‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

10-mashq. Quyidagi matnning qaysi stilga xos ekanligini va 
stilistik belgilarini aniqiang.
Aytilgan paytga yelib kelgan Mavlono Fazliddin Bobumi ko‘rdi- 
yu, tug'yon icliida:
— Biz Navoiyni ulug‘ ijodlari uchun «hazrat Alisher» der edik. 
Siz turkiy tilli adabiyotimizning Navoiydan keyingi eng ulkan 
siymosidirsiz. Shu sababli sizni adib va shoir sifatida «Bobur 
hazratlari» deyishga haqlimiz, — dcdi.
— M innatdormen, mavlono... Siz Agrada, Sckrida, Dexalpurda 
ajib ko‘shklar, oromgohlar barpo etdingiz... Xudo umr bcrsa, men... 
Samarqanddagi Bibixonim madrasasidck ulug‘ bir madrasaning 
tarxini sizga... chizdirmoqchi edim... Opa-singillarimizning qadrini 
boshimizga ko'tarsak arzigay. (Pirimqul Qodirov)
MORFOLOGIK 
USLUBSHUNOSLIK 
Ot stilistikasi
Il-niashq. Ko‘pIik shaklining stilistik mahiolariai aniqlang.
Uning turli nutq stillarida ishlatilish xasusiyatlarini 
tavsiflang.
1. Sog‘inib erdim: bahor bo‘ldi bahona, do'sllar. (Sobir Abdulla)
2. Axloq o ‘rgatuvchilar Xolmurod bilan bahslashishga tushgan 
b o ‘lsalar-da, lekin asl maqsadlari boshqa cdi. (Parda Tursun)
3. Sizning beton qorishmangizning sifati boskqa qorishmalardan 
nimasi bilan farqlanadi? (gazetadan)
4. Uning quyuq qoshlari ko‘tarilib, chiroyli ko'zlari charaqladi. 
(Asqad Muxtor)
5. Qanaqa onalar ekanki, kelinini oldiga solib to‘y-hashamlarda 
yuradigan. (Said Ahmad)
6. Iclii qora zotlar yaxshi bilsinlarki, men qayerda bo‘lmayin, 
haqiqatni qo‘riqlayman. (Oybek)
7. 0 ‘choq boshida qo‘polgina, qirq besh yoshlar chamasi bir 
xotin choy qaynatib yuradir. (Abdulla Qodiriy)
85
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

12- mashq. Quyida keltirilgan gaplardan egalik affikslarini toping,
ularning stilistik ma’noIarini izohlang.
LPoyavzal bozoriva uning burchagidagi hovli. (Abdulla Qodiriy)
2. M ehmonimiz o ‘sha edi, — dedi qutidor, — toshkandlik 
Yusufbek Hoji otliq yaqin oshnamning o‘g‘li. (Abdulla Qodiriy)
3. Tentagingning aqli balo, kiroyi kuyoving shundog' b o ‘lsa, 
— dedi. (Abdulla Qodiriy)
4. Oyisi, qizchaga nima olib keldingiz? (jonli so'zlashuvdan)
5. Tog‘angiz savodsiz bo'lsa ham, dunyo ishlarini yaxslii tushunar 
edi. (Said Ahmad)
6. K o‘zimizning nuri, belimizning quvvati hayotimizning mevasi 
o ‘g‘limiz Otabekka yetib m a’lum va ravshanbo‘lg‘aykim... (Abdulla 
Qodiriy)
7. Nevarasi buncha shirin bo‘lmasa odamning, — deb chol 
qizchani quchoqlab ko‘tardi. (Said Ahmad)
8. Tojixon o ‘zlaridan ibrat olsa, kamina kuyovlaridan ibrat olsam, 
turmushimiz bundan ham yaxshi bo‘lib ketsa ajab emas. (Abdulla
Qahhor)