Fikrlash ko`nikmamalarini rivojlantirish. Reja: O`quv strategiyasini ishlab chiqish


Maktab kreativlik uchun zaruriy boʻlgan aqliy qobiliyatlar va yondashuvlarni qoʻllab-quvvatlaydigan taʼlim metodikasini targʻib qilishi mumkin (Beghetto va Kaufman, 2010)


Download 11.86 Kb.
bet3/4
Sana17.06.2023
Hajmi11.86 Kb.
#1536253
1   2   3   4
Bog'liq
Jumanazarov Javohir

Maktab kreativlik uchun zaruriy boʻlgan aqliy qobiliyatlar va yondashuvlarni qoʻllab-quvvatlaydigan taʼlim metodikasini targʻib qilishi mumkin (Beghetto va Kaufman, 2010).

Masalan, Mayer (1989) aqliy timsollarni (mental reprezentatsiyani) shakllantirishni oʻrganish oʻquvchining ilm-fan, matematika hamda AKT dagi kreativligini yaxshilashi mumkinligini namoyish etgan.

Soha bo‘yicha tayyorgarlik

Soha bo‘yicha tayyorgarlik deganda shaxsning qaysidir sohada muvaffaqiyatli ijodkorligi uchun oʻsha sohada muayyan bilim va tajribaga ega boʻlishi taqozo etilishi tushuniladi (Baer, 2016 ). Bu yerdagi faraz shundan iboratki, shaxs sohaga oid qanchalik koʻproq maʼlumotga ega boʻlsa, maʼlumotlar orasidagi bogʻliqliklarni qanchalik yaxshi anglasa, uning ijodkorlik ehtimoli shunchalik koʻpayadi (Hatano va Inagaki, 1986; Schwartz, Bransford va Sears, 2005). Lekin bu bogʻliqlik toʻgʻridan toʻgʻri boʻlmasligi mumkin, ayniqsa kreativ fikrlashning kichik, kundalik ifodasida. Sohaga oid bilim yoki qobiliyatlarning muayyan darajasi ijodiy fikrlash uchun foydali boʻlishi umum qabul qilingan fikr boʻlsa ham, bilim yoki qobiliyatdan foydalanishning odatiy tusi ijodiy fikrlash uchun toʻsiq boʻlishi ham mumkin.

Chunki shaxs odatiy tartibga tobe bo‘lib qolishi, ushbu odatiy tartibdan chetga chiqa oladigan fikrlashdan choʻchishi mumkin.

Tajriba va intellektga ochiqlik

Kreativ shaxsga xos feʼl-atvor xususiyatlarini aniqlashga bagʻishlangan tadqiqotlar ko‘p. Kreativ shaxslarning feʼl-atvorini va fikrlash uchun foydali boʻlishi umum qabul qilingan fikr boʻlsa ham, bilim yoki qobiliyatdan foydalanishning odatiy tusi ijodiy fikrlash uchun toʻsiq boʻlishi ham mumkin. Chunki shaxs odatiy tartibga tobe bo‘lib qolishi, ushbu odatiy tartibdan chetga chiqa oladigan.

Oʻquvchilar ijodiy fikrlashini ifoda qila olishi uchun ularning soha bo‘yicha tayyorgarligini (bilim va tajribalari) takomillashtirishda maktablar muhim oʻrin tutadi.yurish-turishini oʻrganadigan amaliy tadqiqotlar, odatda, savolnoma instrumentlaridan foydalanadi va kreativlik nisbatan barqaror va muntazam feʼl-atvor ekanligidan kelib chiqadi (Hennessey va Amabile, 2010 . Ushbu tadqiqotlar aksar ijodkor insonlarga bir qator moyilliklar xos ekanligini, lekin, ayniqsa, ochiqlik – ham tajribaga ochiqlik, ham intellektga ochiqlik – ular orasida eng keng tarqalgan xarakter ekanligini namoyon qilmoqda (Amabile, 2012; Batey va Furnham, 2006 [60]; Feist, 1998; Prabhu, Sutton va Sauser, 2008 ; Sternberg va Lubart, 1991 ; Sternberg va Lubart, 1995 ). 37. Kaufman va boshqalarning (2009 ) aniqlashicha, tajribaga ochiqlik barcha sohalardagi ijodiy muvaffaqiyat bilan salmoqli va uzil-kesil tarzda bogʻliq boʻlgan «Katta beshlik»dagi1 yagona xarakterdir.


Download 11.86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling