Flot a chalinar, aftidan, saroy ostidagi yergulalarda asla asozlar ishlamoeda edi

Sal^ol—oevda atsiladigan oltin xal^a.
Kampir ^ullari ^altirab, yana lablariga piyola tutdi.
—Senga ne buldi, bolajonim?..
Bonuning yuragiga tekkan chug endi misoli ^izdirilgan temirga aylanib, ichaklarini jaz-jaz kuydira boshlagan edi. U betonit bulib boshini kutardi. Nazarida, butun me^monxona, shiftdagi oltin k,andil, tokchalardagi bil- lur idishlar, devorlarga osilgan sheroziy gilamlar, ^ammasini ut olgan, ^ammasi lovillab yona boshlagan edi. Uyni tutgan bu ut orasida otining buynini kucho^ab, pitirlab yotgan ^alandar K^aR^ыoN^iy kuriyadi...
—Enajon!
—Enajon degan tilginangdan urgilay! Suv beraymi? Mana suv...
—Enajon!—Xurshida bonu alla^anday chara^lab ketgan kuzlarini kampirga tikdi.—Enajon, men ulamen. Ulsam... buvamga tilagimni ayting...
—Kaydagi suzlarni aytasen, bolam!..
—Ylsam... Gurim ^alandar... Kalandar ^arno^iyning guri bilan... bir bulsin!
—Bolam! Bolajonim! Bu suzni ^aydan topding? K,aysi Kalandar?..
Xurshida bonu kungli ozib u^chidi-yu, uzini tutib, kuzlarini yumdi.
—Nechuk esingizdan chiodi, enajon? Dadamning shogir- di... Musofir shoir K^alanDar... gurmmiz bir bulgay...— Xurshida bonu gapirolmay, mis jomga g^arab talpindi.
Kampir bir zum kuzlarini katta ochib kotib koldi, sung, faryod solganicha, tash^ariga otildi...
27
Usha kuni SSsaroy yonvdagi >;ovlisiga kelgan Ali Kushchi, namozi asrdan keyin issi^ro^ kiyinib, uydan chik;di. U mavlono Mu^iddinni kurishga az$d silgan edi. Mavlono Mu^iddin k;ancha xisnat ^shtmasin, nomiga mu- nosib ^ancha tubanliklarga bormasin, uning a^ldan ozib, zanjirband ^ilinganini eshitgan Ali KU^ShChI chidab turolmadi. Oradan nimalar utmasin, ular salkam chorak asr bordi-keldi ^ilishgan, bir madrasada ta’lim olib, ta’lim berishgan edi. Shu sababdanmi, bosh^ami, mavlono Mu^iddin tugrisidagi gaplar uni titratib yubordi. Ayni zamonda mavlono Mu^iddinning ag^ldan oeishi tugrisi- dagi, xususan, rasadxonadagi kufr kitoblarni yondirish marosimiga kirib borib, ^azrat Nizomiddin Xomush bilan sha^zodaga aytgan gaplari ^a^idagi mish-mishlarni eshitganda Ali ^ushchining xayoliga yana usha eski uylar keldi: ^a, bu foniy dunyoda va adolat yus, degan suzlar bekor! Yaxshilikka yaxshilik, yomonlikka yomonlik ^aytgusidur! Va lekin... Lekin bu uylar uning ^albida tunov kungiday isyonkor tuygular emas, aksincha, alla^an- day ma’yus ^islar uygotdi. ^ay^ot! Mavlono Mu^iddinday utkir fozil, ' falakiet va ilmi riyoziyot bobida yuksak chuzdilarni zabt etgan zukko alloma bu ^a^itsatni bil- masa yo bilmo^an ^ur^sa ne chora?
Ali K,ushchi z^ar e^timolga ^arshi, Salo^iddin zargar- ning uyiga tugri boradigan katta kuchalardan yurmay, aylanma yullar va tor kuchalardan ketdi. Shax,ar bundan yetti-sakkiz oy mu^addam ^anday bulsa shunday, mub^am bir ^ayot kechirar, kucha va guzarlarda odam siyrak, rastalar, dukonlar yopi^, ^ammayo^ jimjit edi, lekin bu jimlikdan ^andaydir sovus bir ta\likaning nafasi kelar, shuning uchun \am ^ammayo^ ta^a-ta^ berkilgan. Fa^at kunlar uzaygan, iligan, vak,t namozi asrdan utsa ^am, ^ali shafa^ sunmagan, sha^ar ^arir nimpushti darparda bilan uralganday tini^ ;izgish shu’laga chumilgan edi.
"Boga shamol" tomondan yurgan Ali ^ushchi, Salo^iddin zargar guzariga ya^inlashib dolgan edi, kucha yuzidab, eshiklardan biri ochilib, boshiga sunduz tel pak, egiiga kimxob tun kiygan, yum-yumalo^ bir odam chikush. Ali ^ushchi uzini kurib-kurmaganlikka olib, utib ketmo^chi edi, lekin kimxob tunli yum-yumalo^ odam, pildirab kelib *^ul ^ovushtirdi.
—E-e, assalomu alaykum, birodari aziz!..
Ali 1^ushchi bir zum garangsib ^oldi.
Pildirab kelib ta’zim silgan kimxob tunli bu yum-yumalo^ kimsa... bundan yetti oy mu^addam darveshlar xir^asiga uranib, yashirinib yurgan shoir Miryusuf Xil- vatiy edi...
—Siz zoti sharifni ^ibsda kup aziyat chekmish, deb eshitgan edim, kurib biser masrur buldim, mavlono, biser masrur buldim...
—Olloga shukur,—dedi Ali K^ushchi, nima deyishini bilmay.
—Barcha ilm afgani tazyi^ ^ilgan ul xunxur padar- kushdan ^azar, al^azar! Ammo taxtimizning valiaadi Mirzo Abdullo kup so^ibi karam, kup olijanob zot deb eshitgan edim, sizni kurib bunga imonim komil buldi, mavlono...