Genetika genetika so'zi grekcha genetikos — tug'ilishga taalluqli, aloqador degan so'zdan olingan. Genetika barcha tirik organizmlarga xos bo'lgan xususiyat — irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganuvchi fandir. Irsiyat

 
Noallel genlarning ko’p tomonlama (pleytropiya) ta’siriga oid 
mustaqil yechish uchun masalalar. 
 
1-masala. Tovuqlar zotlaridan birida oyoqlari kalta bo‘ladi(bunday 
tovuqlar polizni titkilamaydi). Bu belgi dominant xarakterga ega. 
Dominant gen tovuqlar tumshug‘uningkalta bo‘lishiga xam ta‘sir 
qiladi. Gomozigot jo‘jalarda tumshug‘ juda kalta bo‘lgani uchun 
ular tuxumni yorib chiqa olmaydilar va natijada nobud bo‘ladilar. 
Faqat kalta oyoqli tovuqlarni ko‘paytiruvchan inkubatorda 3000 
jo‘ja ochib chiqqan bo‘lsa, ular orasida qanchasi kalta oyoqli 
jo‘jalar ekanligini aniqlang. 
2-masala. Izoh. Sichqonlarda junning sariq va kulrang bo‘lishi 
autosoma genining ikkita alleli bilan belgilanadi. 

---

“Nursux Nuri”ATM Mirzayev Husniddin 
Masala. Sariq erkak va urg`ochi sichqonlar chatishtirilganda 235 
ta sariq, 123 ta kulrang sichqonlar olingan. Urg`ochi, erkak va F1 
sichqonlarning genotipini toping va uning sababini yoriting. 
3-masala. Qorako‘l qo‘y zotlarida mo‘ynaning sheroziy bo‘lishi 
dominat genga, qora bo‘lishi resessiv genga bog`liq.
Mo‘ynasining rangi sheroziy bo‘lgan geterozigota sovliq va 
qo‘chqorlar chatishtirilganda, durg`aylarda ajralish nisbati qanday 
bo‘ladi? 
4-masala. O‘simliklarning qator turlarida albinizm geni bor. Bu 
gen bo‘yicha gomozigot o‘simliklar xlorofilni sintezlay olmaydi. 
Bu gen bo‘yicha geterizigota tamaki o‘simligida o‘z-o‘zidan 
changlanish kuzatildi va 500 ta urug‘ hosil bo‘ldi. Ulardan qanchasi 
barcha jihatlari bilan ota-ona o‘simliklarga o‘xshash bo‘ladi? 
5-masala. O‘simliklarning qator turlarida albinizm geni bor. Bu 
gen bo‘yicha gomozigot o‘simliklar xlorofilni sintezlay olmaydi. 
Bu gen bo‘yicha xlorofilni sintezlay oladigan geterizigota tamaki 
o‘simligida o‘z-o‘zidan changlanish kuzatildi va 500 ta urug‘ hosil 
bo‘ldi. Qancha oq tupli o‘simliklar o‘sib chiqadi?