Geoekologiya asoslari va tabiatdan foydalanish

Atrof-muhitni xalqaro muhofaza qilish
  – insonlarning ekologik 
xavf 
siz muhitini va davlatlarning barqaror me’yorda rivojlanishi 
ta’min lovchi xalqaro huquq prinsiplari, normalari va munosabatlari 
yig‘indisi.
O‘zbekiston Respublikasi suv resurs 
laridan foydalanish 
borasida xalqaro huquq me’yorlari asosidagi o‘zaro hamkorlik 
tarafdori bo‘lib, o‘zining barcha e’tibori va sa’y-harakatini 
umumbashariy manfaatlar bilan bog‘liq masalalarda umum-
insoniy qadriyatlardan kelib chiqishni oqlaydi va bundan ke yin 
ham shu tamoyilga sodiq qoladi.
O‘zbekiston mustaqillik yillarida suv resurslaridan foydala-
nishda quyidagilarga erishdi:
♦ foydalanilayotgan suvning umumiy miqdori o‘tgan 
asrning 80-yillariga nisbatan yiliga 64 mlrd. m
3 
dan o‘rtacha 
51 mlrd. m
3
, ya’ni 13 mlrd. m
3
gacha kamaytirildi;
♦ istiqlolgacha bo‘lgan davrda 1 gektar sug‘oriladigan 
maydonga 10–11 ming m
3 
suv ishlatilgan bo‘lsa, bugun bu 
ko‘rsatkich 6–7 ming m
3
ni tashkil etadi;
♦ jami sug‘oriladigan 4,3 mln. ga Yer maydonini suv 
resur slari bilan ta’minlashda 180 ming km sug‘orish tarmoq-
lari, 160 ming dona suv xo‘jaligi inshootlari, jumladan 800 
dan ortiq yirik gidrotexnik inshootlar, umumiy haj 
mi 19,2 
mlrd. m
3
bo‘lgan 55 ta suv ombori, yillik elektr energiyasining 
umumiy sarfi 8,2 mlrd. kVt quvvatga teng 1614 ta nasos 
stansiyasi, 4124 ta tik sug‘orish quduq faoliyat ko‘rsatmoqda;
♦ o‘tgan asrning 80—90-yillarida 4,0 mln. ga umumiy 
sug‘oriladigan yerlardan 2,0 mln. ga da (50%) paxta yetish-
tirilgan bo‘lsa, hozirda bu ko‘rsatkich bor-yo‘g‘i 1,2 mln. ga 
(30 foiz)ni tashkil etdi;
♦ sholi maydonlari 180 ming ga dan 40 ming ga gacha 
kamaytirildi. Sug‘oriladigan yerlarning boshqa qismini suvni 
kam talab qiladigan va inson yashashi uchun zarur bo‘lgan 
boshoqli don, sabzavot-poliz va boshqa oziq-ovqat mahsulot-
lari egalladi.

---

91