Geosiyosat asoslari


Umuman geosiyoatga nisbatan berilgan ta’riflarni shartli ravishda uchta asosiy qismga ajratish mumkin. Bular


Download 91.5 Kb.
bet4/5
Sana28.12.2022
Hajmi91.5 Kb.
#1023253
1   2   3   4   5
Bog'liq
«Geosiyosiyat asoslari» ning asosiy manbalari

Umuman geosiyoatga nisbatan berilgan ta’riflarni shartli ravishda uchta asosiy qismga ajratish mumkin. Bular:

  1. - yo‘nalish: geografiya va siyosat o‘rtasidagi munosabatlarga katta e’tibor beriladi. Bu yo‘nalishdagilar geografiyaga birlamchi omil sifatida qarab, uning siyosatga ko‘proq ta’sir etishini uqtirishadi;

  2. - yo‘nalish: muayyan mintaqa yoki jahonda hokimiyat uchun siyosiy kuch markazlarining o‘zaro kurashlariga kengroq e’tibor beriladi. Bu yo‘nalishdagilar asosan davlatlararo raqobatga urg‘u berib, fanning umumbashariy xususiyatlaridan bahs etadi;

  3. - yo‘nalish: xalqaro maydonda hokimiyat uchun kurashni geografik asosda tadqiq qilgan va qilayotgan geosiyosatshunos tadqiqotchilar fikrlaii. Bu yo‘nalishdagilar geosiyosiy kontseptsiyalarni davlatlar tashqi siyosatining ko‘rinishi sifatida qabul qilishadi. Shu o‘rinda aytish mumkinki, ikkinchi yo‘nalishdagi tadqiqotchilar fikrlari uchun ushbu yo‘nalishga oid olimlarning fikrlari genetik asos bo‘lishi mumkin.

Qayd qilingan umumiy qarashlardan ko‘rinib turibdiki, geosiyosat uslubiy va o‘z ob’ekti jihatidan siyosiy geografiyadan farq qilsa-da, uning amaliyoti jamiyatdagi geografik omillar va siyosat bilan bevosita bog‘langan. Aniqrog‘i, geosiyosat o‘z amaliyotida quyidagi ikki ko‘rinishdagi geografik holatlami, ya’ni doimiy va o ‘zgaruvchan geografik omillarni hisobga oladi.
Doimiy geografik omillarga davlat yoki mintaqaning hududiy joylashuvi, chegarasining shakli va ko‘lami (nisbatan), iqlimi, relbefi, flora va faunasi va shu kabilar kiradi. O‘zgaruvchan geografik omillar esa mintaqa yoki davlatning aholisi, foydali qazilmalari, siyosiy madaniyati va ijtimoiy to‘zilishlarini nazarda tutadi.

Download 91.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling