Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Sen-Gallen, Sen-Denu shahar 
lari monastirlar, Strasburg, 
Gamburg, Augsburg va boshqalar feodallar qal’alari atro-
fida, Padeborn, Bremen, Sveybryukken, Bryuggelar daryo 
sohillari bo‘ylarida, ko‘priklar yonida barpo qilingan.
Shaharlàrning ko‘rinishi. Dàstlàb shaharlàr qish lîq làrdàn 
àhîlisining ko‘pligi bilan fàrq qilgàn, xolos. Shaharlar 
àtrîfi minîràli mudofaa dåvîri, suv to‘ldirilgàn xàndàqlar 
bilàn o‘ràlgàn. Qo‘riqchi-sîqchilàr minîràlàrdà tun-u kun 
àlmàshib turgàn. Dushmàndàn himîyalànish màqsàdidà 
shahar dàrvîzàlàri và ko‘priklàri mustàhkàm tåmirdàn 
yasàlgàn. Dàrvîzàlàr ichidàn màhkàm tàmbàlàngàn. 
56-rasm. O‘rta asrdagi
shahar hayoti

---

68
III BOB. JAHON XALQLARI O‘RTA ASRLARNING RIVOJLANGAN DAVRIDA
57-rasm. O‘rta asrdagi 
shahar ko‘chasi
Kåchàsi xàndàqlàr ustidàgi ko‘priklàr ko‘tàrib qo‘yilgàn và 
shahar dàrvîzàsi yopilgàn.
Shahar màrkàzidà bîzîr màydîni, uning yonidà 
ibîdàtõînà jîylàshgàn. Shahar kångàshi binîsi – rà-
tushà hàm shu yerdà qurilgàn. Shahar màvzålàri àlîhidà 
dàhàlàrgà bo‘lingàn. Dàhàlàr 
ning hàr biridà ma’lum 
kàsb-kîrdàgi hunàrmàndlàr yashàgànlàr.
Shahardàgi uylàrning àksàri qismi yog‘îchdàn quril-
gàn. Ular juda zich qurilgan bo‘lib, ko‘pincha bir-bi-
rigà tutàshib kåtgàn. Ko‘chàlàr tîr, ayrimlari enigà ikki 
måtrdàn ham îshmàgàn. Tundà ko‘chàlàr yoritilmàgàn, 
suv quvurlari và kànàlizàtsiya bo‘lmàgàn. Chiqindilàr hàm 
to‘g‘ridàn-to‘g‘ri ko‘chàgà tàshlànavergàn. Àhîlining zich 
jîylàshishi hamda tîzàlikning bo‘lmàsligi yuqumli kàsàl-
liklàrning tåz-tåz tàkrîrlànib turi 
shigà, ko‘plab kishilar-
ning be 
vaqt o‘limigà îlib kålgàn. Yong‘inlàr hàm sodir 
bo‘lib, yog‘îch 
dàn zich qurilgàn uylàrdàn tashkil topgan 
ko‘chàlàr, màv 
zålàr to‘lig‘ichà yonib bitgàn.