30
joylashmaganligidan geografik meridian bilan magnit meridiani orasida qandaydir
burchak hosil bo’ladi. Bu burchak magnit strelkasining (milini) og’ish
burchagi
deyiladi.Magnit meridianining yo’nalishi magnit strelkasini yo’nalishiga to’g’ri
keladi. Yer yuzida farazan o’tkazilgan geografik meridianning biror nuqtasiga
magnit mili o’rnatilsa, u geografik meridiandan g’arbga og’ishi, ya’ni g’arbiy
(manfiy) bo’lishi yoki sharqqa og’ishi, ya’ni sharqiy (musbat) bo’lishi mumin. (3.7-
rasm) magnit milining og’ish burchagi turli nuqtalarda turlicha bo’ladi. MDH
territoriyasida magnit milining og’ish burchagi 0 dan ±25
o
gacha o’zgaradi.
Masalan, Boltiq dengizi sohillarida 0
o
, Toshkentda +5
o
,6
o
,
Kara dengizi
sohillarida +25
o
dir. Magnit milining turli nuqtalardagi og’ish burchagi vaqt o’tishi
bilan o’zgaradi. Bu asriy, yillik, sutkalik va tasodifiy o’zgarishdan iborat. Yerning
magnit qutbi asrlar davomida o’zgarib turishi sababli magnit mili taxminan besh asr
davomida geografik meridiandan sharqqa yoki g’arbga tomon 22
o
,5 gacha og’gan.
Buni asriy og’ish deyiladi.MDH territoriyasida magnit milining yil mobaynida
og’ishi 3’-7’minutlar
atrofida, sutkalik og’ishi esa MDH territoriyasining o’rta
qismlarida 15’ gachadi. Shunga ko’ra MDH territoriyasida magnit mili bilan chiziq
yo’nalishi taxminan 15’ gacha aniqlikda oriyentirlanishi mumkin. Ma`dan konlari
Do'stlaringiz bilan baham: