Operatsion sistemani tashkil etuvchi dasturlar va qobiq-dasturlar

ma‘lumotlarni xotiraga kiritish va chiqarish dasturi (BIOS): doimiy xotirada joylashgan bo’lib, kompyuter ishga tushirilganda kiritish va chiqarish bilan bog’liq amallarini bajaradi, kerakli qurilmalarni (klaviatura, monitor, tezkor xotira va hokazo) tekshirishdan o’tkazadi hamda operatsion sistemani faollashtiruvchi dasturni chaqiradi;

operatsion sistemani faollashtiruvchi dastur (Boot Record) – juda qisqa dastur bo’lib, u-ning vazifasi tezkor xotiraga ma‘lumotlarni kiritish-chiqarish sistemasini kengaytirish moduli va amallar bajarishda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan uzilishlarni tahlil qilish modulini yuklashdan iborat;

ma‘lumotlarni kiritish-chiqarish sistemasini kengaytirish moduli (IO.SYS) – asosiy va qo’shimcha qurilmalarga xizmat ko’rsatuvchi drayverlarni yuklaydi;

amallar bajarishda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan uzilishlarni tahlil qilish moduli (MSDOS.SYS) – biror dastur ishida hosil bo’lgan uzililishlarni tahlil etish va uning natijasiga ko’ra zaruriy choralar ko’rish;

buyruq protsessori (COMMAND.COM) - sistema diskida joylashgan bo’lib, asosiy vazifasi foydalanuvchilarning operatsion sistemaga yuborgan buyruq yoki ko‘rsatmalarini qabul qilish, tahlil qilish va, lozim bo‘lganda, bajarish hamda foydalanuv­chi dasturlarining buyruq-larini qayta ishlashdan iborat;

• operatsion sistema utilitlari – operatsion sistema bilan birga beriladigan disketlarni nishonlash, disklarni tekshirish kabi alohida vazifalarni bajaruvchi dasturlar.
• Quyidagi rasmda shu qismlar aks ettirilgan:

• Ma‘lumotlarni xotiraga kiritish va chiqarish dasturi (BIOS)

• Operatsion sistemani faollashtiruvchi dastur (Boot Record)

• Ma‘lumotlarni kiritish-chiqarish sistemasini kengaytirish moduli (IO.SYS)

• Amallar bajarishda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan uzilishlarni tahlil qilish moduli (MSDOS.SYS)

• Buyruq
• protsessori
• (Command.COM)

• Operatsion sistema utilitlari
• Format.COM, Chkdsk.COM, Mode.COM, Graphics.COM, Fdisk.COM, …

•