O’zbekiston respublikasi xalq ta`limi vazirligi
Foydalaniladigan asosiy darslik va oquv qollanmalar royxati
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Qoshimcha adabiyotlar
- Ma`ruza №11.O`quvchilarning bilim, konikma va malakalarini tashxis etish
- Tayanch tushunchalar
Foydalaniladigan asosiy darslik va oquv qollanmalar royxati Asosiy darslik va oquv qollanmalar 1.Ozbekiston Respublikasining “Ta`lim tog’risidagi” Qonuni. – “Barkamol avlod – Ozbekiston taraqqiyotining poydevori” kitobida. – T.: Sharq, 1997. 2.Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. – “Barkamol avlod – Ozbekiston taraqqiyotining poydevori” kitobida. – T.: Sharq, 1997. 3.Mavlonova R va boshq. Pedagogika. – T.: Oqituvchi, 2001. 4.Podlasiy I. P. Pedagogika. V 2-x kn. – M.: VLADOS, 2003. 5. Lixachev B. T. Pedagogika. - M.: Yurayt, 2003. 6.Slastenin V.A., Isaev I. F., Shiyanov E. N. Obshaya pedagogika. V 2-x kn. – M.: VLADOS, 2003. 7.Toxtaxodjaeva M., Nishonova S., Hasanboev J., Mad`yarova S., Kal`dibekova A va bosh. Pedagogika. – T.: Moliya, 2008. 8. Pedagogika. Q.Qosnazarov, A.Pazilov, A.Tilegenov Nukus, Bilim, 2009 y. Qoshimcha adabiyotlar 1.Barkamol avlod orzusi / Tuzuvchilar: Sh. Qurbonov va b. T.,1999 2.Milliy istiqlol g’oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. – T.:Ozbekiston, 2001. 3.Kaldibekova A.S., Xodjaev B.X. Oquvchilarning bilish faolligini oshirish yollari – T., 2006. 4.Munavvarov A.K. Oila pedagogikasi – T.: Oqituvchi, 1994. 5.Inomova M. Oilada bolalarning ma`naviy-axloqiy tarbiyasi. – T., 1999. 6.Axliddinov R.Sh. Ozbekiston Respublikasida maktab ta`limi tizimini boshqarish xususiyatlari. – T.: OzPFITI nashriyoti, 1997. 7.Djuraev R.X., Turg’unov S.T. Umumiy orta ta`lim muassasalarini boshqarishda menejmentning asosiy tushunchalri. – T.: «Fan» nashriyoti, 2006. 8.www. pedagog. uz. 62 Ma`ruza №11.O`quvchilarning bilim, konikma va malakalarini tashxis etish REJA: 1.Ta`lim olganlikni tashxis etishning mohiyati. 2. Oquv jarayonida nazorat va hisobga olish funktsiyalari. 3.Ta`lim olganlikni natijalarini tekshirish va baholash tamoyillari. 4 Oquv faoliyati natijalarini hisobga olish turlari, shakllari va metodlari. 5.Bilim, konikma va malakalarni baholash mezonlari. Tayanch tushunchalar: Bilim, konikma va malakalarni baholash mezonlari, oquv jarayonida nazorat va hisobga olish funktsiyalari, ta`lim olganlikni tashxis etishning mohiyati. O`quvchilarning o`quv materialini uzlashtirilishini tekshirish va baholash bu ularning o`quv va malakalarini shakllantirishdagi ta`lim jaraenining muhim komponenti bulib hisoblanadi. Bu faqat o`qitish natijalarinigana emas, balki ta`lim jaraenida o`quvchilarning bilish vazifasini bosshilik qilish deganimizdi anglatadi. Bilimni tekshirish va baholashning bilim beruvchanlik ahamiyati shundan iboratki, o`qituvchi ham, o`quvchilar ham o`quv materialini uzlashtirishda muvafaqqiyatli ma`lumot oladi. O`quvchining nimani bilishi, nimani tushunmasligi, qaysi materialni yaxshi uzlashtirishining darajasi eki uzlashtirilmaganlik darajasi o`qituvchiga aen buladi. Bu o`quvchilarning bilish vazifasini tashkillashtirish va boshkarishga asos bula oladi. Bilim o`quv va malakalarni tekshirish va baholashning tarbiyaviy ahamiyati shundaki, o`quvchilarning uqishda erishilgan yutuqlari va kamchiliklarini his qilish tuyg’usi shakllanadi. Berilgan baho o`quvchiga hamma vaqt shaxs sifatida belgili bir munosabat, qarashni ifoda etadi. Bilimni tekshirish va baholash belgili bir didaktik talablarga javob berishi kerak. Birinshidan, tekshirish va baholash tizimli tartibda bulishi kerak. Wquvchilar darsga kundalikli tayerlanishi zarur, buni esa o`qituvchi tartibli turda nazorat qilishi zarur buladi. Ikkinchidan bilimni baholash yakka xarakterga ega bulib har bir o`quvchi uzining bilimi ukubi va malakalarining baholanishini anglashi kerak. Uchinchidan o`quvchilarning bilimi, ukubi va malakalari davlat ukuv dasturlarining urinlonish darajasidan tekshiriladi. Programmaning mazmunini uzlashtirilish natijasi bilimga kuyiladigan bahoning qiymati hisoblanadi. Tu`rtinchidan, bilimdi tekshirish o`qituvchiga o`quvchining rivojlanish jaraenidagi aqlliy, moral va emotsional rivojlanishini aniqlashga erdam beradi. Beshinchidan, o`quvchilarning bilimini, uqubini va malakasini tekshirish har xil formalari o`quvchilarning uzining egallagan ilmiga, bilganlarini qayta aytib berish imkonini beradi. Ayniqsa boshlangich sinflarda tekshirishning har xil formalarini qullanish kerak. O`qitishda tekshirishning kundalikli, yakuniy va mavzuiy turlari keng tarqalgan. Bular og’zaki va ezma ish turinda eki va frontal` umumiy savol-javob formasida baho quyish orqali yuritiladi. Bilimni kundalikli tekshirish (K T) har bir darsda utkaziladi. K.T. urganiladigan materialni tushuntirishda mustahkamlashda takrorlanadigan ta`lim jaraenining zarur komponenti hisoblanadi. Ilmni (K T) ayrim vaqtda og’zaki- 63 surovnoma kurinishda uyga vazifa mustaqil ishlarni bajarishni yuritadi. Mavzui tekshirish orqali mavzularni uzlashtirilganligini nazorat etishdan iborat. Darsga qisqa vaqt ichida o`quvchiga mavzuning mazmuni asosiy g’oyasini baen etishi uchun savollar eki topshiriklar beriladi. Tekshirishning bunday kurishi mantiqiy fikrlashga o`quv materialidagi eng asosiy ular orasidagi bog’liqliqni esda soqlashni urgatadi. Yakuniy tekshirish esa bilimni har bir chorakda va yil oxirida utkaziladi. Buning ahamiyati o`quvchining erishganligi darajasiga tug’ri ob`ektiv baho berish bor bilimni kundalikli va mavzui tekshirishda ayrim fanlarni uzlashtirilishiga diqqat berilsa, yakuniy nazoratda barcha o`quv fanlarning natijalarining yig’indisini uz ichiga oladi. Bilimni tekshirishning asosiy formalariga ezma kurinishdagi nazoratga ezma va mustaqil ishlar kiradi. Yaxshi natija kuproq quloy tekstlarni tanlashdan va o`quvchilarning diqqatini bir joyga tuplashga bog’liq. Kontrol` topshiriqning mazmunini belgili va ma`nosi aniq bulishi kerak. Agar kontrol` yaki mustaqil ishlarga ikkinchi darajali quchimcha topshiriqlar berilsa masalan grammatik tahlil uchun juda keng kulamdagi tekst eki matematik hisoblashga murakkab savollar beriladi. O`quvchilar uchun hamisha qiyinchiliqlar tug’diradi. Bilimni kundalikli mavzuiy va yakuniy tekshirishning eng kup tarqalg’an shakli o`quvchilarning yakka va frontal` surash hoqlagan o`quvchiga hattoki eng kuchli uqiydigan o`quvchiga uqish imkoniyatlari tushuntirib unda qobiliyatlarini tushintirib berish kerak. Har bir o`quvchiga bahoga bulgan fikrini uyg’otib bilish imkoniyatlarini orttirish kerak. Ayrim paytda olgan qoniqarsiz bahosini kutarib rag’batlantirish kerak. Hozirgi paytda o`quvchilarning bilim, uqub va malakalarini tekshirish va baholashning yangicha test orqali va reyting ball quyish amalga oshirilmoqda. Testda har bir bobni utib bulgandan keyin eki chorak oxirida olinib o`quvchining topgan tug’ri javobgiga binoan 5 ball sistemada baholanadi. Reytingda esa o`quvchining har kungi darsdagi javobining aktivligini hisobga olinib har biriga alohida ball quyilib keyin hammasi tuplangan ball kuyiladi. Ta`lim tizimida tekshirishning ahamiyati ta`lim muassasalaridagi natijaviy darajani kursatadi. II. Umumiy urta ta`lim beradigan maktab o`quvchilarining bilim tayergarligi darajasining reytingi. Reytingni tashkil qilish va amalga oshirish tamoyillari. O`zbekistan Respublikasi umumiy ta`lim beradigan maktab o`quvchilarining bilim tayergarligining reytingi kuyidagi tamoyillarga asoslangan holda tashkil qilinadi va amalga oshiriladi. DTS da belgilangan bilim minimumlari asosida har bir predmet buyicha ishlab chiqilgan majburiy standart tekshirish ishlari (MSTI) komplektlari Reytingining normativ metodik asosi bulib hisoblanadi. Har bir majburiy standart tekshirish ishalri (MSTI) va ularning komplektlari uchun beriladigan standart reytingi ballari (SRB) reytingning hisoblash asosi hisoblanadi. Har bir majburiy standart tekshirish ishlari (MSTI) uchun standart reyting ballari (SRB) ushbu tekshirish (MSTI) ishlari jaraenida aniqlanishi quyilaetgan, bilim kunikma uqub va malaklar belgilanadi. O`quvchining haqiqiy chorak reyting ballining asosiy komponentleri maqsad va vazifalari. 64 O`quvchining bilimini bahalashda 5 balli sistemaning kamchiliklarini, o`qituvchining sub`ektivligini yuqotish. Reytingning yuqori darajadagi ob`ektivligini va odilligini ta`minlovchi vaziyat yaratib berish. O`quvchilar tamonidan uzlashtirilgan majburiy bilim minimum elementleri buyicha ob`ektiv hisobga olinishini tashkil qilish. Wquv fanidan majburiy bilim, kunikma va malakalarni uzlashtirishda o`quvchi tamonidan amalda erishilgan darajasini baholash va DTS da kuzda tutilgan (BKM) elementlarining soei va sifati urtasida bogliq urnatish. Tuqqiz yillik maktab bitiruvchilarining urta maxsus kasb-hunar muassasalarida ob`ektiv yakuniy reytingiga asoslangan holda odilana bulishtirishni ta`minlash. Nazorat turlari va formalari. O`quvchilarning bilim tayergarlik darajasining reytingi, G`WzRes-da Umumiy urta ta`lim haqidaG` gi rejada (4-bandida) belgilangan talablarga muvofiq amalga oshiriladi va kuyidagi nazorat turlarini nazarda tutadi. -oraliq nazorat-O.N. - kundalik nazorat _K.N. - -Maxsus nazorat-M. N - Bosqichli nazorat _B.N. - Yakuniy nazorat-Ya N Oraliq nazorat (O.N)-mazmunan shu fan buyicha DTS-da nazarda tutilgan asosiy majburiy va uzlashtiriladigan bilim, kunikma va malakalar elementlarining yig’indisini kamrab olgan, soni aniq berilgan MSTI ri orqali amalga oshiriladi. Har bir MSTI o`quvchilarning bilimida uzlashtirilmagan bulimini aniqlash va ular tomonidan o`quv fanidagi bir bulim eki mavzular guruhining majburiy bulimining uzlashtirilishining haqiqiy darajasini nazorat qilishni maqsad qilgan quygan. MSTI larining turlari O.N ning maqsad va vazifalaridan kelib chiqqan holda, har bir fan buyicha ta`limni tashkil qilishning uziga xosligi va o`quvchilarning esh psixologik xususiyatlarini hisobga olgan holda belgili K.N ning asosiy yunalishlaridan biri o`quvchilarning bilimida bushliq paydo bulishning oldini olish va ularni muvofiqlashtirish maqsdida amalga oshiriladigan majburiy tuliqtiruvchi savollar (MTS). Bundan tashqari (MSTI) lar oralig’ida dasturiy turda utkaziladigan K N urgatuvchi harakatga ega bulib, o`quvchilarning shakllanaetgan bilim, kunikma va malakalarni korrektsiyalash mustahkamlash. Suz, edda saqlash, mustaqil fikrlashini rivojlantirish ularning potentsial imkoniyatlarini yuzaga chiqarish va ta`lim jaraenidagi (inta) hoqishini amalga oshirish maqsadida utkaziladi. Reyting miqesida barcha o`quvchilarga majburiy bulmagan qushimcha topshiriqlar orqali ijodiy ishlarning ixtieriy urinlanishi tufayli hoqishiga kura tashkil qilinadigan maxsus nazorat amalga oshirilishi mumkin. Ijodiy topshiriq va ishlarning shakllari o`quvchi bilan kelishilgan holda o`qituvchi tomonidan belgilanadi va dasturiy (olimpiadalar, musoboqalar, sport musoboqalari, referat himoyasi, baenot, model` va maket yasash, mavzuiy boshkotirmalar tuzish, badiy adabiy ishlar va boshkalar) dasturiy emas (belgili bir mavzu buyicha ilmiy ish (pribor) kursatmalilik vosita bulishi mumkin. Qushimcha topshiriq odatda va vazifa turiga tegishli bulgan MSTI-lar yig’indisida nazarda 65 tutilmagan. Individual (yakka) kushimcha topchiriqlarning turi orqali mazmunini belgilab beradi. Bosqichli (ichki va tashqi) nazorat o`quv yilshi yakunida eki zaruriyat tug’ilganda chorak (yarim yillik) yakunida test sinovi (zachet va imtixon) shaklida utkaziladi. Nazoratning bu turi o`quvchilarning choraklik (yarm yillik0 eki yillik reytingining ob`ektivligini aniqlash eki choraklik (yarm yillik) standart reyting balligacha differentsiallashgan sinov (zachet) eki kuzgu imtixon natijalariga asoslangan holda tultirishni maqsad qilib quyadi. Yillik bosqichli nazoratni utkazish, uning turri bilan mazmunini belgilash haqidagi qaror ta`limni boshqarish ayyrim vaqtda maktab ped.kengash tamonidan qabul qilinadi. Choraklik (yarm yillik) bosqichli (ichki) nazorat. Odatda maktab rahbariyati tomonidan eki uning topshirigi buyicha o`qituvchi tamonidan utkaziladi. Yakuniy nazorat, umumiy urta ta`lim beradigan maktablarda bilimning `tuliq kursi tamomlangandan keyin Davlat attestatsiyasi shaklida ishga oshiriladi. Nazoratni oz turi o`quvchilarning tuliq o`quv kursi davomida erishgan bilim tayergarligi darajasi reytingining ob`ektivligini uning umumiy urta ta`lim DTS talablariga mos kelganligini aniqlash maqsadida utkaziladi. Yakuniy nazoratning mazmuni va uni utkazishning tarkibi Vazirlar kabinetining normativ hujjatlar va shular asosida qabul qilingan Wzbekiston Respublikasi xalq ta`lim Vazirligining hujjatlari talabi asosida belgilanadi. Reyting tizimida o`quvchilarning bilimini baholasht tartibi. Har bir MSTI ni baholash uchun tekshirish ishining standart balli (TISB) belgilanadi, standart ball bul ishni tekshirilgan taklif qilingan bilan kunikma va malaka elementlarining soni va shartni tug’ridan-tug’ri muvofiqlashtirilag holda quyiladi. Bu sinfda belgili bir o`quv fani buyicha standart chorak reytingi balli (SChRB) shu chorak (yarim yillik) da utkazilishi nazarda tutilgan barcha TSTI ning standart ballarining (TISB) yig’indisi sifatida aniqlanadi. SChRB=Ep(TISB) Bunda E yig’indi belgisi p- har bir ayrim hollarda majburiy standart tekshirish ishlarining aniq belgilangan soni (1-qushimcha). Yilliy standart reyting balli (YSRB) choraklik (yarim yillik) standart reyting ballarining yig’indisi sifatida aniqlanadi. YSRB=SChRB+SChRB+SChRB+SChRB eki YSRB=Ep SChRB (2 qushimcha), 1 2 3 4 har bir MSTI ni bajargani uchun o`quvchiga tekshirish ishining haqiqiy balli (TIB) quyiladi. Bu ball shu MSTI da tekshirish uchun nazarda tutilgan bilim kunikma va malakali elementlaridan nazorat utkazish vaqtni o`quvchi tamonidan uzlashtirilishining haqiqiy (soni va sifatini kursatadi). Chorak yarim yillik oxirida o`quvchining barcha standart majburiy tekshirish ishlarini bajarganligi uchun olingan haqiqiy ballari jamlanadi va kuyidagi formula bilan belgilanadi Ep (TIHB) Ushbu yig’indi o`quvchining haqiqiy choraklik ballining asosiy komponentlaridan biri va shu chorakda shu fandan ta`lim standartining bilim minimumida urganilishi nazarda tutilgan bilim. Kunikma va malakalarning majburiy elementlari soni va sifatini (MSTI ni utkuzgan vaqtda uning uzlashtirilganligini kursatadi). 66 Maqsadga yunaltirilgan majburiy tuliqtiruvchi savol asosida o`quvchiga tuliqtiruvchi ball (TB) quyiladi. Ushbu ball ayrriqcha bir standartli majburiy nazorat ishining utkazish davrida uning bilim kunikma va malakalarinda aniqlangan kachiliklarni majburiy tuldiruvchi o`qitish orqali tultirilgan kulamini kursatadi. har bir ayriqcha tekshirish ishi uchun olinadigan tuliqtiruvchi ball (TB) nazorat ishining standart balli (NISB) va uni bajarishda o`quvchi olgan haqiqiy balli (NISB) ning miqdoridan oshmasligi kerak. Ya`niy TB Chorak oxirida o`quvchining olgan barcha tuliqtiruvchi ballari (TB) yig’iladi. Tuliqtiruvchi ballarning bu yig’indisi o`quvchining choraklik reyting ballining ikkinchi komponenti hisoblanadi va chorak davomida berilgan o`quv fani buyicha utkazilgan barcha majburiy standart tekshirish ishlarida uning bilimi kunikmasi va malakalarindagi uzlashtirimagan bilimlarini tuliqtirgan kulamini kursatadi. Umumiy ballar yig’indisi Ep(TIHB)+Ep(TB) majburiy tekshirish ishining bajarilgandan keyin va tuldiruvchi savoldan oldin aniqlangan kamchiliklar tuliqtirilgandan keyin o`quvchining chorak davomida uzlashtirgan bilim, kunikma va malakalarining majburiy elementlarining haqiqiy soni va sifatini kursatadi. Oquvchining haqiqiy choraklik reyting ballining navbatdagi komponenti- uning kundalik nazorat jaraenida turli shakllarda vazifalarni bajarishda yiqqan, erkin ballari (EB) Kundalikli nazoratning har xil shaklining maqsadi, vazifasi va natijalaridan kelib chiqqan holda o`quvchining har bir bajargan topshirig’i uchun. Keyin shu daftarining tekshirilgan natijasiga kura 0 dan 3 ballgacha kuyiladi. Erkin ballar (EB) o`quvchilarning o`quv mehnati malakasini shakllantirish va ularning o`quv materialning qismlarini uzlashtirish darajasini dastlabki baholash uchun xizmat qiladi, darslarda yakka bilim faolligiga bog’liq bulgan o`quvchilarning real uchun vaziyat ta`minlaydi. Chorak davomida olingan erkin ballar ballar yig’indisi yuqori va urta bilim chorak davomida olingan erkin ballar yig’indisi yuqori va urta bilish laeqatiga ega bulgan o`quvchilarga choraklik standart reytingi ballidan oshib ketishiga kafillik beradi, bilim laeqati past bulgan o`quvchilarga choraklik standart balligacha imkoniyat yaratib beradi. Kundalik nazorat jaraenida reyting baholashni qullanish tarkibi Wzbekistan Respublikasi Xalq ta`limi vazirligi tamonidan tasdiqlangan tegishli metodik kursatma belgilanadi. Murakkabligi yuqori bulgan qushimcha topshirmalar va ijodiy ishlarni bajarganligi uchun o`quvchilarga qushimcha (QB) va ijodiy ballar (IB) quyiladi. Qushimcha topshiriqlar odatda o`quv fani buyicha kup balli baholash ulchamini nazarda tutilgan reyting materiallarining murakkab bulishidan iborat. Majburiy standart tekshirish ishlarida (MSTI) nazarda tutilmagan ahvolda qushimcha topshiriqlar qullanilsa ularga mazmuni bilan qiyinchilik darajasi davlat ta`lim standartlari talablaridan yuqori bulgan bilim, kunikma va malakalarini kup balli baholash ulchamlari ishlab chiqiladi. Bajarilgan talablarga muvofiq bajarilgan bir ijodiy ish uchun shu fanning standart chorak reyting ballining (SChRB) 10 foyzi nima tug’risi keladigan ijodiy ballar (IB) quilishi mumkin.. O`quvchilarning har xil fan olimpialdalarida, sport musobaqalarda va ijodiy kuriklarda erishilgan muvofaqqiyatli va tegishli fanlarning standart chorak reyting 67 ballariga foiz hisobida kursatilgan kuyidagi joriyda ijodiy ballar (IB) bilan baholanadi. Bajariladigan boskich (turlar) Egallagan urni Maktabda a’0 h u` n` g’ a’ Rayon a’o` a’g’ 9 u` q a’ Oblast` tashkilot shahri KR g’0 a’u` a’g’ h n` a’ O`zbekiston Respublikasi buyicha g’o` g’0 a’o` a’0 o` a’ Chorak (yarim yillik) yakunida o`quvchining olgan qushimcha (QB) va ijodiy ballari (IB) har bir o`quv fani buyicha alohida tuplanadi va kuyidagi formuladagi kursatiladi Ep(QB+IB). Shu guruhdagi ballar DTS minimumlarda nazarda talablardan o`quvchilarning bilim tayergarligi darajasining yuqoriligini ijodiy qobiliyatlarining darajasining intelektual talablari va aniq bir kasb hunarga qiziquvchanligini kursatadi. O`quvchining choraklik haqiqiy reyting ballini (IHRB) hisoblash kuyidagi formula buyicha amalga oshiriladi. IHRB=Ep(TIHB)+Ep(TB)+Ep(EB)+Ep(QB+IB) ChHRB o`quvchi tomonidan aniqlangan belgili bir fanning chorakli standart reyting balliga foiz hisobida kursatilgan (ChHRB 100/SChRB). O`quvchining bilim tayergarligining haqiqiy yakka darajasini kursatadi va chorak natijalari buyicha shu fandan o`quvchilarni tanlaydi ular egallagan urinlarini aniqlaydi (3 qushimcha). O`qituvchining yillik haqiqiy reyting bali (YHRB). Ushbu o`quv fani buyicha choraklik (yarim yillik) reyting ballarining yig’indisi sifatida aniqlanadi. YHRB=M 1XRB+4 2 X1RB+4 3 XRB+4 4X1RB. YXRB o`qituvchi tamonidan aniqlangan shu fanning yillik standart reyting balliga foiz hisobida kursatilgan (IXRB X 100 foiz YSRB) o`quvchining bilim tayergarligining haqiqiy yakka darajasini kursatadi va o`quv yili natijalari buyicha ushbu fandan o`quvchilarni tanlashda ular egallagan urinlarini aniqlaydi. O`quvchilarni sinfdan sinfga utkazish va urta maxsus kasb-hunar o`quv muassasalarida bulishtirishning tashkil qilish tartibi. Bosqishli nazorat (BN) yakunlariga kura o`quvchiga bosqichli tekshirish ishining reyting balli (BTIRB) quyiladi. O`zbekiston Respublikasida umumiy urta ta`lim Haqidagi rejaning bandiga muvofiq yillik bosqishli nazoratning natijalariga asoslanib yillik bosqichli nazorat reytingi aniqlanadi va kursatilgan hujjatning bandiga muvofiq o`quvchini sinfdan-sinfga utkazish haqida qaror qabul qilindi. O`zbekiston Respublikasida urta ta`lim haqidagi rejaning (4.17 bandi) va urta maxsus kasb-hunar bilimi haqidagi reja (3.1 bandi) ga asoslanib davlat attestatsiya natijalariga kura maktab bitiruvchilarini yakunlovchi attestatsiyaning test natijalari har bir uqitilgan fan buyicha yillik haqiqiy reyting balli (YHRB) va o`quvchining reyting urni kursatilgan davlat attestati topshiriladi. O`zbekiston Respublikasida umumiy ta`lim haqidagi rejasining bandiga asoslanib bitiruvchiga attestat bilan bir vaqtda o`quvni akademik litsey eki kasb- hunar kolledjida davom etish haqidagi tasvis topshiriladi. Ushbu tasvis reyting muhokama natijalarini hisobga olgan holda tayerlanadi. Ta`lim jaraenida qatnasuvchilarning huquq va vazifalari. 68 O`qituvchi o`quvchilarning tayergarlik darajasini baholash buyicha uz ishida ushbu reja va nazorattti turlarining amalga oshirilishi haqidagi metodik tvsiya va kursatmalarga tayanadi. o`qituvchining vazifalariga kuyidagilar kiradi. -MSTI larning mazmuni, utkazish tartibi va vaqti haqida o`quvchilar va ota-onalarni oldindan xaborlash, -Tuldiruvchi ta`lim va tuldiruvchi savolni tashkil qilish, -har bir nazorat turini amalga oshirishda barcha o`quvchilarga bilim olishda laexatini va tuplagan bilimlarini yuzaga chiqarish uchun keng ahvol yaratib berish, -o`quvchilarning ishini ularning ish daftarlarini uz vaqtida tekshirish, -o`quvchilarning barcha turdagi ishlarini tekshirishda ularning haqiqiy bilim, kunikma va malakalarini aniq va odil hisobga olish va tekshirish natijalarini uz vaqtida sinf jurnaliga tushirish. - laekatli ballarni tanlash va o`qitishni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish va kasbiy tug’ri tanlashni shakllantirish uchun maqsadga yunaltiruvchi ishlarni amalga oshirish. - Tekshirish ishining standart reyting ballini saqlagan holda, uning kulami, qiyinchilik darajasi va unda kamrab olingan va tekshirishga muljallangan bilim, kunikma va malakalarni elementlari buyicha xalq ta`limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan ushbu MSTI ga ekvivalent bulgant uning al`ternativ variantini ishlab chiqish. - Wqituvchilar tamonidan ishlab chiqilgan MSTI larning al`ternativ variantidan ularni belgilangandan tizimda tasdiqlangannan keyin foydalonish. - Har bir o`quvchining bilim, kunikma va malakalarida aniqlangan kamchiliklarni tuldirish maqsadida tuldiruvchi savolning mazmunining pedagogik maqsadga muvofiq optimal` formalarini tanlash, - har bir MSTI dan keyin tuldiruvchi surovni utkazishning optimal` muddatini belgilash, - MSTI da nazarda tutilgan quchimcha topshiriqlarni shakli va mazmunini belgilash, - O`quvchilarga ijodiy ishlarining tizimi, turi va mazmunini tavsiya etish, - pedagogik kengash tasdiqlanishiga o`quv fanlaridan bosqichli nazorat utkazish haqida tavsiya berish, - O`quvchilarning bilim tayergarligidan reytingi va o`qitishning uzgartirishi haqida maktab ped.kengashida kurib chiqish uchun asoslangan tavsiyalar tayerlash. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling