2.Xronologiya, numizmatika, metrologiya, paleografiya, tarixiy geografiya,
tarixiy metrologiya, sfragistika.
Xronologiya
– turli xalqlarning turli tarixiy davrlarda vaqtni qanday hisoblashgani,
kalendarlari, tarixiy voqealarning sanalarini aniqlaydi. Xronologiya yunoncha
sо‘z bо‘lib, “xronos”
– vaqt, “logos”-
fan, ya’ni vaqtni о‘rganish haqidagi fandir.
Xronologiya vaqtni
о‘rganadigan
fan sifatida XVI asrda vujudga keldi. Xronologiya vaqtni
о‘rganish,
hisoblash haqidagi fan sifatida ikki qismga bо‘linadi:
astronomik (matematik) va tarixiy xronologiYа.
Astronomik xronologiya - osmon jismlarining siljishini matematik hisob asosida
astronomik davrning vaqtini aniqlaydi.
Numizmatika
- tangalar xaqidagi fandir. U lotincha “numisma”
sо‘zidan olingan bо‘lib, tanga ma’nosini bildiradi. Numizmatlar tangalardagi
rasmlar (tip), yozuvlar (izoh), ularning og‘irligi, о‘lchami, metall sifati, kim
tomonidan zarb etilganligi, qachon va qayerda muomalada bо‘lganligi kabilarni о‘rganadilar.
Numizmatik izlanish asosida tangalardan tarix va madaniyatga oid bо‘lgan
ma’lumotlarni aniqlash mumkin. Qog‘oz pullarni
bonistikaо‘rganadi.
Tanga - bu
belgilangan normadagi metall quymasi. U о‘zining og‘irligi, qiymatiga, sifat
tarkibiga ega bо‘lgan qonuniy muomala vositasi hisoblanadi.
Pul, qiy mat о‘lchovi,
muomala vositasi, xazina tо‘plash, tо‘lov vositasi, jahon puli vazifalarini
bajaradi. Tangalar fanning turli sohalari,
jumladan tarix, arxeologiya, siyosiy iqtisod, tilshunoslik san’atshunoslikka oid
masalalarni hal etishga yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
