FəNN: mobil rabiTƏNİn veriCİ VƏ QƏbulediCİ avadanliqlari mühaziRƏLƏr konsbekti Hazırladı: KƏRİmova sədaqəT

Yerüstü və kosmik stansiyaların,
Kosmik avadanlıqların xüsusiyyətləri

Yerüstü stansiyalar yerin süni peyki istiqamətində radio siqnalların verilməsini və qəbulunu təmin edirlər.Yerüstü stansiyalar həm verici həm də qəbuledici kimi fəaliyyət göstərirlər.Bundan əlavə peyk rabitə sistemində nəzarətedici yerüstü stansiyalardan da istifadə edilir.Belə stansiyaların əsas funksiyası yerin süni peykində qoyulmuş,Retranslyatorun iş rejiminə nəzarət etmək və yer stansiyalarının texniki parametrlərinin nəzarətdən saxlamaqdan ibarətdir.Məlumatın növündən aslı olaraq çox funsiyalı və xüsusiləşdirilmiş universal peyk rabitə sistemini fərqləndirirlər.Belə ki, xüsusiləşdirilmiş peyk rabitə sistemində yalnız 1-yəni telefon məlumatının verilişi və qəbulu təmin edilir.Çox funksiyalı peyk rabitəsi sistemi vasitəsi ilə müxtəlif növ(radioyayım,televiziya,kompeter verilənləri və.s verilişi və qəbulu təmin edilir. Çox funksiyalı peyk rabitə sisteminin texniki avadanlıqları çox mürəkkəbdir.Yerüstü stansiya avadanlıqları ilə kosmik stansiya arasında əsas məsələ məsafə faktorudur.Məsafə bir neçə min km-dan 10-minlərlə km-ə qədər ola bilər.Bundan başqa yerüstü stansiyaların güc məsələsi də vacib bir parametrlərdir.Belə ki,nominal güc bir neçə kilovattdan 10 kilovata qədər ola bilər .Yerüstü stansiya qəbuledici qurğuları 12-32 metr diametrli güzgü antenalardan ibarətdir.Yerüstü stansiyalar çox zaman şəhərdən kənar boş ərazilərdə yerləşdirilir.(Maniyyəni azaltmaq məqsədi ilə).Müassir peyk rabitə sisteminin qəbuledicisi kiçik ölçüyə malik olub və ucuz başa gəlir.Müassir peyk rabitə sistemlərində 1-neçə qəbuledici və antenalar quraşdırılır. Bu da müxtəlif növ rabitə xidmətlərini təmin etmək və yerüstü stansiyaların müxtəlif məsafədə yerləşməsi ilə bağlıdır. Kosmik stasniyaların avadanlıqlarının qidalanması Günəş batareyaları vasitəsi ilə həyata keçir və həmçinin bu avadanlıqlar temperatur dəyişikliyinə qarşı davamlı olurlar.

Peyk rabitə sisteminin xüsusiyyətləri
və tezlik diapazonları
Kosmik rabitə sisteminin əsas xüsusiyyətlərindən 1-i radio siqnalların böyük yayılma müddətinə malik olmasıdır. Geostassionar peyklər üçün siqnalların gecikməsi təqribi 270 milli/san elliptik orbitə malik olan süni peyklərlə rabitə zamanı gecikmə 150-300 milli/saniyə arasında olur.Belə ki, bu arada siqnallar çox zəifləməyə məruz qalır.Bunlar isə yerüstü stansiyalarda çox böyük həssaslığa malik qəbuledici və verici antenaların olmasını tələb edir.Telefon kanallarının təşkili zamanı xüsusi exo mühafizə edicilərdən istifadə olunur.Süni peyklər rabitənin xüsusiyyətlərindən biri də radio siqnalların biri də yerdən peykə,peykdən yerə ötürülən zaman siqnalların atmosferdən sərbəst keçməsidir. Atmosferdən keçən zaman tezlik diapazonların təşkil olunması udma və sınmanın qarşısını alır.Peyk rabitə kanalları üçün xarakterik xüsusiyyətlərindən biri də süzgəclərdə və anten-fider qurğularında radiosiqnalların təhrifə məruz qalması və qonşu stansiyaların antenalarda yaranan interferensiya maniyyələrinin təsirindən təhriflərə uğramasıdır. Peyk rabitəsi üçün ən yaxşı tezlik diapazonu 1-10 Heqahers qəbul edilir.(hesab edilir)Yer stansiyası ilə süni peyk stansiya arasında tezlik 5-6 Heqahers, süni peykdən yer arasına isə 3-4 heqahers intervalında olmalıdır.