Filologiyasi
Download 111.92 Kb.
|
kelishiklar sinonimiyasi va gap bolaklarini ajratish muammolari-1
- Bu sahifa navigatsiya:
- Foydalanilgan adabiyotlar ro„yxati
- Elektron resurslar va internet manbalari
|
Tushum kelishigi bilan: Bu gapga tushunmadim – Bu gapni tushunmadim.
Nima dedingiz, gapingizni (ga) tushunmadim. O„rin-payt kelishigi bilan: Biz hashamatli bino oldiga to„plandik. – Biz hashamatli bino oldida to„plandik. Bugun uyda (ga) to„planamiz. Bunda so‗z birikmasi turlari va gap bo‗laklarini ajratishda tafovut bo‗lmaydi. Faqat tushum kelishigi shakli bilan ma‘nodosh bo‗lganda vositasiz to‗ldiruvchi sifatida qaraladi. O‗rin-payt kelishigi qo‗shimchasi quyidagi kelishik shakllari bilan ma‘nodosh bo‗la oladi: Tushum kelishigi bilan: dalani kezdi – dalada kezdi; Jo„nalish kelishigi bilan: yig„ilishga qatnashdi – yig„ilishda qatnashdi; Chiqish kelishigi bilan: radiodan gapirdi – radioda gapirdi. Bunda ham tushum kelishigi shakli bilan ma‘nodoshligini istisno qilganda so‗z birikmasi turlari va gap bo‗laklarini ajratishda tafovut bo‗lmaydi. Chiqish kelishigi: qaratqich kelishigidagi so„z bilan ma‘nodosh bo‗lganda qaratqich aniqlovchi va moslashuvli birikuv: Gapdan gap chiqib, bulardan biri Karimaning otasi qamoq muddatini bitirib kelganini aytdi (A.Qahhor) – tushum kelishigidagi so„z bilan ma‘nodosh bo‗lganda vositasiz to‗ldiruvchi va boshqaruvli birikuv: U tog„ lolasidan terib qaytdi. – bosh kelishik bilan ma‘nodosh bo‗lganda ega vazifasida keladi. Bunda bog‗lanish so‗z birikmasi emas, ega va kesim birikuvini yuzaga keltiradi: Munirada shu kitobdan (bir nechtasi) bor. Foydalanilgan adabiyotlar ro„yxatiKarimov I.A. Barkamol avlod – O‗zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: Sharq nashriyot-matbaa konserni. 1997-yil. 63-bet. Karimov I.A. Yuksak ma‘naviyat – yengilmas kuch. – T.: «Ma‘naviyat», 2008.- 176 b. Karimov I.A. O‗zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. – Toshkent: ―O‗zbekiston‖, 2011., B.-67 Abdurahmonov G‗. O‗zbek tili grammatikasi.Toshkent:O‗qituvchi, 1996.-247 b. Akbarov S. O‗zbek tilida sintaktik sinonimlar masalasi // O‗zbek tili va adabiyoti masalalari. - 1961. - № 6. - B. 52-54. G'ulomov A. O'zbek tilida kelishiklar. FA O'zbekiston filialining asarlari. 11 seriya. Filologiya. 2-kitob. - Toshkent. 1941. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining 1-kurs talabalari uchun darslik. A.Nurmonov va boshq.– T.:―ILM ZIYO‖, 2010. 160 b. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining 2-kurs talabalari uchun darslik. A.Nurmonov va boshq.– T.: ―ILM ZIYO‖, 2010. 277 b. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining 3-kurs talabalari uchun darslik. A.Nurmonov va boshq.– T.: ―ILM ZIYO‖, 2010. 160 b. Ibrohimov T. Gapning bosh bo‗laklari: Filol. fan. nom…. dis. avtoref. - Toshkent, 1955. - 21 b. Karimjonova V. O‗zbek tilida o‗rin kelishikli birikmalar semantikasi: Filol. fan. nom dis. avtoref. - Toshkent, 1994. - 24 b. Mahmudov N., Nurmonov A. O‗zbek tilining nazariy grammatikasi. - Toshkent: O‗qituvchi, 1995. - 230 b. Muhammadjonov H. O‗rin va chiqish kelishiklarining genezisi // O‗zbek tili va adabiyoti. - 1989. - №4. - B. 31-35. Ne'matov H. Chegara kelishigi // O‗zbek tili va adabiyoti. -1974. -№4. -B.38-39. Ne'matov H. -ga va -da kelishik qo‗shimchalarining funksional almashinishiga doir // O‗zbek tili va adabiyoti. - 1973. - №4. Nurmonov A., Mahmudov N., Ahmedov A., Solixo‗jayeva S. O‗zbek tilining mazmuniy sintaksisi. - Toshkent: Fan, 1992. - 292 b. Ona tili 8-sinf uchun darslik. M.Qodirov va b. – T.: Cho‗lpon, 2014. –144 b. Ona tili. 7-sinf uchun darslik. N.Mahmudov va b. –T.:―Ma‘naviyat‖, 2009.128 b. Ona tili. 5-sinf uchun darslik. N.Mahmudov va b. –T.:―Ma‘naviyat‖, 2011.224 b. Ona tili. 6-sinf uchun darslik. N.Mahmudov va b. – T.: ―Tasvir‖, 2013. –208 b. Qodirov Z. O‗zbek tilida grammatik kategoriyalarni sistem tahlil qilish (kelishik kategoriyasi): Filol. fan. nom dis. avtoref. - Samarqand. 1993. - 21 b. Rahmatullayev SH. Hozirgi adabiy ozbek tili. -Toshkent: Universitet, 2006. - B. 129-272 b. Rasulov R. O‗zbek tilida bosh kelishik va uning grammatik funksiyalari. Andijan, 1956; Ma‘rufov A. O‗zbek adabiy tilidagi ikki kelishik formasi haqida // O‗zbek tili va adabiyoti masalalari, 1958, – № 1; Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G., Qurbonova M., Yunusova Z., Abuzalova M. Hozirgi o'zbek tili. - Toshkent. - 2007. - B. 264-377. Tursunov U., Muxtorov J., Rahmatullayev SH. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. - Toshkent: O‗qituvchi, 1992. - 398 b. Zamonaviy o‗zbek tili. Morfologiya. 1-jild «Mumtoz so‗z» nashriyoti. Darslik. Toshkent. 2008 yil Zikrillayev G‗. O‗zbek tili morfologiyasi. - Buxoro. 1994. O‗zbek tili grammatikasi. T. 1. - Toshkent: Fan, 1975. - 610 b. G‗ulomov A., Asqarova M. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. - Toshkent: O‗qituvchi, - 1987. - 255 b. Shoabdurahmonov SH., Asqarova M., Hojiyev A., Rasulov I., Doniyorov X. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. 1- q. - Toshkent: O‗qituvchi, 1980. - 448 b. А.Ҳожиев. Ўзбек тили синонимларининг луғати. Тошкент. Ўқитувчи. 1974. Турсунов У., Мухторов А., Раҳматуллаев Ш. Ҳозирги ўзбек адабий тили. Морфология. Лексикология. -Т.: Ўқитувчи, 1965. - 180 б. У.Турсунов ва бошқалар. Ҳозирги ўзбек адабий тили.Тошкент. 1992. Ғуломов А. Ўзбек тилида келишиклар / Труды Узбекского филиала АН СССР. Сер. 2. Кн. 2. – Т., 1941. Ҳ.Неъматов, Р.Расулов. Ўзбек тили систем лексикологияси асослари. Тошкент. Ўқитувчи. 1995. 105—121 бетлар. Elektron resurslar va internet manbalariwww.arxiv.uz. Qodirov Z. O‗zbek tilida grammatik kategoriyalarni sistem tahlil qilish (kelishik kategoriyasi): Filol. fan. nom. ... dis. avtoref. - Samarqand. 1993. - 21 b. www.ziyonet.uz Shoabdurahmonov Sh., Asqarova M., Hojiyev A. va boshq. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. I qism. -T.: O‗qituvchi, 1980. -447 b. www.ziyonet.uz. Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G., Qurbonova M., Yunusova Z., Abuzalova M. Hozirgi o'zbek tili. - Toshkent. - 2007. - B. 264- 377. Download 111.92 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|