Fiziologiya fanidan davolash ishi, pediatriya, tibbiy profilaktika, tibbiy biologiya va stomatologiya fakultetlari studentlari uchun yozma-og’zaki so’rov nazorat savollari

44. Nerv tolalarining tuzilishi; turlari va fiziologiyasi 
*39-savol javobiga qarang 
45. Nerv tolasidan impulsning o’tish qonunlari 
*43-savol javobiga qarang 
46. Asab markazi va uning xususiyatlari; 
Asab tolalarining asosiy elektr xususiyat
lari quyidagilardir:
• Qoʻzgʻaluvchanlik, ya’ni elektr impulslarini hosil qilish qobiliyati (harakat potentsiali)
• Oʻtkazuvchanlik, ya’ni nerv tolalarining hosil boʻlgan elektr impulslarini butun uzunligi boʻylab tarqatish 
qobiliyati. 
Qoʻzgʻaluvchanlik – nervni ma’lum bir stimul (mexanik, issiqlik, kimyoviy yoki elektr boʻlishi mumkin) bilan 
qoʻzgʻatilganda nerv signalini (elektr impulslari yoki harakat potentsiali deb ataladigan) hosil qilish bilan javob 
berish qobiliyati. Eksperimental tadqiqotlarda elekt
r stimuli koʻproq ishlatiladi, chunki uning kuchi va chastotasini 
aniq boshqarish mumkin. 
Qoʻzgʻaluvchanlikni (harakat potentsiali hosil boʻlishini) muhokama qilishdan oldin, 
nerv tolasidagi elektr 
potentsialini tinchlik holatida, ya’ni uni qoʻzgʻalishdan oldingi - tinchlikdagi membrana 
potentsialini bilish 
foydali boʻladi. 

---

Mahmud Yazdanov 
https://t.me/Makhmud_Yazdanov

 [phone]
Oʻtkazuvchanlik nerv tolasi boʻylab nerv impulsini (harakat potensiali) depolyarizatsiya toʻlqini sifatida tarqalishi 
bilan bogʻliq.
47. Tormozlanish turlari va fiziologiyasi; 
Tormozlanish – qo’zg’alish natijasida amalga oshadigan aktiv nerv jarayonida boshqa qo’zg’alish to’lqinini 
pasayishi. I.M.Sechenov eritrositlar gemoglobini faqatgina kislorodni tashimay, balki karbonat angidridni ham 
tashishini aniqladi. Charchash jarayonini o’rganib faol dam olish ahamiyatini ko’rsatib berdi. 1862 yili markaziy 
nerv tizimida tormozlanish jarayonini ochgan. Tormozlanish jarayonining mexanizmiga qarab postsinaptik,