Fizikaviy kimyoning biologiya, ekologiyadagi axamiyati Reja

) izotеrmik jarayon (T=const) uchun:
b) izobarik (P=const) jarayon uchun:
v) adiabatik (Q=const) jarayon uchun
d) izoxorik (V=const) jarayonda ish bajarilmaydi, chunki,
Qv=∆U
ΔU=U2-U1
Qp=(U2-U1)+P(V2-V1)=(U2+PV2) - (U1+PV1)
Agar H=U+PV deb ishoralansa, unda (H- ental’piya deyiladi):
Qp=H2-H1=∆H
Termokimyo. Gess qonuni.
Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effektini va uning turli omillar bilan qanday bog’lanishini o`rganadigan fan termokimyodir.
Issiqlik chiqishi bilan boradigan reaksiya ekzotermik reaksiya deb, issiqlik yutilishi bilan boradigan reaksiya esa endotermik reaksiya deb ataladi.
Reaksiya vaqtida ajralib chiqadigan yoki yutiladigan maksimal issiqlik reaksiyaning issiqlik effekti deb yuritiladi.
Kimyoviy reaksiyaning issiqlik effekti j/mol yoki kJ/mol bilan ifodalanadi.
Rus olimi G.I.Gess 1836 yilda, tajriba asosida, quyidagi qonunni ta’rifladi:
Kimyoviy reaksiyalarning turg’un hajm va turg’un bosimdagi issiqlik effekti sistemaning boshlang’ich va oxirgi holatiga bog’liq bo’lib, jarayonning borish yo’liga, qanday oraliq bosqichlar orqali borganligiga bog’liq emas.
Gess qonunidan quyidagi xulosalar kelib chiqadi
Lavuazye-Laplas qonuni Kimyoviy birikmaning parchalanish issiqlik effekti ∆H2.1 uning hosil bo'lish issiqlik effekti ∆H1.2 ga absolyut son jihatidan teng bo‘lib, ishora unga qarama-qarshi qiymatga egadir.
∆H=∆H1.2 + ∆H2.1 =0;
∆H1.2= - ∆H2.1
Ikkita reaksiya borayotgan bo‘lsa va u har xil oxirgi holatga olib kelsa, bu ikki reaksiya issiqlik effektlarining ayirmasi 1-oxirgi holatdan 2-siga o’tish issiqlik effektiga AH32 teng.
Har xil boshlang‘ich holatga ega bo‘lgan ikki reaksiya issiqlik effektlarining ayirmasi bir boshlang‘ich holatdan ikkinchisiga o’tish issiqlik effektiga teng.
Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti mahsulotlar hosil bo‘1ish issiqliklarining yig'indisi bilan boshlang‘ich moddalar hosil bo'lish issiqliklari yig’indisi orasidagi ayirmaga teng:
Har qanday reaksiyaning issiqlik effekti boshlang‘ich moddalar yonish issiqliklari yig'indisi bilan mahsulotlar yonish issiqliklari yig'indisining ayirmasiga teng: