G. I. Ishmuradova, G. M. Mirzayeva

II. 2. “Mis va uning qotishmalari” mavzusini  

muammoli o’qitish  texnologiyasi  

 

   

Kasb-hunar ta`limi tizimida mutaxassisik fanlarini o’qitish 

jarayonida  muammoli  ta`lim  texnologiyasidan  foydalanish 

malakali  mutaxassislar  tayyorlashda  katta  ahamiyatga  ega. 

Muammoli ta`lim texnologiyasi talabalarning  nafaqat auditoriya-

dagi,  balki  auditoriyadan  tashqaridagi  mustaqil  ishini  faollash-

tiradi.  U  quyidagi  bosqichlarni  o’z  ichiga  oladi:  muammoli 

vaziyatni  keltirib  chiqarish,  vaziyatni  kuzatish  va  tavsiflash, 

vaziyatni  tahlil  qilish  uchun  malumotlar  to’plash,  muammoni 

yechish  usullarini  aniqlash  va  uni  amalda  qo’llash,  mavjud 

bo’lgan malumotlar asosida muammo yechimini topish, muammo 

yechimini  tavsiflash  va  unga  har  tomonlama  baho  berish. 

Muammoli ta`lim texnologiyasi asosida tashkil qilingan darslarda 

o’quv  bahsi,  munozara,  aqliy  hujum  metodlaridan  foydalanish 

mumkin.  Kasb-hunar  kollejlarida  mutaxassislik  fani,  xususan, 

“Materialshunoslik”  fanini  o’qitishda  ham  muammoli  ta`lim 

texnologiyasidan foydalanish mumkin. 

Quyida  biz  “Mis  va  uning  qotishmalari”  mavzusida 

o’tkazilgan muammoli darsning borishini yoritamiz. 

Darsning  tashkiliy  qismidan  so’ng,  o’qituvchi  talabalarni 

sonli guruhlarga ajratadi va guruh sardorlarini belgilaydi. Talaba-

lar diqqatini bilishga yo’naltiruvchi bir necha muammoli savollar 

yozilgan quyidagi kartochkalarga  qaratadi: 

1.

 

Mis qanday metallar jumlasiga kiradi? 

2.

 

Misning issiqlik va elektr o’tkazuvchanligi, plastikligi, 

korroziyabardoshligi qanday bo’ladi? 

3.

 

Misdan fan va texnikada, turmushda nima maqsadlarda 

foydalaniladi? 

4.

 

Mis  konlarini sanab bering. 

Guruhdagi  talabalar  shu  savollar  yuzasidan  maslahatlashib,  o’z 

fikrlarini  umumlashtiradilar.  Har  bir  guruh  sardori  guruh  fikrini 

bayon etadi. 

ish shariotida ishlashini ya`ni ishqalanuvchan, ish sirti moylovchi 

materialni  ushlab  turadigan  bo’lishi  lozim  degan  javoblarni 

beradilar. O’qituvchi talabalarni javoblarini to’ldirib, podshipnikni 

ishlash  sharoiti  haqida  ya`ni  aylanuvchi  val  materiali  bilan 

ishqalanish koeffitsenti kichik bo’lishi, suyuqlanish temperaturasi 

yuqori  bo’lishi  kerakligi  haqida  gapirib,  antifriktsion  materiallar 

to’g`risida tushuncha beradi. 

Shundan  so’ng,  o’qituvchi  o’quvchilarning  mustaqil 

ishlarini  tashkil  qilishi  maqsadga  muvofiq.  Buning  uchun 

Antifriktsion  materiallarning  xossalari,  markalanishi,  ishlash 

sharoiti  va  qo’llanilish  sohalari  haqidagi  nazariy  bilimlarni 

o’rganishga  kirishiladi.  O’qituvchi  talabalarga  darslikdan  va 

maruza  matnidan  foydalanib  quyidagi  jadvalni  to’ldirish  va 

izohlashni taklif etadi. 

4 –jadval