Fotometriya qonunlarini o‘rganish. Ishning maqsadi

---

1-Laboratoriya ishi 
FOTOMETRIYA ASOSLARI. FOTOMETRIYA QONUNLARINI 
O‘RGANISH. 
Ishning maqsadi: fotometriya qonunlarini o‘rganish, Lyummer-Brodxun 
fotometri yordamida cho‘g‘lanma lampochkaning yorug‘lik kuchini aniqlash. 
Kerakli jihozlar: Lyummer-Brodxun fotometri, optik skame, ma’lum 
yorug‘lik kuchiga ega bo‘lgan etalon cho‘g‘lanma lampa, yorug‘lik kuchi 
aniqlanuvchi cho‘g‘lanma lampa, yorug‘lik filtrlari. 
QISQACHA NAZARIYA VA ISHNING MAQSADI 
 
Fotometriya deb yorug‘lik oqimini o‘lchash va boshqa fotometrik 
kattaliklarni miqdoriy jihatdan aniqlash masalalari bilan shug‘ullanadigan 
optikaning bo‘limiga aytiladi. 
Cho‘g‘langan jismlar, lyuminofor moddalar yoki elektr maydonidagi 
siyraklashgan gazlar nurlanish energiya manbalari sifatida xizmat qiladi. 
O‘rganilayotgan masala xarakteriga bog‘liq holda yorug‘likning u yoki bu manbai 
tanlanadi. Manbaning o‘lchami kuzatilayotgan masofaga nisbatan juda kichik 
bo‘lgan hollarda fotometrik hisoblashlarni ancha soddalashtirish mumkin. U holda 
manba tomonidan nurlanayotgan yorug‘lik oqimi barcha yo‘nalishlarda bir xil 
bo‘ladi va manbadan tarqalayotgan yorug‘lik to‘lqin sirtini sferik deb qarash 
mumkin. Yuqorida keltirilgan shartlarni qanoatlantiradigan yorug‘lik manbaiga 
nuqtaviy manba deyiladi. 
Fotometriyada ko‘zga ko‘rinadigan nurlanishni xarakterlash uchun yorug‘lik 
oqimi Ф, yorug‘lik kuchi I, yoritilganlik E, ravshanlik R, yorqinlik B kabi fizik 
kattaliklar qo‘llaniladi. 
1. 
Yorug‘lik 
oqimi. 
Yorug‘lik 
oqimi 
manbaning 
asosiy 
xarakteristikalaridan biridir. Yorug‘lik oqimi deb, manbaning birlik sirtidan vaqt 
birligi ichida tarqalayotgan yorug‘lik energiyasiga aytiladi. 

---

(1) 
Barcha yo‘nalishlarda manbadan tarqalayotgan to‘la yorug‘lik oqimi 

quyidagicha aniqlanadi (1-rasm) 
1-rasm 

∫ (2) 
Yorug‘lik oqimi lyumen(lm)larda o‘lchanadi: