- Ximiyaviy reaktsiya amalga oshishi uchun reaktsiyada ishtirok etuvchi moddalarning molekulasi maʼlum energiya zapasiga ega boʼlishi zarur bu energiya ayni molekulalarni aktiv holatga keltirish, ulardagi mavjud bogʼlarni uzib, yangi bogʼlar hosil qilish uchun yetarli boʼlishi kerak. Energiyaning bu turi moddaning aktivlanish ener-giyasi deb atalib, uning miqdori gramm-molь modda uchun Joul (J) yoki kilojoul (kJ) larda ifodalanadi.
- Qatalizatorlarning funktsiyasi ayni molekula uchun zarur boʼlgan aktivlanish energiyasi miqdorini kamaytirishdan iborat.
- Saxarozaning katalizator ishtirokisiz gidro-lizlanish reaktsiyasining aktivlanish energiyasi 137,6 kJ/molь ga teng. Аgar shu reaktsiya vodorod ionlari (N+) ishtirokida katalizlanadigan boʼlsa, uning aktivlanish energiyasi 107,5 kJ/molь gacha, saxaraza (3-fruktozidaza) fermenti ishtirokida esa 40,4 kJ/molь gacha pasayadi.
Fermentativ reaktsiyalar kinetikasi - Fermentativ reaktsiya aktivligini substrat kontsentratsiyasiga bogʼliqligi: grafikdan koʼrinib turibdiki substrat kontsentratsiyasi oshib borishi bilan reaktsiya tezligi ham oshib boradi. Substrat kontsentratsiyasi maʼlum miqdorga yetganda toʼyinish jarayoni kuzatiladi. Shu jarayonni oʼrgangan Mixaelis va Mentenlar fermentativ kinetikaning umumiy nazariyasini yaratdilar. Bunga asosan reaktsiya quyidagi koʼrinishda ketadi:
- Bunda: K+1, K+g - toʼgʼri reaktsiyalarning; K_1 — teskari reaktsiyaning tezlik konstantalari; Ye — ferment; S— substrat; ES— ferment-substrat kompleksi; M — reaktsiya maxsuloti.
Ingibitorlar taʼsiri
Resurslar:
https://aim.uz/prezentatsii/119-biologiya-prezentatsii/38288-fermentlar.html
https://uz.wikipedia.org/wiki/Fermentlar
https://micrazim.uz/oz/interesting/fermenty/
Do'stlaringiz bilan baham: |
