Gapning ikkinchi darajali bo’laklari

qishloqning (qaratqichli aniqlovchi) husniga husn qo‘shmoqda. (Sh.R.) 

 

 

S

ifatlovchi-aniqlovchi. 

---

Sifatlovchi-aniqlovchi  predmetning  belgisini,  miqdorini,  tartibini  bildiradi 

va  qanday?  qanaqa?  qaysi?  qancha?  nechanchi?  necha?  qayerdagi?  kabi 

so’roqlarga 

javob 

bo’ladi. 

   

Sifatlovchi-aniqlovchi  tomonidan  aniqlangan  bo’lak  sifatlanmish  deb 

yuritiladi.  Sifatlovchi  va  sifatlanmish  bitishuv  yo’li  bilan  bog’lanadi:  Notanish 

kishi 

unga 

qaradi. 

Sifatlovchi-aniqlovchi 

quyidagicha 

ifodalanadi: 

 

1.Sifat,  son,  olmosh,  sifatdosh,  ravish,  taqlid  so’z  bilan: Biz  serjun  va  sergo’sht 

qo’ylarni 

ko’paytiryapmiz. 

 

2.Ot bilan: Asfal’t yo’ldan mashinalar g’iz-g’iz o’tib turibdi. Bunday aniqlovchilar 

ba’zan  majoziy  (ko’chma)  ma’noni  ifodalashi  mumkin:  Kumush  choyshab  yopib 

dalalar"¦ 

 

3.Ibora 

bilan: Unda 

og’zining 

tanobi 

qochadigan 

odat 

bor. 

 

4.So’z  birikmasi  bilan  (sifatlovchi  va  sifatlanmish,qaratuvchi  va  qaralmish, 

to’ldiruvchi va to’ldirilimish, hol va hollanmish birikmalari sifatlovchi-aniqlovchi 

bo’lib keladi): U birinchi kungi ishni yakunladi.  Ukamning uyidagi mollarni ham 

olib  ketishibdi.  Menga  tegishli  bo’lakni  qoldiring.  Ertaga  bo’ladigan  majlis 

qoldirildi. 

 

   Ba’zan  sifatlovchi  aniqlovchilar  so’z  birikmalari  bilan  ifodalanib,  yoyiq  holda 

kelishi mumkin: Misdek qizarib turgan yuzini ikki kafti orasiga olib, peshonasiga 

yuzini bosdi.