G shaxmurova, I. Azimov, U. Raxmatov

Gemoglobin, qondagi kislorod miqdori bo‘yicha masala va mashqlar yechish metodikasi

2. 
   Sportchining tanasidagi qonning miqdori 6000 ml, gemo­globin konsentratsiya 14.5 % ni tashkil etadi. Tanadagi umumiy gemoglobin miqdorini toping.
   

Yechilishi:
Agar 100 g. qonda 14,5 g. gemoglobin bo‘lsa masalani yechimi quyidagicha amalga oshadi

5. 
   g. : 100 ml • 6000 ml. = 870 g.
   

Javob: 870 g.

3. 
   100 ml qonda qancha miqdor temir bo‘ladi? Agar qondagi gemoglobin miqdori 13, 8 % ga teng bo‘lsa.
   

Yechilishi:
Ma’lumki 1 g. gemoglobinda 3,5 mg temir bo‘ladi. Masalani yechamiz:

8. 
   g. : 100 ml • 3,5 mg/g = 48, 3 mg/100 ml.
   

Javob: 48, 3 mg/ 100ml.

4. 
   Tarkibida 14.2 % gemoglobin bo‘lgan qon tarkibidagi kislorod miqdorini aniqlang.
   

Yechilishi:
lg. gemoglobin 1,34 ml. kislorodni o‘ziga biritirishima’lum bo‘lsa masala quyidagicha yechiladi:
14,2 :100 ml. • 1,34 ml. 0₂ = 19,312 ml. 0₂/100ml.
Javob: 19.312ml. 0₂/100ml.

5. 
   Arterial qondagi kislorod miqdori 21 % ni tashkil etsa, qondagi gemoglobin konsentratsiyasini aniqlang.
   

Yechilishi:
Agar lg. gemoglobin 1,34 ml. kislorodni biriktirishi ma’lum boTsa masala yechimini topish mumkin:
21 ml. 0₂: 1,34 ml. 0₂ = 15, 67 g./ЮО ml.
Javob: 15, 67 g./ЮО ml.

6. 
   Arterial qon tarkibida kislorod miqdori 20% ga teng, venoz qon tarkibida esa 15%. To‘qimalarda sarf bo‘lgan kislorod miqdo- rini toping.
   

Yechilishi:

Sarf bo‘lgan kislorod foizi ishlatilgan kislorod miqdoriga qarab topiladi.
100% : (20 -15): 20 • 100 % = 25 %.
Javob: 25 %.
Mustaqil yechish uchun masala va mashqlar

2. 
   100 kg tana og‘irligiga ega bo‘lgan erkak kishining qoni tarkibida qancha gemoglobin va temir bo‘ladi ?
   
3. 
   20 kg tana og‘irligiga ega bo‘lgan bolaning qoni tarkibida qancha gemoglobin va temir bo‘ladi?
   
4. 
   100 ml qonda 1.5g gemoglobin bo‘lsa undagi kislorod miq­dorini hisoblang.
   
5. 
   100 ml qondagi kislorod miqdori 22 % bo‘lsa, 100 ml. Qon­dagi gemoglobin miqdorini toping?
   
6. 
   Kasai odamga tarkibida 16 % gemoglobin bo‘lgan 300 ml. qon quyildi. Uning qoni necha gram gemogolobinga boyidi?
   
7. 
   Tana og‘irligi 58 kg bo‘lgan ayol qonidagi gemoglobin kon- sentratsiyasi 13.8 mg teng bo‘Isa undagi kislorod miqdorini toping.
   
8. 
   Tana og‘irligi 67 kg bo‘lgan ayol qonidagi gemoglobin kon- sentratsiyasi 140 g/1 ga teng bo‘lsa, qancha miqdor kislorodni o‘ziga biriktiradi.
   
9. 
   Tana og‘irligi 55 kg bo‘lgan ayol qoni miqdori va gemo- globinini hisoblang.
   
10. 
    Tashqi muhitning yuqori haroratida gematokrit 47 dan 50 % oshgan bo‘lib, shaklli edlementlarda o‘zgarish boimagan taqdirda 82 kg tana og‘irligiga ega odamning qoni va kislorod miqdori qanday o‘lchaniladi?
    
11. 
    Tana og‘irligi 60 kg bo'lgan sportchining qoni tarkibidagi gemoglobin va kislorod miqdorini toping.