Fiskal siyosat


C=a+b(1-t)Y ko`rinishni oladi. Bu tenglamani asosiy makroiktisodiy ayniyatga ko`yib echsak, kuyidagi natijani olamiz: 1


Download 134.44 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/10
Sana30.04.2023
Hajmi134.44 Kb.
#1404614
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Fiskal siyosat

C=a+b(1-t)Y ko`rinishni oladi. Bu tenglamani asosiy makroiktisodiy
ayniyatga ko`yib echsak, kuyidagi natijani olamiz:
1
 Y= --------------- (a+I+G)
1-b ( 1-t)
Bu erda: 1 / (1-b(1-t) – yopik iktisodiyotda xarajatlar mul’tiplikatori;
t – chegaraviy solik stavkasi.
t =ΔY/ΔT
Bu erda: ΔT – to`lanadigan soliklar mikdorining o`sishi;
ΔY – daromadlarning o`sishi.
Progressiv solik tizimi mul’tiplikator samarasini yumshatadi va ishlab
chikarish xamda bandlilik darajalarini barkarorlashtiradi.
Solikka tortish xisobga olingan xoldagi xarajatlar mul’tiplikatori solikka
tortish xisobga olinmagan xoldagi solik mul’tiplikatoridan ancha kichikrok
mikdorga ega, chunki daromadlarga aylangan xarajatlarning bir kismi
soliklarga chegirilib, muomaladan chikadi va mal’tiplikatsiya samarasini
pasaytiradi. Bu ikkala formulani solishtirganda xam ko`zga tashlanadi.
SHuningdek ochik iktisodiyotda oshgan daromadlarning bir kismi importga
yo`naltirilishi okibatida muomaladan chikib ketishi tufayli mul’tiplikator
samarasi yopik iktisodiyotga nisbatan pastdir.
Ochik iktisodiyotda davlat xarajatlari mul’tiplikator va muvozanatli
ishlab chikarish xajmi kuyidagi tenglamalar sistemasini echib topiladi:
Y=C+I+G+Xn


 C=a+b(1-t)
 x
 Y
Xn=g+m’Y
Agarda (2) va (3) tenglamalarni asosiy makroiktisodiy ayniyatga ko`yib,
echsak kuyidagi echimga ega bo`lamiz:
1
Y= ------------------- (a+I+G+g)
1(1-b(1-t)+m’
Bu erda: 1 / 1(1-b(1-t)+m’ ochik iktisodiyotda davlat xarajatlar
mul’tiplikatori.
3. Solik mul’tiplikatori.
Muvozanatli daromadlar darajasiga soliklarni kamaytinish xam
mul’tiplikativ ta`sir ko`rsatadi. Soliklar mikdorini ΔT ga kamaytirsak,
tasarrufdagi daromad darajasi ΔT ga oshadi. Iste`mol xarajatlari mos
tarzda ΔT
x
b (bu erda b-iste`molga chegaraviy moyillik) mikdorga oshadi va
u rejalashtirilgan xarajatlar egri chizigini yukoriga siljitadi, milliy ishlab
chikarish xajmini esa ΔU ga oshiradi.
Solik mul’tiplikatsiya samarasi davlat xarajatlari singari soliklarning
bir marta o`zgarishi okibatida iste`molning bir necha bor o`zgarishiga
boklik.
T
↓(ΔT)[ Yd↑ (ΔYd= -ΔT) [C↑ (ΔC=b(-ΔT)) [E↑ (ΔE=b(-ΔT)) [ Y↑ (ΔY=b(-ΔT) [C↑
(ΔC=b(b(-ΔT)) 
[E↑ (ΔE=b (-ΔT)) [Y↑ (ΔY=b (-ΔT)) [
[C↑ (ΔC=b(b (-ΔT))) va x.k.
Demak, solik mul’tiplikatorini kuyidagicha tasvirlash mumkin:

Download 134.44 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling