Gavharjon Eshchonova "Adabiyot o‘qitish metodikasi"


Mas’ul muharrir:                 f.f.d. prof. S. R. Ro‘zimboyev


Download 366.13 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/51
Sana14.11.2021
Hajmi366.13 Kb.
#174203
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51
Bog'liq
adabiyot oqitish metodikasi

Mas’ul muharrir:                 f.f.d. prof. S. R. Ro‘zimboyev   

 

Taqrizchilar:                        f.f.n. I. Xajiyeva,  

                                               f.f.n. S.  Sariyev  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ISBN 978-9943-4027-4-4      © UrDU nоshirlik bo‘limi, 2012. 

                                                

© Gavharjon Eshchanоva. 

Adabiyot o‘qitish 



                                                           metodikasi” fanidan amaliy mashg‘ulotlar 


 



KIRISH 



 

Adabiyot  o‘qitish  boshqa  fanlarni  o‘qitishdan  keskin  farq  qiladi. 

Shunga  ko‘ra,  uni  fan  sifatida  qaraydiganlar  bir  guruhni  tashkil  etsa, 

adabiyot o‘qitishni san’at turi sifatida baholab, adabiyot o‘qituvchisining 

ishini ham san’atkorona bir ish sifatida baholaydiganlar kam emas. De-

mak, ular adabiyot o‘qitish metodikasini ham san’at bilan tenglashtiradi. 

Amaliyotchilik  nuqtayi  nazaridan  qaraydiganlar  esa  adabiyot  o‘qitish 

metodikasini  darslarning  o‘tilishiga  bevosita  yordam  beradigan,  har  bir 

darsning  samarali bo‘lishiga amaliy ko‘mak bera oladigan soha deb bili-

shadi.  


“Adabiyot  o‘qitish  metodikasi”  birinchi  navbatda  adabiyot  o‘qi-

tishning, ya’ni adabiy ta’limning maqsadi va mazmuni haqidagi fandir. 

Ma’lumki,  adabiyot  ta’limning  turli  bosqichlarida  xuddi  boshqa  fanlar 

kabi o‘sib kelayotgan yosh avlod-o‘quvchilarga mo‘ljallangan.Ta’lim ja-

rayonidagi barcha fanlarning asosiy maqsadi va mohiyati  o‘quvchilarda 

muayyan sohalarga oid bilimlarning asoslarini shakllantirish, shularning 

negizida ularning boy ma’naviy olamini yaratishdan iboratdir. Bu vazi-

fani amalga oshirishda badiiy adabiyot bilan teng keladigan birorta soha 

yo‘q, deb ayta olamiz. Zero, badiiy adabiyot alohida shaxsga ham, butun 

jamiyatga ham kuchli darajada ta’sir ko‘rsata olish imkoniga ega. U ja-

miyatning o‘z-o‘zini anglashida, uni insonparvarlashtirishda beqiyos im-

koniyatlarga ega. Adabiyot ijtimoiy ongning ko‘rinishlaridan biri sifati-

da  o‘zida  xalq  xotirasini  mujassamlashtiradi,  uning  axloqiy  ma’naviy 

qadriyatlarini asrlardan-asrlarga, avlodlardan-avlodlarga olib o‘tadi.     

Shunga qaramay badiiy adabiyotga bo‘lgan munosabatlarning ham 

nihoyatda  xilma-xilligini,  ularning  orasida  “bevosita  naqd  foyda”ni 

ko‘zlab  o‘qish  tamoyillarining  ham    mavjudligini  e’tirof  etishga  to‘g‘ri 

keladi. Totalitar yondashuv tufayli ko‘pchilik badiiy asardan voqea qidi-

radi. Bu toifa uchun “O‘tkan kunlar” Otabegu Kumushning sarguzashti-

dan boshqa narsa emas. Ya’ni ko‘pchilik vositani maqsad deb tushunadi-

gan bo‘lib qolgan. 

Demak,  biz  badiiy  adabiyotni  o‘rganish  yo‘llarini  ham  bilishimiz 

zarur  bo‘ladi.  Shunday  ekan,  bu  fan    o‘quvchi-yoshlarning  o‘ziga  xos 

xususiyatlari, bu o‘ziga xosliklarning adabiy ta’lim bilan bog‘liq jihatlari 

haqida  mulohaza  yuritadi.  “Adabiyot  o‘qitish  metodikasi”  o‘z  nomiga 

munosib ravishda o‘quvchilarga badiiy adabiyot bilan yaqinlashish, osh-

no  bo‘lish  va  ularni  tahlil  qilish  yo‘llarini  ko‘rsatishga  yo‘naltirilgan. 



 

Ayni  paytda  u  kitob  ustida  ishlashni,  badiiy  o‘qishni  tashkil  etishni, 



o‘quvchilarnining adabiyotga bo‘lgan qiziqishlarining shakllanish va ri-

vojlanish yo‘llarini ko‘rsatishi bilan ham e’tiborlidir. Ayni shu fan ada-

biyot darslarini tashkil etish, bu darslarda qo‘llaniladigan metod va usul-

lar, o‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqlarini shakllantirish va rivoj-

lantirish  haqida  tasavvur  uyg‘otadi,  shu  haqidagi  bilimlar  tizimini  taq-

dim  etadi.  Ko‘rinadiki,  ushbu  uslubiy  qo‘llanmaning  asosiy  maqsadi 

“Adabiyot  o‘qitish  metodikasi”  fani  bo‘yicha  talabalarning  mustahkam 

bilim olishlariga kengroq imkoniyat yaratishdir. 

Amaliy  mashg‘ulotlarning  maqsadi  talabalarning  ma’ruza  mash-

g‘ulotlarida olgan ilmiy-nazariy va metodik bilimlarini mustahkamlash, 

fan  bo‘yicha  malaka  va  ko‘nikmalar  hosil  qilishdan  iborat.  Shuning 

uchun amaliy mashg‘ulotlarga ma’ruza darslariga mos keladigan, namu-

naviy fan dasturida ko‘zda tutilgan yetakchi mavzular qamrab olingan. 

Seminar mashg‘ulotlari talabalarning  ilmiy va nazariy va metodik 

adabiyotlar ustida mustaqil ishlashlarini ta’minlashda asosiy o‘rin tutadi. 

Shu  bois  seminar  mashg‘ulotlarning  mazmunini  ko‘proq  talabalarning 

ilmiy qarashlarga mustaqil munosabat bildirishlariga yo‘naltirilgan mav-

zular qamrab oldi.     

Binobarin,  amaliy  va  seminar  mashg‘ulotlardan  ko‘zlangan  maq-

sad bitta, yani talabalarning “Adabiyot  o‘qitish  metodikasi”  fani bo‘yi-

cha mukammal bilimga ega bo‘lishlarini ta’minlash va mustaqil fikrlash-

ga o‘rgatishdan iboratdir. 



 


 




Download 366.13 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling