Fizikadan masalalar 10 10-sinf masalalari va test savollari to`plami

a mg
Yechilishi:

5-masala
Asosi kvadratdan iborat bo‘lgan baland bo‘yli taxtacha gorizontal tekislikda turibdi. Faqat chizg‘ichdan foydalanib taxtacha va tekislik orasidagi ishqalanish koeffi tsiyentini qanday aniqlash mumkin?

h mg

Yechilishi:  teng bo’lsa siljiydiganda yiqiladi. 1/2   

6-masala
Jismga kattaligi 100 N dan bo‘lgan uchta kuch ta’sir qilmoqda. Agar birinchi va ikkinchi kuchlar orasidagi burchak 60o, ikkinchi va uchinchi kuchlar orasidagi burchak 90o bo‘lsa, kuchlarning teng ta’sir etuvchisini toping. (Javobi: 150 N).

Berilgan

Yechilishi:  nisbatan  bo’ladi.

F 60^0 F2 F3

7-masala
Uzunligi 10 m bo‘lgan kir quritish arqonida og‘irligi 20 N bo‘lgan kostum osilib turibdi. Kostum ilingan kiyim ilgich arqonning o‘rtasida bo‘lib, arqon mahkamlangan nuqtalardan o‘tgan gorizontal chiziqdan 10 sm pastda joylashgan. Arqonning taranglik kuchini toping. (Javobi: 500 N).

Berilgan 

Yechilishi: 5 m 10 m 10sm  mg

8-masala
Vertikal devorga arqon bilan osib qo‘yilgan yashik 4.23-rasmda ko‘rsatilganidek qola oladimi?

Berilgan x N N Mg

Yechilishi: Yo’q

9-masala
Uzunligi 10 m, massasi 900 kg bo‘lgan rels ikkita parallel tross bilan ko‘tarilmoqda. Troslardan biri relsning uchiga, ikkinchisi boshqa uchidan 1 m narida joylashgan. Troslarning

taranglik kuchlarini toping. (Javobi: 4 kN; 5 kN).

Berilgan 

Yechilishi: 

   mg

10-masala

Bir jinsli og‘ir metall sterjen buklandi va bir uchidan erkin osib qo‘yildi. Agar bukilish burchagi 90o bo‘lsa, sterjenning osilgan uchi vertikal bilan qanday burchak tashkil qiladi? (Javobi: tgα = 1/3).

Berilgan 

Yechilishi: P1d1= P2 d2   Javob: tgα=1/3

11-masala
Daryo suvi uning qaysi joyida tez oqadi: suvning sirtqi qismidami yoki ma’lum bir chuqurlikdami; daryoning o‘rtasidami yoki qirg‘oqqa yaqin joyidami? Chuqurda

12-masala

Suv keltirish tarmog‘i teshilib, undan tepaga suv otilib chiqa boshladi. Agar tirqish yuzasi 4 mm2, suvning otilib chiqish balandligi 80 sm bo‘lsa, bir sutkada qancha suv isrof bo‘ladi? (Javobi: 1380 l).

Berilgan t=24*3600s

Yechilishi

13-masala
Suv osti kemasi 100 m chuqurlikda suzmoqda. O‘quv mashqi vaqtida unda kichik tirqish ochildi. Agar tirqishning diametri 2 sm bo‘lsa unga suv qanday tezlik bilan kiradi? Tirqish orqali bir soatda qancha suv kiradi? Kema ichidagi bosim atmosfera bosimiga teng. (Javobi: 44,3 m/s; 50 m3).

Berilgan T=1 soat 

Yechilishi  yoki

14. O‘t o‘chirish uchun ishlatiladigan suv quvuridagi suv sarfi 60 l/min. Agar quvurdan chiqqan suv yuzasi 1,5 sm2 bo‘lsa, 2 m balandlikda suv yuzasi qanchaga teng bo‘ladi?

Berilgan V/t=60l/s S1=1,5·10^-4m^2 h=2m S2=?

Yechilishi:  

IV bobni yakunlash yuzasidan test savollari



3. Kuch yelkasi – bu….
A) richag uzunligi;
B) richagning aylanish o‘qidan oxirigacha bo‘lgan masofa;
C) kuch vektori yo‘nalishidan aylanish o‘qigacha bo‘lgan eng qisqa masofa;
D) richagga ta’sir etuvchi juft kuchlar orasidagi eng qisqa masofa.

6. Kuch momenti qanday birlikda o‘lchanadi?
A) Nyuton metr (N · m); B) Joul (J);
С) Vatt sekund (W · s); D) Joul/sekund (J/s).7. “Turli yuzali nayda oqayotgan siqilmas suyuqlik tezliklarining moduli, suyuqlik yuzalariga teskari proporsional bo‘ladi”. Bu tasdiqning nomi nima?
A) Oqim uzluksizligi tenglamasi; B) Torrichelli tenglamasi;
C) Bernulli tenglamasi; D) Magnus qoidasi.

10. Bo‘yi 5 m bo‘lgan sisterna tagiga jo‘mrak o‘rnatilgan. Jo‘mrak ochilsa undan suyuqlik qanday tezlik bilan otilib chiqadi?
A) 9,5 m/s; B) 95 sm/s; C) 9,8 m/s; D) 10 m/s.

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
J	A	C	C	D	B	A	C	C	D	D,C

5-mashq
1-masala
Matematik mayatnik 1 min 40 s ichida 50 marta tebrandi. Mayatnikning tebranish davri va siklik chastotasini toping. (Javobi: 2 s, π ).

Berilgan 

Yechilishi 

2-masala
Tebranma harakat tenglamasi x = 0,06cos100πt ko‘rinishda berilgan. Tebranma harakat amplitudasi, chastotasi va davrini toping. (Javobi: 6 sm, 50 Hz, 20 ms).

Berilgan  

Yechilishi A=0,06m=6sm

3-masala
Nuqta garmonik tebranma harakat qiladi. Eng katta siljish A = 10 sm, tezlikning eng katta qiymati  = 20 sm/s. Tebranishlarning siklik chastotasi va nuqtaning maksimal tezlanishi topilsin. (Javobi: 2 rad/s; 0,4 m/s2).

Berilgan  

Yechilishi

4-masala
Nuqta amplitudasi A = 0,1 m, davri T = 2 s bo‘lgan garmonik tebranma harakat qilmoqda. Siljish x = 0,06 m bo‘lgan momentdagi tezlik va tezlanish topilsin. (Javobi: 0,25 m/s; 0,6 m/s2)

Berilgan  

Yechilishi

5-masala
Davrning qanday bo‘lagida nuqtaning tezligi uning maksimal qiymatining yarmiga teng bo‘ladi? Garmonik tebranishlarning boshlang‘ich fazasi nolga teng. (Javobi: T).

Berilgan 

Yechilishi       

6-masala
Moddiy nuqta amplitudasi A = 5 sm bo‘lgan garmonik tebranma harakat qiladi. Agar nuqtaga F = 0,2 N elastik kuch ta’sir etsa, nuqtaning kinetik, potensial va to‘la energiyasi topilsin.

Berilgan 

Yechilishi   

7-masala
Bikrligi 100 N/m, yukining massasi 10 g bo‘lgan prujinali mayatnik ning tebranishlar chastotasi qanday (Hz)? (Javobi: 16 Hz).

Berilgan

Yechilishi 

8-masala
Agar prujinali mayatnik prujinasining yarmi kesib tashlansa, uning tebranishlari chastotasi qanday o‘zgaradi?

Berilgan

Yechilishi   ortadi.

9-masala
Matematik mayatnikning uzunligi 2,5 m, unga osilgan sharchaning massasi 100 g. Tebranish davri qanday (s)? (Javobi: 3,14 s).

Berilgan

Yechilishi 

10-masala

Tubida kichik teshigi bor suvli chelak arqonga osilgan holda tebranmoqda. Suvning kamayishi bilan tebranish davri qanday o‘zgaradi?

Berilgan

Yechilishi   demak 

11-masala
Bir xil vaqt oralig‘ida birinchi mayatnik 50 marta, ikkinchi mayatnik 30 marta tebrandi. Agar ularning biri ikkinchisidan 32 sm qisqa bo‘lsa, mayatniklarning uzunligini toping.

Berilgan

Yechilishi 

12-masala

Massasi 20 kg bo‘lgan o‘quvchi arg‘imchoq uchmoqda. Arg‘imchoq muvozanat vaziyatidan maksimum 1 m ga og‘ayotgan va munutiga 15 marta tebranayotgan bo‘lsa, tebranish davrining 1/12 qismidagi kinetik va potinsial energiyasini toping

Berilgan

Yechilishi