Frazeologik birliklar va ularning shakllanish etimologiyasi mundarija

1. Frazeologiya lingvistik tadqiqot ob'ekti sifatida

1.1 Frazeologiyaning predmeti va vazifalari

phrasis (nutq) va logos (ta'lim) so'zlaridan olingan . Bu atama tilning frazeologik tarkibini oʻrganishga bagʻishlangan tilshunoslik boʻlimiga, yaʼni. bu fanning o`rganish predmeti frazeologik birliklarning semantik, morfologik va stilistik xususiyatlari hisoblanadi. Frazeologiya ma'lum bir tilga, har qanday yozuvchi yoki adabiy asarga xos bo'lgan frazeologik birliklar majmui deb ham ataladi. Frazeologiya - tilning frazeologik tarkibini o'rganadigan fan.
Mustaqil lingvistik fan sifatida frazeologiya nisbatan yaqinda paydo bo'lgan. Turli tillarning frazeologik fondini har tomonlama o‘rganish tilshunoslik fani sifatida frazeologiyaning vazifalaridan biridir.
Bu fan frazeologik birliklarning turg'unligi, frazeologizmlarning izchilligi va frazeologik birliklarning semantik tuzilishi, ularning kelib chiqishi va asosiy vazifalari kabi jihatlarni o'rganish bilan shug'ullanadi.
Frazeologiyaning eng murakkab tarmoqlaridan biri frazeologik birliklarni tildan tilga tarjima qilish bo‘lib, bu fanning frazeologik birliklarini o‘rganishda katta tajriba talab qiladi.
Frazeologiya frazeologik birliklarni o'rganish usullarini, ularni taqsimlash tamoyillarini, tasnifini va frazeografiyasini - lug'atlarda tavsiflarni ishlab chiqish bilan shug'ullanadi. Bu fan frazeologik birliklarning birlamchi, boshlang‘ich shakllari va ma’nolarini o‘rganish , mavjud barcha yodgorliklar uchun ularning manbalarini aniqlash bilan shug‘ullanadi. Shuningdek, u til mavjudligining turli davrlarida ulardan foydalanishning frazeologik birliklarini aniqlashga , shuningdek, til rivojlanishining ma'lum bir tarixiy davrida frazeologik tarkibning hajmini va uning tartib tizimini aniqlashga harakat qiladi.
Frazeologik tizimda til birligi frazeologik birlik yoki frazeologik birlikdir. To‘plamli iboralar yoki frazeologik birliklar so‘zlarning yagona yaxlit ma’noga ega bo‘lgan va bitta sintaktik vazifani bajaradigan ekspressiv birikmalaridir. Frazeologik birikmaning barqarorligi deganda unga berilgan leksik tarkibning o'zgarmasligi, ekspressivlik ostida - hissiy va baholovchi bo'yoqning mavjudligi tushuniladi. Bu iboralar nutqda tayyor leksik birlik sifatida qo‘llanib, yaxlit ma’noga ega bo‘lib, ko‘pincha uning tarkibiga kiruvchi so‘zlarning ma’nosi bilan umumiylik kam.
Frazeologiya til xazinasidir. Frazeologik birliklarda nafaqat tilning tarixi, balki unda so‘zlashuvchilarning xususiyatlari, mentaliteti, milliy xarakteri, madaniyati va turmush tarzining o‘ziga xosligi ham o‘z aksini topadi.
Frazeologik birliklar tilning yuqori ma'lumotli birliklaridir, shuning uchun ularni "bezatish" deb hisoblash mumkin emas, garchi bunday talqin ba'zi asarlarda mavjud bo'lsa-da, lekin eskirgan deb hisoblanadi. Frazeologik birliklar lingvistik universallardan biridir, chunki frazeologik birliklar har bir tilda mavjud.
Frazeologiya murakkab fan bo‘lib , o‘ziga xos tadqiqot uslubini, shuningdek, grammatika, stilistika, fonetika, til tarixi, o‘lkashunoslik, leksikologiya kabi fanlar ma’lumotlaridan foydalanishni talab qiladi.