Fuqarolik qonunchiligi. Tadbirkorlik / Majburiyat huquqi. Majburiyatlarning alohida turlari] 3-kichik bo‘lim

1143-modda. Meros olishda erning (xotinning) huquqi
Vasiyatnoma yoki qonun bo‘yicha erga (xotinga) tegishli bo‘lgan vorislik huquqi uning meros qoldiruvchi bilan nikohdagi holatiga bog‘liq boshqa mulkiy huquqlariga, shu jumladan nikohda bo‘lib, birgalikda orttirilgan mol-mulkning muayyan qismiga nisbatan bo‘lgan mulk huquqiga daxl qilmaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
(1143-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2004-yil 27-avgustdagi 671-II-son Qonuniga muvofiq chiqarib tashlangan — O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami, 2004-y., 37-son, 408-modda)
1144-modda. Qonun bo‘yicha meros olinganida merosni muhofaza qilish va uni boshqarish
Mol-mulkning bir qismi vasiyatnoma bo‘yicha meros qilib olingan taqdirda, meros qoldiruvchi tomonidan tayinlangan vasiyatnoma ijrochisi butun merosni, shu jumladan uning qonun bo‘yicha vorislik tartibida o‘tadigan qismini ham muhofaza qiladi va boshqaradi.
Ushbu Kodeksning 1131-moddasiga muvofiq vasiyatnoma bo‘yicha merosxo‘rlar yoki sud tomonidan tayinlangan vasiyatnoma ijrochisi, agar qonun bo‘yicha merosxo‘rlar merosning qonun bo‘yicha vorislik qilish tartibida o‘tadigan qismiga nisbatan ko‘rsatilgan majburiyatlarni ijro etish uchun meros boshqaruvchisini tayinlashni talab qilmasalar, umuman butun merosni muhofaza qilish hamda uni boshqarish majburiyatlarini amalga oshiradi.
Merosni boshqaruvchi qonun bo‘yicha merosxo‘rlardan bir yoki bir nechtasining iltimosiga binoan meros ochilgan joydagi notarius tomonidan tayinlanadi. Merosni boshqaruvchi tayinlanishiga yoki bu ish uchun tanlangan nomzodga rozi bo‘lmagan qonun bo‘yicha merosxo‘r merosni boshqaruvchi tayinlanishiga qarshi sudga murojaat etishga haqli.
Agar qonun bo‘yicha merosxo‘rlar bo‘lmasa yoki noma’lum bo‘lsa, mahalliy davlat hokimiyati organi yoki fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organi merosni boshqaruvchi tayinlanishini so‘rab notariusga murojaat etishi lozim. Qonun bo‘yicha merosxo‘rlar hozir bo‘lganlari taqdirda, ularning talabi bilan merosni boshqaruvchi meros hisobidan zarur bo‘lgan xarajatlar va oqilona haq to‘langan holda chaqirib olinishi mumkin.
Merosni boshqaruvchi ushbu Kodeksning 1131-moddasida nazarda tutilgan vakolatlarni, agar qonun bo‘yicha vorislik xususiyatlaridan boshqacha tartib kelib chiqmasa, vasiyatnomani ijro etishga nisbatan amalga oshiradi.
Merosni boshqaruvchi merosni muhofaza qilish va uni boshqarishga doir zarur xarajatlarni meros hisobidan undirish, agar merosxo‘rlar bilan kelishuvida boshqa tartib nazarda tutilgan bo‘lmasa, haq ham olish huquqiga egadir.
[OKOZ: