Философия: оның пәні, философия және экономика

Философия: оның пәні , философия және экономика

Жоспар:

1. 
   Философия терминінің шығу тегі. Философияның қалыптасуының негізгі кезеңдері.
   

2. 
   Философия мен экономиканың байланысы
   

3. 
   Философияның пәні мен функциялары .
   

Философия терминінің шығу тегі. Философияның қалыптасуының негізгі кезеңдері.

1. «Философия» ұғымының шығу тегі. Кез келген белгісіз сөздің мағынасын оның этимологиясынан, яғни қашан, қалай, не үшін пайда болғанынан бастаған жөн. «Философия» ұғымы гректің phileo – махаббат және sophia – даналық сөздерінен шыққан және бұл терминнің бастапқы мағынасын даналыққа деген сүйіспеншілік деп түсіндіруге болады. Философия сөзін алғаш рет біздің дәуірімізге дейінгі VI ғасырда ежелгі грек ойшылы Пифагор енгізген, ол ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын дайын (аңыздар, аңыздар, дәстүрлер арқылы) білім ретінде адамбақылап, жасауда өз санасына сүйенеді. болуы.
Сыни тұрғыдан түсіну арқылы алған білімдерін саралау үшін пайдаланды.
Айта кету керек, Пифагор да, ежелгі дәуірдің басқа философтары да «философия» ұғымына кейін пайда болған мағынадан бастапқыда басқа мағына беріп, философияны «барлық ғылымдардың патшасы» деңгейіне көтерді. мәні.. Бірақ алғашқы философтар өздерін данышпанмын деп есептемеді және данышпанмын деп те айтпады, өйткені сол кездегі халық пікірі бойынша шынайы даналық мифтерде, діндерде және ғасырлардан ғасырларға жалғасып келе жатқан аңыздарда бейнеленген . Данышпан ретінде олар ақиқаттың түпкі көзі ретінде ғасырлар сынағынан білім алды
пайғамбарлар, діни қызметкерлер және ақсақалдар мойындалады. Олардың сөздері шындық деп қабылданады. Ал философ көнелердің ойынша, даналыққа жаны құмар болуы керек, сенім ретінде қабылданған дайын ақиқаттарға сүйенбей, басқа философтардың алған білімі мен тәжірибесін пайдалана отырып, мақсатқа шығармашылықпен ұмтылуы керек.
Алайда , адамның дүниеге және өзіне деген мұндай қатынасы бірден пайда болған жоқ. Адамның табиғатқа қарсы тұру, өмір сүру құралдарын жасау және көбейту қабілеті дамып, ұлғайғанша, соның нәтижесінде жеткілікті тәжірибе мен білім жинақталғанға дейін, адам санасы көптеген сұрақтарға жауап іздеуге жеткілікті дамығанға дейін. , адамзат ұзақ та қиын жолдан өтті.
Сондықтан философияның мәні , сонымен қатар оның пайда болу себептері мен шарттары
түсіну үшін адамның дүниетанымынан бастау керек. Неліктен? Өйткені философия дүниетанымның негізгі тарихи формаларының бірі болып табылады. Философия туралы айту дегеніміз адамның дүниетанымы, оның парасатты ойлау қабілеті, демек, оның мәні мен жер бетінде пайда болу тарихы туралы айту. Бұл жерде біз әлі зерттелмеген күрделі мәселелермен бетпе-бет келіп отырмыз , өйткені адамның пайда болуы - адамдар әрқашан жауабын табуға тырысатын ұлы жұмбақтардың бірі. Бірақ бұл білім саласында
Шешілмеген мәселелер бүгінгі күні де бар. Атап айтқанда, адам неліктен, қайда және қандай себептермен пайда болды деген сұраққа әлі күнге дейін нақты, жалпы қабылданған жауап жоқ. Сондай-ақ, зерде тек адамға ғана тән бе, әлде оның адам болмысында болуы объективті болмыстың бір бөлігі, әлдебір құбылыс па деген сұрақ?
Демек, адамзат тарихына қатысты қазіргі ғылыми ой-пікірлер тұрғысынан ғалымдар мен мамандар белгілі бір тоқтап қалған мәселелер бар. Атап айтқанда, бай тарихи материалдарды , археология ғылымы алған дәлелдемелік деректерді, сондай-ақ басқа ғылымдардың әдістерімен алынған нәтижелерді (мысалы, тау жыныстарының, минералдардың және т.б. жасын анықтау) ескере отырып, біз Біздің планетамыздағы адам өмірінің бірте-бірте дамуы (бұл эволюцияның жемісі екенін атап өтуге болады) даму деп сеніммен айта аламыз. Бар білім қарапайым жұмыс
қару жасаған адам тәрізді тіршілік иелерінің (лат. homo habilis - ақылды адам) ежелгі қоныстары шамамен 3-5 миллион жыл бұрын пайда болған деген қорытынды жасауға мүмкіндік береді.
Археологиялық және ғылыми деректер бойынша тік тұрған адамның жасы шамамен 1,5 миллион жыл. Гомо сапиенс, яғни ақылды адамдар 40-60 мың жыл бұрын ғана пайда болған. Мамандардың айтуынша, сана адам бойында пайда болып, ол бірте-бірте қоғамдық болмыс ретінде қалыптасқаннан бері оның негізгі белгілерінде айтарлықтай өзгерістер болған жоқ, яғни қазіргі адамдардан еш айырмашылығы жоқтың қасы.
Ал сананың пайда болуы, ғылыми қиял бойынша, адамның тарихи дамуында өсетін адам миының еңбегі.
белсенділігі мен сөздік (сөйлеу) қарым-қатынасының әсерінен жоғары дамыған және күрделі
Ол абстракцияларды түсіну дәрежесіне жеткен кезеңмен байланысты. Осылайша, адам ұғымдарды анықтау, пайымдау, бақылау жасау арқылы қарапайым , бірақ сөзбе-сөз ақыл-ой жұмысын жасай бастады.
Философия Үндістанда, Қытайда, Орталық Азияда және Ежелгі Грецияда шамамен бір уақытта, ең алдымен дүниені ұтымды түсіну әдісі ретінде пайда болды. Осы уақытқа дейін миф пен дін адамның білімге деген үнемі өсіп келе жатқан қызығушылығын өздерінің дайын және қысқа жауаптарымен қанағаттандыра алмады. Сондай-ақ айтарлықтай өсіп, күрделене түскен тәжірибе мен білімді жинақтап, жүйелеп, ұрпаққа жеткізу міндеті де соларға жүктеледі.
ол мұны істей алмады.
Атақты неміс философы Карл Ясперстің сөзіне қарағанда, осы кезеңде (философ оны «зайырлы уақыт» деп атайды) адамзат өзінің дамуында үлкен бетбұрыс жасады. Сабырлылық пен тұрақтылық рухымен сусындаған мифология дәуірі аяқталып, парасаттылық пен рационалды түрде тексерілген тәжірибенің мифке қарсы күресінің нәтижесінде ол бірте-бірте шегіне бастады. «Дүниежүзілік тарихтың осін біздің дәуірімізге дейінгі 500, 800 және 200 жылдар аралығында болған рухани үдеріспен байланыстыру орынды», - деп жазады К.Ясперс. – Осы кезеңде тарихтағы ең үлкен бетбұрыс жасалды. Адамның қазіргі типі және алғашқы философтар пайда болды. Адам жеке тұлға ретінде өзінен қолдау іздеуге батылы барды. Қытай гермиттері, Шығыс философтары, Үндістанның секуляристері, Грек философтары мен Исраил әулиелері ілімдерінің мазмұны мен ішкі құрылымы жағынан қаншалықты ерекшеленсе де, мәні жағынан бір-біріне жақын. Енді адам өзін ішкі деңгейде әлемге қарсы қоя алады. Адам әлемнен және өзінен жоғары көтерілуге ​​мүмкіндік беретін ішкі әлеуетті ашты».
Болған өзгерістердің тағы бір себебі, мифологияның алу, дамыту және түсіндіру үшін келесі мифтерге емес , табиғи заңдылықтар мен табиғи-себеп-салдарлық байланыстарға сілтеме жасауды талап еткен ғылыми білім бүршіктерімен соқтығысуы . Өйткені, адамдардың дүниетанымы салыстырмалы түрде қысқа мерзім ішінде түбегейлі өзгерістерге ұшырады; сосын білім
ойлау, аналитикалық ойлау барған сайын артады
маңыздырақ рөл атқара бастады, олар сезім мен эмоция деңгейінде үстірт ақпаратты қабылдауға негізделген әртүрлі наным-сенімдерді шетке ығыстырды. Сөзіне сенуге болатын әке, діни қызметкер, діни қызметкердің орнына сұрақ қойып, түсінуге шақыратын философ, ұстаз келді. Күмәннің дәнін шашып, қызығушылығын оятып: «Сенбе, бірақ өзің ойла!» деп шақырды.