File Upload

Tajriba ishi №6
Mavzu: PHPda cookie va sessiondan foydalanish.


Ishdan maqsad: Web saytlar yaratishda cookie va sessiyadan foydalanishni o’rganish.
Nazariy qism
Cookie – Bu internet'ning sizga beradigan qo'shimcha asbobi, yani qo'shimcha xususiyatidir. Agarda siz sahifangiz har bir kirgan inson uchun, unga yoqgan ranglarda yoki ko'rinishda yaratmoqchi bo'lsangiz unda cookie siz uchun eng kerakli va eng kuchli asbob bo'la oladi. Agarda siz kirgan insonni ismini so'rasangiz va uni cookie orqali yozib qo'ysangiz unda shu inson sahifangizga qayta kirganida siz misol uchun “Salom Mr. Deamon” deb kutib olishingiz mumkin. Bu juda ham yahshi va qulay vositadir. Yoki ranglar, sahifa ranglarini insonga ko'ra o'zgartirish. Kirgan inson birinchi marotabada o'ziga yoqgan ranglarni tanlaydi va keyingi kirishida shu ranglar sahifangiz ko'rinishda bo'ladi.
Cookie har bir sahifa uchun alohida bo'ladi va faqatgina bitta o'zini ko'di bilan yoziladi. Shu ko'd orqali internet server sizni kimligingizni biladi va sizga mos o'zgartirishlarni kiritib sahifani ko'rsatib beradi. Siz cookie'ni setcookie funktsiyasi orqali yozishingiz mumkin.
setcookie()

Shu funktsiya orqali siz sahifa mushtarisining kompyuteriga kerakli ma'lumotlarni yozishingiz mumkin.

boolean setcookie (string ismi [, string ma'lumot [, int tugash_vaqti, [string yo'l, [string domain [, int security]]]]])

misol:
setcookie(“Testing_cookie”, $value);

setcookie (“Testing_cookie”, $value, time()+3600); //1 soatdan so'ng ma'lumot ochib ketadi.
setcookie (“Testing_cookie”, $value, time()+3600, “/guest”, “uzinfo.cjb.cc”);

Bu yerda biz qaysi server va qaysi ichki joydan ekanligini ham belgilab berdik yozilgan cookie esa siz ismi bo'yicha qayta olishingiz mumkidir, yani aynan o'zgarmas kabi qayta olish mumkin. Keling kattaroq bir misolda ko'raylik.

fayl ismi cook.php dir
if ($BeenSubmitted){
setcookie ("BGColor", "$NewBGColor");
setcookie ("TextColor", "$NewTextColor");
$BGColor=$NewBGColor;
$TextColor=$NewTextColor;
}
else {
if(!$BGColor){ $BGColor="White";}
if(!$TextColor) {$TextColor="Black";}
}
?>




print ("\n");
?>

Select Background color:

white
black
blue
red
green

Select a new text color:

white
black
blue
red
green

Cookie ning qiymatini o’qish <\Hl>
Cookie ning qiymati:
if (isset ($_COOKIE ['message']))
{
echo Cookie ning qiymati:' . $_COOKIE ['message' ] ;
}
else
{
echo 'Cookie o’rnatilmagan' ;
}
?>
<\CENTER;.

<\HTML>

Cookie massivlarda ham tashkil etilgan bo’lishi mumkin. Masalan quyida uchta cookie o’rnatilgan:

setcookie ("cookie[one]" , "Bugun");

setcookie ("cookie[two] ", "Hayot");
setcookie ("cookie[three] ", "go’zal!") ;

Natijada $_COOKIE['cookie'] massiv qiymatlari quyidagi tarzda bosmaga chiqarilishi mumkin:

if (isset ($_COOKIE ['cookie'])) {
foreach ($_COOKIE'['cookie'] as $data)
{
echo "$data
";
…

Sessiyalar bilan ishlsh.
Sessiyalardan foydalanish uchun dastlab session_start() funksiyasini chaqirish lozim. Bu funksiya har qanday HTML tegdan oldin yozilishi shart. Aks holda xatolik beradi. Sessiyada cookiedan farqli ravishda fayllar serverda joylashadi.
Sessiyaga qiymat berish $_session global o’zgaruvchisi orqali amalga oshiriladi. Sessiyadan foydalanishga quyidagicha misol keltiramiz. 4ta fayl hosil qilamiz.
1) Session1.php faylida color va animal nomli o’zgaruvchi hosil qilamiz.
2) Session2.php faylida color va animal o’zgaruvchisi qiymatlarini chiqaramiz.
3) Session3.php faylida o’zgaruvchilar qiymatini o’zgartiramiz.
4) Session4.php faylida sessiyani o’chiramiz.
5) pages.php faylida sahifalarga havolalar o’rnatamiz.

Session1.php faylida color va animal nomli o’zgaruvchi hosil qilamiz.

//sessiyani boshlash
Session_start();
?>


//sessiyaga qiymat berish
$_SESSION[“color”] = “green”;
$_SESSION[“animal”] = “cat”;
Echo “Sessiya ma’lumotlari o’rnatildi”;
Include “pages.php”
?>
Echo “Favorite color is”.$_SESSION[“color”].”.
;
Echo “Favorite animal is”.$_SESSION[“animal”].”.
;
Print_r($_SESSION);
Include “pages.php”
?>
// sessiya ma’lumotlarini o’zgartirish
$_SESSION[“color”] = “yellow”;
$_SESSION[“animal”] = “dog”;

Echo “Favorite color is”.$_SESSION[“color”].”.

;
Echo “Favorite animal is”.$_SESSION[“animal”].”.
;
Print_r($_SESSION);
Include “pages.php”
?>
// sessiyaning barcha o’zgaruvchilarni o’chirish
Session_unset();
// sessiyani tugatish
Session_destroy();
Include “pages.php”
?>