Fotometriya qonunlarini o‘rganish. Ishning maqsadi

ISHNING BAJARILISH TARTIBI 
1. Fotometr optik skamening o‘rta qismiga masshtab bo‘yicha o‘rnatiladi. 
2. Fotometrning ekrani markazidan o‘tuvchi gorizontal o‘qqa markazlari 
to‘g‘ri keladigan qilib, uning ikkala tomoniga ikkita cho‘g‘lanma elektr lampa 
o‘rnatiladi. 
3. Yorug‘lik kuchi ma’lum etalon lampa fotometr ekranidan biror
(30-50 
sm) masofada o‘rnatiladi va bundan keyin uning o‘rni o‘zgartirilmaydi. 

---

4. Yorug‘lik kuchi aniqlanadigan lampa beradigan yorug‘lik oqimini 
o‘zgartirish maqsadida uni avtotransformator orqali beriladigan kuchlanish bilan 
ta’minlanadi. 
5. Ikkinchi lampaga avtotransformator orqali kerakli kuchlanishni uzatish 
uchun u elektr tarmog‘iga ulanadi. 
6. Cho‘g‘lanma lampa yorug‘lik kuchining turli yo‘nalishlarda turli 
qiymatlarga ega bo‘lishini hisobga olib, etalon va yorug‘lik kuchi aniqlanadigan 
lampalarning spirallari bir-biriga parallel qilib o‘rnatiladi. 
7. Sirtlarning yoritilganliklari tenglashguncha fotometr chap yoki o‘ng 
tomonga siljitiladi. Optik skame shkalasidan 
va 
aniqlanadi. 
8. Tajriba 
va 
ning har xil qiymatlarida uch marta takrorlanadi. 
9.
formula bo‘yicha 2-lampaning yorug‘lik kuchi hisoblanadi. 
10. Absolut va nisbiy xatoliklar aniqlanadi. Olingan natijalar jadvalga 
kiritiladi. 
Tr R
1
[m] R
2
[m] 
I
1
[kd] 
I
2
[kd] I
2o’rt
[kd] Δ I
2
[kd] ΔI
2o’rt
[kd] 
ε 
(%) 
1 
… 
 
NAZORAT SAVOLLARI 
1. Yorug‘lik deb nimaga aytiladi? 
2. Fotometriya deb nimaga aytiladi? 
3. Yorug‘lik oqimi deb nimaga aytiladi? Xalqaro birliklar sistemasida qanday 
o‘lchov birligida o‘lchanadi? 
4. Yorug‘lik kuchining ta’rifini ayting? U xalqaro birliklar sistemasida qanday 
o‘lchov birligida o‘lchanadi? 
5. Nuqtaviy manba to‘la yorug‘lik oqimining yorug‘lik kuchi orqali ifodasini 
yozing? 
6. Yoritilganlik deb nimaga aytiladi? U xalqaro birliklar sistemasida qanday 
o‘lchov birligida o‘lchanadi?