Friksion uzatmalarni mustahkamlikka hisoblash, kontakt va eguvchi kuchlanish bo'yicha mustahkamlikka hisoblash

6.1-shaklda eng oddiy boshqarilmaydigan friksion uzatma keltirilgan. U parallel vallarga ornatilgan silliq silindrik sirtli ikki katoklardan iborat.

• 6.1-shaklda eng oddiy boshqarilmaydigan friksion uzatma keltirilgan. U parallel vallarga ornatilgan silliq silindrik sirtli ikki katoklardan iborat.
• 6.2-shaklda oqlari kesishuvchi vallarda joylashgan konussimon gildirakli friksion uzatma korsatilgan.

Silliq silindrik g`ildirakli friksion uzatmalarda (6.1-shakl).

Silliq silindrik g`ildirakli friksion uzatmalarda (6.1-shakl).

bu yerda = 0,01...0,03 sirpanish koeffisienti; K − ilashish zaxirasi; kuch uzatadigan uzatmalarda K ≈ 1,25…1,5; priborlarning uzatmalarida K ≈ 3.

•  

Friksion uzatmalarning afzalliklari: tuzilishi oddiy, harakat ravon va shovqinsiz uzatiladi; ishlash jarayonida uzatish nisbatini ma’lum chegarada ozgartirish mumkin. Lekin ularning bir qator kamchiliklari ham mavjud. Ish bajaruvchi detallari tez va notekis eyiladi, val va tayanchlarga tushadigan kuch qiymati katta; sirpanish hodisasi mavjud bolganligidan uzatish nisbati ozgarmas qiymatga ega emas. Foydali ish koeffisienti kichik (=0,80…0,92), gildiraklarni bir-biriga ma’lum kuch bilan siqib turish uchun maxsus moslama zarur

Friksion uzatmalarning afzalliklari: tuzilishi oddiy, harakat ravon va shovqinsiz uzatiladi; ishlash jarayonida uzatish nisbatini ma’lum chegarada ozgartirish mumkin. Lekin ularning bir qator kamchiliklari ham mavjud. Ish bajaruvchi detallari tez va notekis eyiladi, val va tayanchlarga tushadigan kuch qiymati katta; sirpanish hodisasi mavjud bolganligidan uzatish nisbati ozgarmas qiymatga ega emas. Foydali ish koeffisienti kichik (=0,80…0,92), gildiraklarni bir-biriga ma’lum kuch bilan siqib turish uchun maxsus moslama zarur

•  

Doimiy uzatish nisbatiga ega friksion uzatmalar amalda kam qollanadi. Ularni asosan ravon, shovqinsiz ishlaydigan, aylanishlar davrida zarbsiz ilashish talab etiladigan maxsus priborlarning kinematik zanjirlarida qollaniladi. Kuch uzatuvchi uzatmalarda ularni tishli uzatmalar bilan taqqoslanganda olchamlari katta, ishonchliligi va foydali ish koeffisienti past boladi.