Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

Фойдаланилган адабиётлар: 
1. http://kun.uz/news/2017/11/24/maktabgaca-talim-vazirligida-korea-modeli-
elementlari-kullanadi 
2. Jang, M. L., J. K. Kim, and S. Y. Park. 2010. A Study of Systemization of the 
National Kindergarten Evaluation (Research report 2010-02). Seoul: Korea Institute 
of Child Care and Education (KICCE). (in Korean) 
3. Роберт И.В, Лавина Т.А. Психолого-педагогические основы использования 
информационных и коммуникационных технологий в дошкольном образовании. 
М.: ИИО РАО, 2004-8 с. 
 
AXBOROT TEXNOLOGIYALARINING TA’LIM VA TARBIYADAGI 
OʻRNI 
 
Murodov S. DJ. - Axborot teхnologiyalari kafedrasi oʻqituvchisi, TDPU 
Jamiyatning ravnaqi koʻp jihatdan pedagog kadrlarga bogʻliq. Chunki oʻsib 
kelayotgan yosh avlodning tarbiyasi va bilimi koʻproq pedagoglarning qoʻlidadir. 
Pedagog kadrlar ma’naviy va ma’rifiy jihatdan kanchalik yetuk boʻlsa, ularning 
tarbiyalagan kadrlari xam shunchalik yetuk boʻladi. Yuqoridagilarni inobatga olgan 
holda, mamlakatimiz ta’lim tizimida ham koʻzga koʻrinarli islohotlar olib borilmoqda. 
Ta’lim toʻgʻrisidagi qonun va kadrlar tayyorlashning milliy dasturining qabul qilinishi 
shular jumlasidandir, u yerda aytilishicha: «Barkamol avlod jamiyat taraqqiyotining 
poydevoridir». Yosh avlodni har tomonlama yetuk qilib tarbiyalash esa ta’lim 
jarayonini tubdan isloh qilishni taqozo etadi. Bunga esa yangi axborot va pedagogik 
texnologiyalarni joriy qilish orkali erishish mumkin. 
Oʻqitishning zamonavay axborot texnologiyalardan foydalanishning muhim 
vazifalardan biri, talabalarni mutaxassislikka doir matnlar bilan mustaqil ishlashga 
oʻrgatishdir. Bundan tashqari, talabalarga mavsum davomida oʻtilgan mavzular 
yuzasidan yana chuqurroq bilim va tushunchaga ega boʻlish uchun kompьyuter 
tizimiga kiritilgan topshiriqlar beriladi. Bu borada yangi pedagogik texnologiyalardan, 
ya’ni masofadan oʻqitish texnologiyasi ayniqsa qoʻl keladi. Masofadan oʻqitish 
texnologiyasida talaba nafaqat shu fanni oʻrganadi, balki u kompyuterda ishlashni va 
internetdan foydalanishni ham oʻrganadi. Zero, mustaqil davlatning kelajak 
avlodlarida, eng avvalo, mustaqil fikr yuritish malakasi va koʻnikmalarini rivojlantirish 
kerak.Umuman 
olganda, 
talabalarga 
zamonaviy 
pedagogik 
va 
axborot 
texnologiyalaridan foydalangan holda dars oʻtish, ham talaba, ham oʻqituvchidan 
tezkorlikni, izlanuvchanlikni, mustaqil fikr yuritishni va mustaqil ishlashni, oʻziga 
nisbatan talabchanlikni va masuliyatni his etishni, xorijiy tillarni mukammal bilish va 
erkin muloqot kabi koʻnikmalarni rivojlantiradi.Dasturlashtirilgan oʻqitishda 
dasturlashtirilgan oʻquv materiali oʻqituvchi tomonidan boshqarishdi. Bu vosita 
kompyuter, dasturlashtirilgan darslik, kinotrenajer va boshqalar boʻlishi mumkin. 
Dasturlashtirilgan oʻquv materiali oʻquv axborotining bir necha va uncha katta 

---

303 
boʻlmagan boʻlaklaridan iborat boʻlib, ma’lum ketma - ketlikda taqdim etiladi. Hozirgi 
kunda oʻqitishning faol usullarini qoʻllash pedagogik texnologiyaning asosini tashkil 
etadi. Pedagogik texnologiyaning asosiy jarayoni oʻqutuvchi bilan oʻquvchi oʻrtasidagi 
pedagogik muloqot koʻrinishida amalga oshiriladi. Bu muloqot davomida ularning har 
biri ma’lum faoliyat turlarini amalga oshiradilar. Pedagogik texnologiyaning asosiy 
jarayoni oʻqituvchi uchun soʻzlash, koʻrsatish, topshiriqlar berish, nazorat qilish, 
mustaqil bilim olish va fikrlashga oʻrgatishdan, oʻquvchi uchun esa diqqatni jamlagan 
holda tinglash, kuzatish, topshiriqlar bajarish orqali mustaqil bilim olish va fikrlashga 
oʻrgatishdan iborat.Bu oʻrinda, shuni alohida e’tirof etib oʻtish joizki, jamiyatimiz 
ijtimoiy - iqtisodiy jihatdan jadal sur’atda taraqqiy etib, jahon hamjamiyatida oʻzining 
siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy, madaniy mavqeini kundan-kunga mustahkamlab 
bormoqda. Bu kelajakda xalq xoʻjaligining barcha jabhalarida, jumladan, sanoat, 
qishloq xoʻjaligi, madaniyat, maorif, harbiy mudofao sohalarida ishlaydigan 
yoshlarning bilimdon, ishbilarmon, tashabbuskor boʻlishini talab etadi. Bunday 
xususiyatlarga ega boʻlishning tamal toshi maktab ostonasida qoʻyiladi. Shunga koʻra 
bunday shaxslarni tarbiyalash uchun oʻqitish va tarbiyalashning mavjud, strategik 
usullari, shakllari, vositalari yetarli emas. Demak ta’lim - tarbiya jarayoniga yangi 
pedagogik va axborot texnologiyalarini tadbiq etish lozim. Chunki, yukorida qayd etib 
oʻtilgan pedagogik va axborot texnologiyalarini ta’lim jarayoniga joriy etish barkamol 
avlodni tarbiyalashda muhim vosita boʻla oladi.