Genetika genetika so'zi grekcha genetikos — tug'ilishga taalluqli, aloqador degan so'zdan olingan. Genetika barcha tirik organizmlarga xos bo'lgan xususiyat — irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganuvchi fandir. Irsiyat

Noallel genlarni ko’p tomonlama (Pleytropiya) ta’siriga oid test 
savollari 
1. Barmoqlarning normal bo‘lishini ta‘minlovchi gen braxidaktiliya 
geni ustidan chala dominantlik qiladi. Braxidaktiliya geni letal 
hususiyatga ega. 
Qaysi nikohda farzandlar o‘limi kuzatilmaydi? 
1. AaxAa 2. AAxAA 3. AaxAA 4. AAxaa 
A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) barchasi 
2. O‘roqsimon anemiya kasalligi retsessiv holda irsiylanadi . Bu 
belgiga ega bo‘lgan bolalarning 90% hayotdan erta ko‘z yumadi. 
Ota-onasi sog‘lom bo‘lgan sog‘lom yigit Ota-onasi sog‘lom lekin, 
ukasi erta vafot etgan sog‘lom ayolga uylandi. Ular ko‘rgan 4 
farzanddan biri 5 yoshida vafot etgan. Bu bolaning ona tomondan 
buva va buvilarining genotipi qanday bo‘lishi mumkin? 
1. AaxAa 2. Aaxaa 3. AaxAa 4. AAxaa 
A) 1.2.3 B) 3. C) 1.3 D) 2.4 
3. O‘roqsimon anemiya kasalligi retsessiv holda irsiylanad . Bu 
belgiga ega bo‘lgan bolalarning 90% hayotdan erta ko‘z yumadi. 
Ota-onasi sog‘lom bo‘lgan sog‘lom yigit Ota-onasi sog‘lom lekin, 
ukasi erta vafot etgan sog‘lom ayolga uylandi. Ular ko‘rgan 4 
farzanddan biri 5 yoshida vafot etgan. Ota-onaning genotipini 
aniqlang. 
1. AAxAa 2. Aaxaa 3. AaxAa 4. AAxaa 
A) 1.2.3 B) 3. C) 1.3 D) 2.4 
4. O‘roqsimon anemiya kasalligi retsessiv holda irsiylanadi . Bu 
belgiga ega bo‘lgan bolalarning 90% hayotdan erta ko‘z yumadi. 
Ota-onasi sog‘lom bo‘lgan sog‘lom yigit Ota-onasi sog‘lom lekin, 
ukasi erta vafot etgan sog‘lom ayolga uylandi. Ular ko‘rgan 4 
farzanddan biri 5 yoshida vafot etgan. Bu bolaning ota tomondan 
buva va buvilarining genotipi qanday bo‘lishi mumkin? 
1. AA x Aa 2. AA x AA 3. Aa x Aa 4. AA x aa 
A) 1.2.3 B) 3. C) 1.3 D) 2.4 
5. Meksika it zoti Dogda terida jun bo‘lmasligini ta‘minlovchi gen 
gomozigota holda organizmning o‘limiga olib keladi. Juni normal 
itlar chatishtirilganda naslning bir qismi nobud bo‘lgan. Boshqa 
chatishtirishda bunday bo‘lmagan. Birinchi chatishtirishdan olingan 
kuchuklarning barchasini geterozigota organizmlar bilan 
chatishtirganimizda ularning qanchasida kuchuklarning o‘limi 
kuzatiladi? 
A) 66.7% B) 33.3% C) 25% D) 50 
6. Dala sichqonida junining sariq rangda bo`lishini ta`minlovchi 
gen dominant bo`lib, pleyotrop ta`sirga ega. Sariq rangdagi erkak 
va urg`ochi shichqonlar chatishtrilganda 124 ta sariq va 62 ta 
kulrang sichqon olingan. Ota-ona genotipi va nobud bo`lgan 
sichqonlar sonini toping. 
A) AA × AA; 124 ta AA B) Aa × aa; 186 ta Aa 
C) Aa × Aa; 62 ta AA D) AA × aa; 62 ta Aa 
7. Sichqonlarda junining sariq rangda bo`lishini ta`minlovchi gen 
dominant bo`lib, pleyotrop ta`sirga ega. Sariq rangdagi erkak va 
urg`ochi sichqonlar chatishtrilganda 124 ta sariq va 62 ta kulrang 
sichqon olingan. Ota-ona genotipi va nobud bo`lgan sichqonlar 
sonini toping. 
A) Aa x aa; 186 ta Aa B) Aa x Aa; 62 ta AA 
D) AA x AA; 124 ta AA C) AA x aa; 62 ta Aa 
8. Pleytropiya deb nimaga aytiladi ? 
A) bir necha genning bir belgining rivojlanishiga ta‘siri
B) ayrim allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta‘siri
C) ayrim genlarning ko`p tomonlama ta‘sirida bir gen bir necha 
belgilarning irsiylanishi
D) ayrim genlarda yuz beradigan mutatsiylar
9. Tovuqlarda patning jingalak bo‘lishi qanday holatlarga olib 
keladi?
1.ser pushtlilik 2.tashqi muhitga ko‘p issiqlik ajratish 3.ovqat 
hazm qilish buziladi 4.yurak-tomir faolyati ishi buziladi 5.ko‘p 
tuxum qiladi 6.hayotchanligiga salbiy ta‘sir qiladi 7.nasl 
qoldirishga salbiy ta‘sir qiladi
A) 2,4,5,7 B) 1,3,5,7 C) 1,3,4,5 D) 2,3,4,6,7 
10. Tovuqlarning kalta oyoqli zoti polizlarni titkilab tashlamaydi, 
lekin bu belgi tovuq tumshug‘ining qisqarishiga ham sababchi 
bo‘ladi. Natijada dominant gomozigotali jo‘jalar tuxumini yorib 
chiqolmay halok bo‘ladi. Faqat kalta oyoqli tovuq yetishtiruvchi 
inkubatorda 3000 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Jo‘jalarning 
nechtasi halok bo‘ladi? 
A) 1500
B) 2000 
C) 1000 
D) 750 
11. Bitta genning o`zi organizmda bir qancha belgilarining 
rivojlanishiga ta‘sir etish hodisasi nima deyiladi ? 
A) epistaz B) polimeriya C) komplementar D) pleytropiya
12. Organizmni nobud bo‘lishiga olib keladigan genlar … deyiladi. 
A) letal genlar B) polimer genlar
C) allel genlar D) monosomik genlar