Газламаларни буяш ва гул босишга тайёрлаш


Download 0.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet32/45
Sana08.01.2022
Hajmi0.84 Mb.
#240308
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45
Bog'liq
aralash tolali matolarga gul bosish va yakunlovchi pardozlash texnologiyasini tadqiq etish (1)

texnologiyasini yaratish 

Ma’lumki, paxta tolasi o’rtacha 95 %  sellyuloza va 5 % turli tabiiy yo’ldosh 

moddalaridan  tashkil  topgan,  undan  tashqari  matoni  tayyorlash  davomida 

mexanik  texnologiya  jarayonlarini  osonlashtirish  maqsadida  iplarni  yigirishda 

moylovchi  moddalar bilan ishlov beriladi va mato to’qishdan oldin tanda iplari 

oxorlanadi. Shunday qilib, qaynatishdan maqsad matoni chiqindilardan tozalash 

va  unga  kapillyarlik  berishdir.  Aralashma  matolarga  pardoz  berish  

texnologiyasini  yaratish  sharoitini  tanlashda  kimyoviy  moddalarga  eng  

ta’sirchan    tashkil  etuvchi  xossalari  nazarda  tutiladi.  Paxta  va  ipak  aralashma 

matodagi  ipak  iplari ishqoriy ishlovlarga chidamsiz bo’lganligi sababli bunday  

agent  sifatida  natriy  karbonat  tanladik.  Tajribalarda  bo’yash  va  gul  bosishga 

tayyorlash eritmasidagi soda konstentratsiyasini  matoning kapillyarligiga  ta’siri 

o’rganildi.  Natriy  karbonat  miqdori  quyidagicha    tanlandi,  g/l:  2,  6,  10,  14;  

SAM  miqdori o’zgarmas 2  g/l, T =95

C,    qaynatish  vaqti  60  min  tashkil  etdi. 



Olingan  natijalar  3.1-rasmda  keltirildi.  Kapillyarlik  matoning  tanda  iplari 

yo’nalishida o’lchandi.  

 



 

 

 



51 

                         

 

  Izоh: b.m. –C= Na



2

CO

3



 – 3g/l,  

  3.1– rаsm. Aralash tolalar kapilyarligining  Na

2

CO3 konsentratsiyasiga   



bog’liqligi  

  1 – pаxtа + nitrоn; 2 – Pаxtа; 3 – Pаxtа + ipak, 4- ipak+nitron. 

 

 Olingan natijalarni tahlili asosida qaynatish eritmasidagi soda miqdorini 5 g/l 



qilib  tanladik,  chunki  bunda  o’rganilgan  SAM  li  eritmalari    ta’sirida  yetarli 

darajadan  ortiq  kapillyarlikka    erishildi.  Keyingi  tajribalarda  o’zgarmas  5  g/l  li 

soda  olib,  SAM  (metaupon,  sulfonol)  konstentrastiyasini  mato  oqligiga  ta’siri 

o’rganildi. 

 

3.2-rasm. Namunalarning  оqlik dаrаjаsining Na



2

CO

3



 konsentratsiyasiga 

bog’liqligi 

      1 – pаxtа + nitrоn; 2 – Pаxtа; 3 – Pаxtа + ipak, 4- ipak+nitron. 

                SAM  konstentrastiyasi  ortishi  bilan  mato  kapillyarligi  ham  ortib 

bormoqda, lekin kapillyarlik me’yorini (h =130mm/soat) inobatga olib, hamda 

iqtisodiy  nuqtai    nazaridan  ham  SAM  konstentrastiyasini  oqlik  darajasiga 

ta’siri bo’yicha ko’rinib turibdiki 79,8 % ni tashkil etdi. 



 

 

 



52 

         Oq  holatda  yoki  gul  bosilgan  holatda  ishlab  chiqariladigan  aralashma 

matolarning  oqlik  darajasini  oshirish  tanlangan  qaynatish  eritmasi  tarkibiga 

vodorod  peroksid  qo’shishni  taklif  etdik.  Olingan  natijalardan  ko’rinib 

turibdiki,  qaynatish  eritmasidagi  peroksid  matoning  kapillyarligi  va  oqligiga 

ijobiy ta’sir ko’rsatmoqda. Vodorod peroksid konstentrastiyasini SAM eritma 

uchun  1,5  g/l  deb  tanladik,  bunda  matoning  oqlik  darajasi  83  %  gacha 

ko’tarildi.  




Download 0.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling