesilgan g o 'sh t m ahsulotlari, d u d lan g an m ahsulotlar, semga, seld filelari va boshqa m ahsulotlarni yupqa kesib, konus shaklida o'ralib, ichiga salat yoki m ayo nez sardagi yoki k o'k n o 'x a t, pishirib chopilgan tu x u m solib tayyorlanadi. Ularni bezashda yangi p o m id o r, bodring, qizil qalam p ir, rediska, sabzi, pishirib chopilgan tu x u m , ko 'kat va b o shqa m ahsulotlar ishlatiladi. Bezash oxirida yum shatilgan sariyog', 24cX har xil m ahsulotli yog' bilan qand olatchilik q o p c h ig 'id a n foydalanib nozik bezak beriladi. Yopiq buterbrodlar (sandvichlar). Oq baton non qobig'i tozalanib, ko'ndalangiga ikkiga bo 'linib, uzunasiga 0,5 sm qalinlikda yupqa kesiladi. N o n ustidan sariyog' surtilib, ustidan yupqa kesilgan m ah sulot (go'sht, baliq, baliq uvuldurug'i yoki pishloq va hokazo) qo'yib, ustidan sariyog' surtilgan ikkinchi no n bo'lagi bilan berkitilib, yengil bosib qo'yiladi va kengligi 7—8 sm qilib kesiladi. Sandvichlar 2 yoki 3 qavatli yoki aralash mahsulotli qilib tayyorlanadi. Bunday u su ld a t a y y o r la n g a n b u te r b r o d la r g a b u g 'd o v uni b u l o c h k a - n o n c h a l a r i bilan tayyorlanadigan dorojniy b u terb ro d la r kiradi. Buning u c h un n o n c h a ko'nd alan gig a o 'rta sid a n kesilib, bir cheti o 'z a ro ilinadigan holda qoldirilib, kesilgan yuzaga yupqa sariyog' surtilib, n o n c h a orasiga yupqa kesilgan m ahsulot qo'yiladi. M ahsulot bilan birga vangi yoki konservalangan, ach ch iq b o 'lm a g a n qalam pir, k o 'k piyoz va b o sh q a la r yupqa kesib qo'yilishi m u m k in . M ahsulot sifatida pishloq, kolbasa, qovurilgan yoki pishirilgan g o 'sh t, kotlet va bo shq alar ishlatiladi. G azak uchun buterbrodlar (k a n a p ela r). G a z a k u c h u n ta y y o r l a n a d i g a n b u terb ro d la r uchun suvi qo ch g a n oq b u g 'd o v n o n , qora jav dar noni yoki qatlam a x am irdan tayyorlangan m ah su lo tlar ishlati-ladi. Biroz suvi q ochgan b u g 'd o v yoki javdar noni q o big 'idan tozalanib, qalinligi 1 — 1,5 sm, kengligi 5—6 sm qilib kesiladi, sariyog' yoki m argarinda yuzaki qovurilib, sovitiladi va yuziga yupqa sariyog' surtiladi. G o 's h t , baliq, pishloq, kolbasa yoki bosh qa m ah su lotlar kengligi 0 ,5 — 1 sm dan, qalinligi 2—3 m m dan lenta shaklida kesilib tayyorlangan non ustiga qo'yiladi va ularning orasi ko'kat, ko 'k piyoz, pishirib chopilgan tux u m bilan to'ldirib. q an do latchilik q o p c h ig 'id a n foydalanib sariyog', q a y m oq la r setka yoki jim jim a d o r bezaklar k o 'rin ish id a h am bezaladi. B u terbrodlarni tayyorlashda bir xil yoki bir n e c h a xil m ah su lo tla rd a n foydalanish m u m k in . T arq atish dan avval tayyorlangan b u terb ro d la r kvadrat, to 'g 'ri t o 'r t b u r chak, uchburchak yoki romb shaklida porsiyasiga 2—6 dona hisobida kesiladi. Diametri 4 sm qilib doira shaklida kesilishi h a m m u m k in . Doira chetlari seld yoki jim jim a d o r qilib, o'rtasi k o 'k piyoz, sariyog', chopilgan tu x u m , zaytun mevasi va boshqa m a h s u lo tla r bilan bezaladi. G a z a k u c h u n b u terb ro d la rg a ishlatiladigan n o n n i q o v u rm a y ishlatish ham m u m k in. 15.3. SALATLAR Salatlar yangi, pishirilgan, achitilgan, m arinovka qilingan, tuzlangan, tuzlab muzlatilgan sabzavot, qo 'z iq o rin , dukkaklilar, yangi yoki konservalangan meva, sitrus m ahsu lotlarid an tayyorlanadi. Ba'zi hollarda salatlar g o 'sh t, baliq, p a rra n d a , 249 seld, tu x u m dengiz va boshqa m ah su lo tla rd a n q o'shib tayyorlanishi h a m m um kin . Salatlarga y um sh o q lig in i oshirish u c h u n s m e ta n a , m a y o n e z la r q o 'sh ila d i. Bu m ah su lo tla r q o 'sh ib tayyorlangan salat 1 soat d a vo m ida istemolchilarga tarqatilish kera k . K esib t a y y o r l a n g a n , lekin n o r d o n q a v m o q , m a y o n e z q o 's h i l m a g a n m ahsulotlarni m uzxonalarda 4 —8 С li haroratda 12 soat davom ida saqlash m um kin. B u n d a n uzo q ro q m u d d a td a saqlansa sham ol tegib, vuzi qotib qolib, m ahsulo t va ta o m sifati o'zgarad i, С d a rm o n d o ris in in g miqdori kamayadi. Yangi yoki pishirilgan sabzavotlar salatlar u c h u n kubik. tilim -tilim , parrak- parrak, s o m o n c h a shakllarida to 'g 'ra lad i. Salatlar o'zi alohida ta o m sifatida salat idishlarida yoki m ayda likobchalarda beriladi. K o'ka t va sabzavot salatlari go'sh t, baliq tao m lari u c h u n q o 's h im c h a garnir sifatida berilishi m u m k in . Salatlarni bezash u c h u n k o 'k a t, salat barglari, к о 'к piyoz, u k ro p , p e tru s h k a , selderey, tu x u m , go'sh t. baliq. meva, sitrus mevalari va b oshqa salat tarkibiga kirib, o 'z rangi bilan salatni be z ash g a y o rd a m b e ru v c h i m a h s u lo tla rd a n (qizil q a la m p ir , p o m id o r , b o d r in g ) foydalaniladi. Salatlarni bezashni ikki xil usulda olib borish m um kin . Birinchi usulda to 'g 'rab , m u zx o n a d a saqlangan salat m ahsulotlari aralashtirilib, sardak yoki s m e ta n a, tuz, ziravor bilan yana bir aralashtirilib, idishga uvib solinib. k o'kat bilan bezaladi. Ikkinchi usulda m ahsulotlar to 'g 'ralib . lining 1/3 qismi sardak bilan aralashtiriladi va salat idishiga uyib solinadi. Ustiga g o'sh t, baliq, p a rra n d a , qisqichbaqa , tux um qo'yib, tuzlangan bodring. p o m id o r va k o'k a tla r bilan bezaladi. Qolgan m ahsulotlar kesilib, salat atrofiga terib chiqiladi. Bezalgan m ah sulot ustiga sardak qo'yilm aydi. Download 112 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling