O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus t a ’lim vazirligi

M o r fo lo g iy a si. T a r iq q o 'n g 'i r b o s h l a r o ila s ig a m an su b b ir y illik
o'sim lik d ir. T ariq n in g ik k ita turi bor: oddiy va boshoqsim on tariq . 
Ildizi 
- p o p u k ildiz, tu p ro q q a 150 sm c h u q u rlik d a k irib boradi. P o y an in g pastki 
b o 'g 'in la rid a n h a v o ildizlari riv o jlan ad i. 
Poyasi
som on po ya, b aq u v v a t, 
ichi k o v ak , 4-10 b o 'g 'im la rg a b o 'lin g a n , k a m to 'p la n a d i. T a riq tu p lan ish
B o 'g 'in id a n va p o y a n in g yer u stk i b o 'g 'in la r id a n sho xlan ad i. Bir tu p
o 'sim lik d a 15-20 ta ro 'v a k b o 'lish i m u m k in . P oyaning balan dligi 75-100 
sm, lalm i y erla rd a 30-40 sm 1000 ta d o n n in g vazni 5-8 g b o 'la d i.
Biologiyasi. T a riq issiqsevar, u ru g 'i 8-10°C d a unib chiqadi. H a ro ra t 
12-15°C b o 'lg a n d a m a y s a la r 5-7 k u n d a k o 'k a r ib ch iq ad i. B u d a v rd a
m u rta k ildizi o 's ib c h iq a d i va b irin c h i b arg i yer yu zid a k o 'r in a d i. Bu 
d a v r d a n 15-25 k u n o 't g a n d a n k e y in tu p l a n is h d a v r i b o s h la n a d i. 
Ik k ilam ch i ild iz la r v a q o 's h im c h a p o y a la r tu p la n ish b o 'g 'in id a n o 's ib
ch iq ad i. O 'sim lik d a b u d a v rd a 3-4 ta b a rg b o 'la d i. S o 'n g ra ta riq o 's a
bosh lay d i. T u p la n ish d a n 10-12 k u n o 'tg a n d a n keyin n ay o 'r a s h d avri 
boshlanadi. O 'sim lik tez o 's ib b a rg la r h a m yaxshi riv ojlanadi v a generativ 
o rg a n la r shakllan adi.
M u q o b il h a ro ra t o 'r ta c h a 20°C , r o 'v a k chiqarish d av rid a 23°C. O 'sish
d av ri 65-115 k u n d av o m etadi. T a k ro riy ekilgan tariq n in g o 'sish d avri 
15-20 k u n g a q isqarad i.
T a r iq q u rg 'o q c h ilik k a c h id a m li o 's im lik . U r u g ' k o 'k a r i b c h iq ish i 
u c h u n o 'z v a z n ig a n is b a ta n 25 fo iz su v s a r f la y d i. T r a n s p ir a t s i y a
koeffitsiyenti 200-250. Suvni k o 'p la b ta la b qilad ig an d av ri nay o 'r a s h va 
ro 'v a k la n ish d avridir.
104

---

T a riq y o ru g 'se v a r q isq a k u n o 's im lik ham d ir. F o to sin te z n in g eng 
y u q o ri m a h s u ld o rlig i d o n s h a k lla n is h v a t o ‘la y e tilis h d a v r la r id a
k uzatiladi.
T ariq h a r xil unum dor, to za tu p ro q larg a ekiladi. T u p ro q m uhiti pH
6,5-7,5 atro fid a b o 'lg a n i m a ’qul.
O 'zbekiston ning lalm i v a su g 'o rilad ig an sh aro itid a S ara to v - 853 navi 
ckilm oqda. Bu tezpishar nav b o ii b , u 63-68 k u n d a pishadi, d on i yirik, 
gul q o b iq la ri t o ‘q qizil ra n g li, 1000 ta d o n n in g v az n i 6-7,5 g, po yasi 
y o tib q o lm a y d i, d o n i k a m t o 'k i l a d i , d o n n in g c h iq is h i 72-81 fo iz, 
qobiqliligi 17-19 foizga teng.