Fizika guruh talabasi tojiboyeva zumradning optika


Download 0.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/13
Sana14.05.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1460374
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Tojiboyeva Z optika kurs ishi 2-G fizika



OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI BERDAQ NOMIDAGI 
QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI FIZIKA FAKULTETI 2-G 
FIZIKA GURUH TALABASI TOJIBOYEVA ZUMRADNING OPTIKA 
FANIDAN YORUG’LIK BOSIMI VA UNING AMALIYOTDA 
QO’LLANILISHI MAVZUSIDA YOZGAN 
KURS ISHI 
  
  
  
  
ILMIY RAHBAR: AYTIMBETOV N.  
BAJARDI: TOJIBOYEVA Z. 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
NUKUS_2023 



MUNDARIJA 
KIRISH .................................................................................................................. 3 
I. BOB. YORUG’LIK NURI VA UNING BOSIMI HAQIDA TUSHUNCHA . 5 
1.1. Yorug’lik haqida tushuncha ........................................................................... 5 
1.2. Yorug’lik bosimi haqida tushuncha ............................................................... 6 
1.3 Yorug’lik bosimini Eynshteyn gipotezasi orqali foydalanishi ....................... 7 
II. BOB. YORUG’LIK BOSIMINING AMALIYOTDAGI O’RNI .................... 9 
2.1. Yorug’lik bosimini tajribalar orqali o’rganish ............................................... 9 
2.2. Yorug’lik bosimining fotonlar nazariyasida talqin etilishi .......................... 15 
2.3. Yorug’lik bosimining ba’zi bir kosmik hodisalardagi roli. ......................... 16 
III. XULOSA ....................................................................................................... 23 
IV. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ...................................................... 25 

 



KIRISH 
Hozirgi kunda mamlakatimizda yoshlarga ta’lim – tarbiya, ilm – fan, kasb – 
hunar o’rgatishga katta e’tibor berilmoqda. O’zbekiston Respublikasida yagona va 
uzliksiz ta’lim tizimi joriy etila boshlagach, har bir ta’lim turi bo’yicha ma’lum 
maqsadli vazifalarni bajarish lozimligi ayon bo’ldi. O’zbekiston Respublikasining 
“Ta’lim to’g’risida”gi qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” talablari asosida 
ta’lim tizimida ro’y berayotgan o’zgarishlar umumiy o’rta ta’lim maktablaridagi 
boshqa o’quv fanlari qatorida fizika fani predmetining o’qitilishini ham tubdan 
yangilanishini talab etmoqda. 
Fizika ta’lim konspsepsiyasiga muvofiq fizika ta’limning yo’nalishi hamda 
maqsadi yosh avlodning kimyo fani asoslarini chuqur egallashi o’quvchilarning 
siyosiy–g’olbiy, estetik, ekologik tarbiyasi, tabiatga va jamiyatga bo’lgan ijobiy 
munosabatini shakllantirish kasbga yo’naltirishni ko’zda tutadi. Kadrlar tayyorlash 
milliy dasturiga binoan, yurtimizda 1997 – yildan boshlab hozirga qadar 2 trillion 
368 milliard 730 million so’m mablag’ sarflab, 1364 ta kasb – hunar kolleji, 137 ta 
akademik litsey bunyod etganimiz barcha uzoq va yaqin qo’shnilarimizning, jahon 
hamjamiyatining e’tibori hamda xavasini o‘ziga tortayotgani albatta bejiz emas. 
Respublikamiz ta’lim tizimida tub islohatlar ro’y berayotgan bugungi kunda har 
tomonlama yetuk, yuqori malakali, yuksak, ma’naviytli, ma’daniyatili o’z kasbiga 
sadoqatli bo’lgan mohir pedagog kadrlarni tayyorlab voyaga yetkazish dolzarb 
muommolardan biri hisoblanadi. Ta’lim jarayonini isloh etish va mehnat bozorida 
talab qilinadigan yuqori malakali kadrlar tayyorlashda oliy o’quv yurtlari muhum 
o’rin egallamoqda. O’tgan davr mobaynida ularning soni ikki barovar ortdi va 
bugungi kunda mamlakatimizdagi 59 ta universitet hamda oliy o’quv yurtida 230 
mingdan ziyod talaba ta’lim olmoqda. 
Prezidentimiz Sh.M. Mirziyoyev ta’kidlanadiganidek: “Biz farzandlarimizni 
nafaqat jismoniy va ma’naviy sog’lom o’sishi, balki ularning eng zamonaviy 
intellektual bilimlarga ega bo’lgan uyg’un rivojlangan insonlar bo’lib, XXI asr 
talablariga to’liq javob beradigan barkamol avlod bo’lib voyaga yetishi uchun ularga 
zarur barcha imkoniyat hamda sharoitlarni yaratishni o’z oldimizga maqsad qilib 



qo’yganmiz”. Shu jihatdan mamlakatimizda oliy ta’lim tizimida olib borilayotgan 
islohatlar o’quv jarayoniha nosbatan o’zgacha mazmun, o’zgacha talab va o’zgacha 
pedagogik munosabatlarni kashf etadi. Bu jarayoni mazmun jihatdan avvalgidan 
tubdan farqlanadi.
Ilg’or pedogogik texnologiya “Ta’lim tog’risidagi” qonun va “Kadrlar 
tayyorlash milliy dasturi” asosida olib borilayotgan tubdan islohatlar asosiy 
yo’nalishlarining eng bosh harakatlantiruvchi kuchidir. Mamlakatimizda kimyo 
sanoatining kimyoviy ta’limni rivojlantirish bilan chambarchas va uzviy bog’liq. 
XXI asrga kelib ta’limning turli bo’g’inlarida (maktablar, akademik litseylar, kasb 
– hunar kollejlari va oliy o’quv yurtlari ) fizik ta’limni takomillashtirishni hayotning 
o’zi taqazo etmoqda. Chunonchi, hozirgi zamon odami qanday kasbni egallashdan 
qa’tiy nazar minglab turdagi tabiiy, sun’iy va sintetik usullarda olingan oziq – ovqat, 
dori – darmon, kiyim –kechak va sanoat mahsulotlaridan foydalaniladi. Mazkur 
mahsulotlarning fizik tarkibi va xossalarini har bir kishining bilishi ulardan to’g’ri, 
oqilona va tejamli foydalana olishlari uchun ham juda zarurdir [1]. 
Kurs ishining dolzarbligi: Biz kundalik hayotda turli xil fizik hodisalar,
qonuniyatlarga duch kelamiz. Hamma ham bu qonunlarni tushuna olavermaymiz,
shuningdek, deyarli e’tibor bermaymiz. Misol tariqasida erta tongda quyosh ufqqa 
ko’tarilib, tahminan 8 daqiqada quyosh nurining yerga yetib kelishi bilan tong otadi
va kechga borib quyosh uffqa botishi bilan kun qorayib tun boshlanadi. Bularning
barchasi fizik qonuniyatlar asosida ro’y beradi. Shuningdek kun davomida ko’pgina
fizik hodisalarga duch kelishimiz mumkin. Shulardan biri yorug’lik qonuniyatlari.
Bugungi shiddatli zamonda insonlarning tobora ehtiyoji ortib bormoqda. Xususan
energiyaga ham. Muqobil energiya manbalarini topish insoniyat oldidagi dolzarb
masalalardan hisoblanadi. Bu kabi masalalardan faqat ilmiy yondashibgina yechim
topish mumkin. Biz quyosh nuri energiyasidan foydalanishni boshladik. Quyosh
batareyalari bugungi kunda ko’pchilikni energiya manbayi bilan ta’minlamoqda.
Energiyaning bu turi ekologik toza va arzonroq hisoblanadi. Bulardan ko’rinib
turibdiki biz yorug’lik haqida ko’proq va chuqurroq o’rganishimiz kerak. 

Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling