Gafarov zafar Jinoyat huquqidan oraliq nazorat ishi-1 Nazariy savollar

ning harakatlariga baho bering.

Ushbu holat T.ni harakat jinoayt deb topiladi sababi Oila Kodeksiga ko’ra shar’iy nikoh haqiqiy hisoblanmaydi, shu uchun uning 15 yoshli S. bilan nikohi haqiqiy hisoblanmaydi va jinsiy aloqada bo‘lgani Jinoayt kodeksining 128-moddasi “O‘n olti yoshga to‘lmagan shaxs bilan jinsiy aloqa qilish” bilan kvalikatsiya qilinishi lozim.
128-moddaga ko’ra O‘n olti yoshga to‘lmagan shaxs bilan jinsiy aloqa qilish yoki jinsiy ehtiyojni g‘ayritabiiy usulda qondirish, —
uch yildan besh yilgacha ozodlikni cheklash yoxud uch yildan besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.
O‘sha harakatlar moddiy qimmatliklar berish yoki mulkiy yoxud boshqacha tarzda manfaatdor etish orqali sodir etilgan bo‘lsa, —
besh yildan sakkiz yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.
O‘sha harakatlar:
b) yaqin qarindoshiga yoki bir ro‘zg‘or asosida birgalikda yashayotgan shaxsga nisbatan;
v) jabrlanuvchini tarbiyalash, o‘qitish va (yoki) unga g‘amxo‘rlik qilish majburiyatlarini bajarayotgan shaxs tomonidan, shuningdek jabrlanuvchiga qarab turish majburiyatlari qonun bilan zimmasiga yuklatilgan ta’lim, tarbiya, davolash yoki boshqa muassasaning xodimi tomonidan sodir etilgan bo‘lsa, —
sakkiz yildan o‘n yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanishi belgilab qo’yilgan.
Ushbu jinoyatni tarkibiy elemenrlari quydagicha;
Bu jinoyatning bevosita obyekti 16 yoshga toʻlmagan shaxslarning
jinsiy daxlsizligini hamda ularning normal ruhiy va jismoniy
rivojlanishini ta’minlovchi ijtimoiy munosabatlar hisoblanadi.
Obyektiv tomondan jinoyat erkak yoki ayolning qarama-qarshi
jinsdagi oʻn olti yoshga toʻlmagan shaxs bilan ixtiyoriy ravishda aloqa
qilishi yoki jinsiy ehtiyojni gʻayritabiiy usulda qondirishida ifodalanadi.
Subyektiv tomondan jinoyat toʻgʻri qasd bilan sodir etiladi. Aybdor
16 yoshga toʻlmagan shaxs bilan jinsiy aloqaga kirishayotganligini
biladi va buni xohlaydi.
Jabrlanuvchi qiz (oʻgʻil) bolaning oʻn olti yoshga toʻlmaganligi
subyektga oldindan ayon boʻlganligi, aybdorni JK 128-moddasi bilan
javobgarlikka tortishning zaruriy sharti hisoblanadi. Aybdor mazkur
faktni jabrlanuvchi bilan avvaldan tanishganlik tufayli, uning tashqi
jismoniy koʻrinishidan, xatti-harakatlaridan bilishi mumkin. Basharti
subyekt jabrlanuvchi qiz (oʻgʻil) bolaning yoshiga nisbatan haqiqatan
ham adashgan boʻlsa JK 128-moddasi bilan kvalifikatsiya qilinmaydi.
Ushbu jinoyatning subyekti har ikki jinsdagi, 16 yoshga toʻlgan har
qanday aqli raso shaxslar boʻlishi mumkin.
Koʻrib chiqilayotgan jinoyatda, alohida holatlardan kelib chiqib,
xususan, aybdorning shaxsini tasdiqlovchi holatlar, roʻy bergan
oqibatlardan va ishning boshqa alomatlari (masalan, aybdor va
jabrlanuvchi oʻrtasidagi nikohning, muhabbatning borligi, jabrlanuv chining homiladorligi)dan kelib chiqib, shaxsni javobgarlikdan va
jazodan ozod qilish maqsadga muvofiqdir.
Ushbu moddaning 1-qismida javobgarlik nazarda tutilgan qilmish
takroran yoki retsidivist tomonidan yoxud ilgari JK 118- yoki 119-
moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarni sodir etgan shaxs tomonidan
sodir etilgan hollarda, aybdor JKning 128-moddasi 2-qismi bilan javob garlikka tortiladi.