Samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Jadval 10.1.

Marketing xizmatining vazifalari va yechiladigan masalalari

Vazifalari

Yechadigan masalalari

1. Firma bozor strategiyasini shakllantirish

Ehtiyojlarni va talabni tahlil qilish va prognozlash. Bozor konyukturasini tahlil qilish va prognozlash. Firma raqobat afzalliklarining omillarini tahlil qilish va prognozlash. Firmaning tashqi muhit bilan aloqalarini tahlili. Raqiblarning o‘xshash tovarlarni sifatini tahlil qilish va prognozlash. Firma tovarlari hayotiy sikllarini prognozlash. Raqiblar va firma ishlab chiqarishning tashkiliy- texnikaviy darajasini tahlili va prognozlash Firma kelgusi tovarlar sifatini va resurslar sig‘imini tahlil qilish va prognozlash Segmentlar bo‘yicha bozor hajmlarini prognozlash. Kelgusi tovarlarga chegaralangan narxlarni prognozlash 1.11 .Aniq bozorlarda kelgusi tovarlar raqobatbardosh - ligini prognozlash 1.12.Kelgusi tovarlar raqobatbardoshligini oshirishga

	qaratilgan tadbirlami ishlab chiqish va iqtisodiy jihatdan asoslab berish 1.13 yilga maqsadli bozorlarni aniq tanlash Kelgusi tovarlar raqobatbardoshligining me’yorlarini yaratish « yilda firma bozor strategiyasi» hujjatini rasmiylashtirish
2.Marketing tamoyillarini amalga oshirish	Firma menejment tizimining tarkibini va mazmunini muvofiqlashtirish Firmaning tashkiliy va ishlab chiqarish tarkibini loyihalashtirishda ishtirok etish Firma mavqeini va lavozim ko‘rsatmalarni yaratishda ishtirok etish Firma tomonidan ishlab chiqariladigan va olinadigan barcha me’yoriy, uslubiy va texnikaviy hujjatlari ustidan kirish marketing nazorati (marketing tamoyillariga rioya qilish ma’nosida) « davrida firma faoliyatida marketing tamoyillarini amalga oshirish bo‘yicha tadbirlar rejasi» ni firma rahbariyati tomonidan ishlab chiqish, muvofiqlashtirish va tasdiqlash Firmaning xalqaro faoliyati tahlilida ishtirok etish Yangi tovarlarni narhini prognozi Kontrakt va shartnomalarni muvofiqlashtirish Tovarlar sotishni tashkil etishda ishtirok etish Tovarlar hayotiy sikli bosqichlari bo‘yicha teskari aloqalar tizimini o‘rnatish
3.Tovar reklamasi va sotishni rag‘batlantiish	Reklama maqsadlarini aniqlash Reklama usullari, qoidalari va vositalarni aniqlash Reklama agentliklari va xizmatlar ishini tashkil etish Tovarlarni sotish va foyda o‘sishni rag‘batlantirishni tashkil etish
4. Marketing tadqiqotlarni ta’minlash	Firma marketing xizmati tarkibini yaratish va takomilllashtirish Marketing tadqiqotlarining me’yoriy bazasini yaratish va axborot bilan ta’minlash Tadqiqotlarni kadrlar bilan ta’minlash Texnikaviy vositalar bilan ta’minlash Firma marketing xizmatini ichki va tashqi aloqalar bilan ta’minlash

Marketing bodimlarni tashkil etish shakllari haddan ko‘p. Turistik korxona faoliyatining tavsifi va miqyosga ko‘ra marketingli har xil tashkil qilishi mumkin. Bu yerda har tomonlama model yo‘q. Har qanday vaziyatda korxona rahbari marketing xizmati oldida qo‘yiladigan maqsad va vazifalardan kelib chiqib, korxonaning tashkiliy tuzilishida uning o‘rnini belgilaydi.

Turistik korxonada marketing bo‘limi tashkiliy tuzilishining qo‘yidagi asosiy variantlari bo‘lishi mumkin:

1. Marketing xizmatining vazifasining tashkil etilishi har bitta vazifani bajarish uchun ma’suliyat aniq shaxsga yoki shaxslar guruhiga topshirilishini ko‘zlaydi. (10.7. rasm). Bu tuzilish tovarlar va bozorlar miqdori kam bo‘lgan holatda maqsadga muvofiq bo‘lar edi. Servis va turizm sohasi korxonalarida bu marketing faoliyatini tashkil etishning eng ko‘p tarqalgan shakli.

10.7. Turistik korxonadagi marketing xizmatining vazifali tashkil etilishi.

Har bir turfirmaning yakka xususiyatlariga ko‘ra (korxonaning katta -kichikligi va marketing u yoki bu vazifasining bajaradigan roliga) bog‘liq holda 1.7. rasmda keltirilgan tuzilish o‘zgarishi mumkin.

2.Marketing xizmatining mahsulot tashkiloti turistik mahsulotlarning (10.8. rasm) alohida turlarini tavsiya etishiga katta e’tibor beradi. Turistik mahsulotning har bir turi (mahsulot guruhi) bo‘yicha bu mahsulot marketing vazifalarini bajaruvchi xodimlar bo‘linmasidan boshqaradigan o‘z rahbari bor, ya’ni mahsulot tashkiloti vazifasini almashtirmaydi, faqat boshqarishning qo‘shimcha darajasi bo‘lib xizmat qiladi.

10.8. Mahsulot tamoyillasiga ko‘ra marketing xizmatining tashkiloti

Marketing xizmatining bunday tashkiloti kompaniya xilma - xil mahsulot chiqaradigan va maxsus xizmatni tashkillashtirishni talab qiluvchi haridorlarning har xil guruhlarga qaratilgan vaziyatlarda maqsadga siljishini nazorat qilishga imkoni yo‘q bo‘ladi.

Aniq tovar marketingi oxirgi yillarda katta ahamiyatga ega bo‘lib qolmoqda, chunki rivojlangan bozor mamlakatlarda tovarning tabaqalanishi raqobat kurashida asosiy omillardan biri bo‘lib qolmoqda.